Irak’ta yeni bir deney başlıyor

Bir gece evini basan maskeli üç kişinin saldırısına uğrayan Mahmut’un yerine kendimi koyabilir miyim?

Maskeli adamların mutfaktaki masanın üzerinde işaret parmağını kestikten sonra büyük kızını alıp kaçırdıkları Bağdatlı mühendis gibi hissedebilir miyim? Zaten belki de o artık Bağdat’ta değil, ailesinin diğer fertleriyle birlikte yaşayacak yeni bir ülke bulup, onu tanıdığım Şam’dan ayrılmıştır bile.

Benzer acıları farklı hikayelerle yaşayan binlerce Iraklı için yarın Irak’ta yeni bir gün başlıyor.

Amerikan askerleri kentlerden çekiliyor.

Bazıları daha şimdiden bağımsızlık bayramı ilan ediyor. Başbakan Maliki de önce, yarını bayram ilan etmeyi düşünmüştü ama sanıyorum vazgeçildi.

Güvenlik endişesi bağımsızlık coşkusunun önüne geçti.

Daha çekilme başlamadan iki büyük patlama yüzden fazla kişinin ölümüne neden oldu. Biri Kerkük’te diğeri Sadr kentinde.

Hem nasıl bir bağımsızlık ki bu?

Belki bir ilk deneme.

Iraklıların kendi güvenliklerini sağlayıp sağlamayacaklarını gösterecek bir ilk adım.

* * *

IRAK önümüzdeki ocak ayında genel seçimlere gidiyor. O tarihe kadar ülkedeki asker sayısı 128 binin altına düşmeyecek. Ağustos 2010’da Irak güvenlik güçlerinin eğitimine devam etmek için ABD 50 bin askere indirecek buradaki gücünü. Irak’ı tamamen terk etme tarihi ise 2011.

Amerikalılar, Irak ordusunu ve paramiliter polis gücünü eğitiyorlardı ama çekilmeden sonra güvenlik sorunlarının artmasını bekleyen bazı Iraklılar, yerel polisin ülkeyi karıştırmak isteyecek güçlere karşı yeterince donanımlı olamayacağından endişeli.

Amerikalı askerler kentlerden çekildikten sonra şiddet olaylarının artabileceği beklentisi de var. Ama esas şüpheli El Kaide değil. Ona karşı önlemlerin alındığı görüşü yaygın. Amerikalı görevlilerin de "kabus senaryosu" olarak niteledikleri gelişme ise iç savaş tehlikesi.

20 Haziran’da Tuzhurmatu’da meydana gelen patlamada Türkmenlerin hedef alınması Türkmen-Kürt geriliminde yeni bir hareketlenmeye yol açtı.

Musul’dan da gerilim haberleri geliyor.

Ama bu bölgede Amerikan askerleri büyük ölçüde kalacak. Çünkü Irak Hükümeti ile ABD arasında kuvvetlerin durumuna ilişkin anlaşma imzalanırken Kuzey Irak kentleri "kırsal bölge" olarak değerlendirilmişti.

* * *

AMERİKAN askerlerinin yarın başlayacak olan çekilmesinin ilk aşaması Türkiye’ye nasıl yansıyacak? Bu sorunun yanıtını kesin bir biçimde vermek mümkün değil. Ama ABD’nin bölge ülkelerinde nabız tutmaya başladığı kesin. Türkiye de bu ülkeler arasında. Amerika çekilme sırasında malzeme ve mühimmat sevkiyatı için en uygun güzergahı arıyor.

Ayrıca ABD Türkiye’nin bölgede istikrarsızlık değil; istikrar unsuru olmasını istiyor.

Bütün ilişkiyi bu durum belirliyor şimdi.

Çünkü Kerkük meselesi başta, petrol yasasının sonuçlanması, etnik dengenin sağlanması gibi gerilim noktaları hálá canlı. İran’ın Irak’taki etkisini artırma planlarını da hesaba katınca Ankara’nın neden gözünün içine bakıldığı daha iyi anlaşılıyor.

Yine de ABD dönüş yoluna çıkıyor mu çıkar gibi mi yapıyor, Irak’taki gelişmeler gösterecek.