Anadolu’nun medeniyetleri buluşturan köprüleri

GÜNÜMÜZDE DE KULLANILIYOR
Taş Köprü - ADANA

Roma İmparatoru Hadrianus tarafından 4’üncü yüzyılda Seyhan Nehri üzerinde inşa ettirilen Taş Köprü, dünyanın halen kullanılan en eski köprülerinden biri. Yüzyıllar boyunca Avrupa ile Asya arasındaki en önemli geçiş noktalarından olmuş. 319 metre uzunluğunda ve 13 metre yüksekliğinde… Köprünün 21 tane kemeri varmış ama 14 kemer günümüze kadar gelmeyi başarmış. Kitabelerde yazılanlara göre köprü; Harun Reşit’in oğlu Abbasi Halifesi Memun, 3. Ahmet, Kel Hasan Paşa ve Adana Valisi Ziya Paşa tarafından değişik zamanlarda tamirat görmüş. 

ÜZERİNDE MESCİT VAR
Kesik Köprü - KIRŞEHİR

Kızılırmak üzerindeki köprü 1248’de yaptırılmış. Alaeddin Keykubat’ın oğlu 2. Gıyaseddin Keyhüsrev Kırşehir’deki Mengücükoğlu Muzaffereddin’in kızıyla nişanlanmış. Düğün alayı geçebilsin diye Kırşehir ile Konya’yı birbirine bağlamak için yaptırılmış bu köprü. Tarihi İpekyolu güzergâhındaki köprü Türk mimarisinin önemli eserlerinden biri kabul ediliyor. 13 gözlü köprünün gözleri sivri kemerli. Güney tarafında beyaz mermerden, üzeri yazılı bir mihrap ve açık hava mescidi var. 

DÜNYANIN EN GENİŞ KEMERİ
Malabadi Köprüsü - DİYARBAKIR

Diyarbakır’daki Malabadi Köprü-Diyarbakır’daki Malabadi Köprü-sü’nün ünlü şarkısını bilenler bilir... “Malabadi Köprüsü/Orda başladı bitti, şu garibin öyküsü/Karşıki aşiretten bir kıza gönül verdi/Aşkı uğruna her gün o köprüye giderdi…”

İşte o köprü, 1147’de Artukoğulları döneminde inşa edilmiş. 12’nci yüzyıl Selçuklu döneminin bir anıtsal mühendislik harikası. Sivri ana kemeri tam 40.86 metre açıklığında. Ve bu özellik de köprüyü dünyanın günümüze ulaşan en büyük kemer açıklığına sahip taş kemer köprüsü yapıyor. 7 metre eninde ve 150 metre genişliğindeki köprünün üzerine insan, güneş ve aslan figürlü kabartmalar işlenmiş. Kemerin her iki yanında, iç tarafta kervan ve yolcuların barınak olarak kullandığı iki oda var.

DÜNYA MİRASI LİSTESİNDE
Justınıanus Köprüsü - SAKARYA

Bizans İmparatoru Justinianus’un 558’de yaptırdığı taş köprü, 365 metre uzunluğunda ve 12 kemerli. Erken Bizans döneminin en görkemli anıtsal yapılarından biri. 2018’de UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alındı. Köprünün önceleri bir adı yokmuş. Latince ‘pons’ yani köprü diyorlarmış sadece. Zamanla ‘pons köprüsü’ olmuş yani Pontogephyra. Sonra da bir harf değişikliğiyle Pentegephyra’ya, yani ‘Beş Köprü’ye dönüşmüş. Ardından yaptıranın adıyla anılmaya başlayan Justinianus Köprüsü’nün batı ucundaki tak izini hâlâ görebilirsiniz. 

O KADAR ETKİLEYİCİ Kİ FİLM PLATOSU OLDU
Varda Köprüsü - ADANA

James Bond’un ‘Skyfall’ filminde heyecanlı sahnelerin çekildiği, yöre halkının da ‘Koca Köprü’ dediği görkemli köprü 1900’lerin başında yapılmış. Berlin-Bağdat-Hicaz Demiryolu kapsamında, Batı ile Doğu’nun buluşması için önemli bir köprü olarak Almanlar tarafından inşa edilmiş. 172 metre uzunluğundaki mühendislik harikası köprünün orta ayak yüksekliği 99 metre. Köprü ayaklarında bakım yapılabilmesi için dört ayağın içinde ayrı ayrı bakım merdivenleri var.