Orcik nedir, nasıl yapılır?
Elazığ’da köylerde yapılan ve kış aylarında çerez olarak tüketilen orcik (cevizli sucuk), Türkiye’nin dört bir yanına ün saldı. Bağ bozumu döneminde başlayan orcik, birlikte zahmetli ve sabır gerektiren aşamalardan geçiyor. Peki, orcik tam olarak nedir, nasıl yapılır?
Orcik yaygın olarak bilinen adıyla cevizli sucuk, Anadolu mutfağının bir parçası olan mum şekilli tatlıdır. Badem, ceviz, fındık, çikolata ve bazen kuru üzüm bir ipliğe geçirilir, koyu üzüm suyu veya meyve sularına batırılır ve sosis şeklinde kurutulur.
Kökeni Gürcistan olan bu tatlının başlıca malzemeleri üzüm, fındık ve undur. Türkiye'de cevizli sucuk, aynı zamanda şıralı sucuk, pekmezli sucuk, şeker sucuğu, orcik veya köme olarak da adlandırılır. Türkiye'de genellikle Kahramanmaraş, Gümüşhane, Elazığ, Artvin ve çevre illerinde üzüm veya dut şırasına ipe dizilen ceviz batırılarak yapılan bir tatlıdır. Şıranın ana maddesi kaynamış pekmez veya meyve (üzüm veya dut) suyudur. Şeklinin sucuğa benzemesinden ötürü bu isimle anılır.
Anadolu'nun birçok bölgesinde yapılagelmiş bir tatlı olan cevizli sucuk, Kahramanmaraş çevresinde yalnızca "sucuk", Elazığ çevresinde "orcik", Gümüşhane ve Artvin çevresinde ise "köme" olarak anılmaktadır.
Günümüzde ise fabrikalarda pekmez yerine glikoz veya sakkaroz bazlı şıralar kullanılarak yapılanları da bol miktarda üretilmektedir. Ancak bu sanayi ürünleri doğal olanlar kadar makbul değildir.
ORCİK NASIL YAPILIR?
Bağlardan özenle toplanan farklı aromaya sahip üzümlerin havuzlarda ezilerek suyu çıkarılıyor. Elde edilen üzüm suyu, belirli bir süre kaynatıldıktan sonra yöreye has özel bir toprakla mayalandırılarak süzme ve bir günlük dinlendirme işlemine tabi tutuluyor. Ertesi gün yeniden kaynatılan şıra, un eklenerek bulamaç kıvamına gelene kadar ısıtılıyor. Elde edilen bulamaca önceden ipe dizilen cevizler batırılıp güneşte kurutuluyor ve bu işlemin 3 kez tekrarlanmasıyla tüketilecek hale getirilen orcik, eşsiz bir tat oluşturuyor.