Anadolu'nun 'El Hamrası'na ibadet ve ziyaret özlemi

Anadolu Selçuklu Devleti'ne bağlı Mengücek Beyliği döneminde 1229 yılında Süleyman Şah oğlu Ahmet Şah ile eşi Melike Turan Melek tarafından yaptırılan Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası mimari özellikleri ile kendisine hayran bırakıyor. Başta kapılar ve sütunları ile külliyenin bir çok yerindeki, Ahlatlı ve Tiflisli ustaların ellerinden çıkan, taş işçiliğinin en nadide ve ince örneklerini yansıtan motifler büyük ilgi çekiyor. 1985 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nce (UNESCO), Dünya Kültür Mirası listesine alınan eser, uzaktan bakıldığında simetrik olduğu düşünülen, fakat özünde asimetrik olan bezemelerde yer alan on binlerce motifin hiç birinin bir daha kendini tekrar etmemesi özelliği taşıyor. Bu özellik kainattaki farklı varlıkların ahenk ve denge içinde olduklarını taşa nakşederek gözler önüne seriliyor.

DÜNYADA GÖRÜLMEYE DEĞER ESERLER LİSTESİNDE YER ALIYOR

Mimari üslubu, süsleme ve örtü sistemlerinin denge ve uyumlu tasarımıyla önem kazanan eser, dünyada görülmeye değer eserler listesinde de yer alıyor. Evliya Çelebi'nin de ziyaret ettiği ve "Methinde diller kısır, kalem kırıktır" ifadelerini kullandığı eser, 'Anadolu'nun El Hamrası' olarak da nitelendiriliyor. 2017'de tarihinin en kapsamlı restorasyon sürecine alınan Ulu Cami ve Darüşşifasındaki çalışmaların 2022 yılında tamamlanması hedefleniyor. Çalışmalar Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ)'nden 8 kişilik bilim kurulu üyelerinin denetiminde yürütülüyor. Caminin kurulan platform ile sadece dış kısmındaki süslemeler ziyaretçiler tarafından görülebiliyor. İç kısmı ziyarete kapalı olan eserin cemaati ise ilçedeki diğer camilerde namazını kılıyor.

'BU HALİ BİLE ZİYARETÇİ ÇEKİYOR'

Divriği Ulu Cami ve Darüşşifasının mihmandarlığını yapan Sefa Yıldırım titiz bir çalışma yapıldığını belirterek, "Bu restorasyonda orijinali bozulmadan taşların lazer temizliği ve çatlaklarına dolgular ve çevre düzenlemesi yapılıyor. Üzerindeki çatı yenilecek ve camii orijinal halini alacak. Bu sürecin tamamlanması da yaklaşık iki yılı bulacak ama misafirlerimiz yine gezebilecek bu süreçte. Şu anda platformumuzda 3 kapısını gezebiliyorlar. Bu arada geldiklerinde taç kapılarda oluşan gölgeyi de görebiliyorlar. Şu an camimiz ibadete geçici olarak kapalı ama karşıda geçici ibadethanesi olan mescidimiz var. Orada namazlarını kılabiliyorlar ama inşallah restorasyondan sonra namazlarını da kılabilecekler. Bu haline rağmen çok gelen oluyor çünkü camimiz 1985 yılında biliyorsunuz UNESCO tarafından Dünya Kültürü Mirası listesine alınmış ve Evliya Çelebi'nin 'Onu anlatmaya diller kısır kalemler kırık kalır" sözleri var. Gerçekten de öyle güzel bir eser. Ülkemizin ve dünyanın dört bir yanından hala restorasyonda olmasına rağmen ziyaretçi akımına uğramakta camimiz. Çalışmalar bahsedilen zamanda bitirilecek. Şu an büyük ve önemli bir çalışma yapılıyor. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Kültür Turizm Bakanlığı yürütüyor restorasyon çalışmasını. İnşallah hak ettiği değeri alacak. 8 kişilik bir bilim kurulu üyesi var. ODTÜ'den, İTÜ'den hocalarımız var ve hocalarımızın denetimiyle çok ince ve hassas bir çalışma yürütülüyor" dedi.

'NAMAZ KILMAYA GELMİŞTİK'

Camiyi ziyaret ederek dış kısmını gezen Cemil Keşikli, "Ulu Cami'yi görmek için geldim. Görülmeye değer bir yer. İlk defa geliyoruz ailemle. Restorasyonda olduğunu bilmiyorduk. Namaz kılmaya gelmiştik ama kısmet olmadı. İnşallah restorasyon bitince tekrar geliriz" dedi.

Nuriye Kevser Keşikli de, "İlk defa geliyorum buraya daha önce okulumuzla gezi olarak gelecektik ama bazı nedenlerden dolayı iptal edilmişti. Çok güzel bir cami, kesinlikle gezilecek, görülecek yerler arasında. Daha da detaylı görebilmek için restorasyonun bitmesini bekliyoruz" diye konuştu.

Daha önce sıklıkla Ulu Cami'de ibadet eden cami cemaatinden Mehmet Gökçü de, bir an evvel tarihi caminin yeniden ibadete açılmasını beklediklerini belirterek orada yeniden ibadet etmeyi çok özlediklerini dile getirdi.