Erdal Fernergiz
Elif Zorlu Tapan
Savaş ÖZBEY
Kesinleşmiş mahkeme kararı nedir ve nasıl bozulur? Kesinleşmiş mahkeme kararı nereden alınır
Adalet duygusu insanların en fazla hassasiyet gösterdikleri bir meseledir. Adaletin tecellisi bir yönü ile mahkemeler yani yargı eliyle gerçekleşmektedir. Bir zarara uğrayan veya hakkı ihlal edilen kişi hakkını yargıda arayacaktır. Bu sebeple adalet ve yargı kavramları herkesi yakından ilgilendirmektedir. Ancak hukuk başlı başına son derece karmaşık bir alandır. Hukuk terimi olan "kesinleşmiş mahkeme kararı" da işte böylesine mühim bir meseledir. Bu kavram merak uyandırmaktadır ve insanlar değişik yollardan bu kavramı anlamaya çalışmaktadır. İşte ilgiyle okuyacağınız ve son derece faydalı bilgileri içeren kesinleşmiş mahkeme kararı nedir, kesinleşmiş mahkeme kararı nereden alınır gibi ve konu hakkında çok daha fazlasını sizler için derledik.
Kesinleşmiş mahkeme kararı bir hukuk terimi olup çok önemli hukuki sonuçları ifade ettiği için yargı ile ilgili iş ve işlemleri olanların mutlaka bilgi sahibi olmasında yarar bulunmaktadır.
Kesinleşmiş Mahkeme Kararı Nedir?
Yargı yoluna başvurarak dava açan kişilerin bu yola çıkarken bir Avukattan hukuki yardım alması her zaman doğru olan ve tavsiye edilendir. Ancak maddi olanaksızlıklar gibi çeşitli sebeplerle insanların kendi başlarına dava açmak durumunda kalmaları her zaman karşılaşılan bir durumdur.
Böylece mahkemeye başvurarak dava açan bir kişinin sürecin bir yerinde karşılaşacağı bir terim de "kesinleşmiş mahkeme kararı" olacaktır. Kesinleşmiş mahkeme kararının ne olduğunu kısaca şöyle tarif etmek gerekmektedir. Hukuk sistemi içerisinde dava açıldıktan sonra tüm yasal yolların tüketilmesi neticesinde mahkemenin verdiği kararın nihai olarak kesinleşmesi ve hukuki sonuç doğuracak nitelik kazanması haline "kesinleşmiş mahkeme kararı" denilmektedir.
Türk Adalet Sisteminde 2 ana başlık vardır. Şöyle:
Hukuk Mahkemeleri ( Adli ve İdari Yargı Yolu)
Ceza Mahkemeleri
Bir dava ister hukuk mahkemelerinde görülsün isterse ceza mahkemesinde görülsün, mevzuatta öngörülen tüm hukuk yoluna başvurulduktan sonra veya bu yollara başvurulmaktan taraflar feragat ettiklerinde "kesinleşmiş mahkeme" kararına dönüşür.
Kesinleşmiş mahkeme kararı da artık "uygulanabilir yani yerine getirilmesi talep edilebilir" bir mahkeme kararına dönüşmüş olur. Bir örnek ile açıklamak gerekirse; bir kişi para alacağı için alacak davası açtığı takdirde karşı taraf yani davalı ile yerel mahkemede görülecek bir dava ihdas etmiş olur. Davacının bu davası yerel mahkemede yani ilk derece mahkemesinde görülür. Davacının davasını kazandığını varsayalım. Bu kez davalı taraf büyük olasılıkla bu mahkeme kararına karşı itirazda bulunacaktır. Bu karar bu kez de istinaf mahkemesine yani Bölge Adliye Mahkemesine gönderilecektir.
Bölge Adliye mahkemesi istinaf edilen bu kararı ret ederse bu kez de davalının ( eğer yasal olarak engel ve istisnai durum yoksa) Ankara'da bulunan Yargıtay olan yüksek mahkemede temyiz etme hakkı olacaktır. Bu ikinci yargı yoluna da başvuru yapıldığında eğer davalının temyizi ret edilirse dosya ilk kararı veren mahkemeye gönderilecek ve bu mahkemenin kararı "kesinleşmiş mahkeme kararı" haline gelecektir.
Bu örnek üzerinde anlatılan yargı yolları yaklaşık olarak benzer şekilde hemen hemen tüm davalarda uygulanacaktır. Bu yollar mevzuata ve usule uygun biçimde tamamlanmış olursa ancak bir mahkeme kararı "kesinleşmiş mahkeme kararı" haline gelebilecektir.
Kesinleşmiş Mahkeme Kararı Nasıl Bozulur?
Olağan yargı yolunda "kesinleşmiş mahkeme kararının" bozulması normal şartlar altında mümkün değildir. Fakat "olağanüstü kanun yolu" olarak tabir edilen bir kanun yolu vardır ancak bu yola başvurabilmek için gerçekten kanunda sayılan olağanüstü durumların ve şartların var olması gerekir ve elbette bu şartların varlığı delillerle de ispatlanmalıdır.
Kesinleşmiş Mahkeme Kararı Nereden Alınır?
Davacı ve davalı hukuki sürecin tamamlanmasının ardından ilgili mahkemeye başvurarak "kesinleşmiş mahkeme kararının" bir örneğinin verilmesini talep etme hakkını elde etmiş olurlar.