İnönü Üniversitesi, yılda 200’ü aşan karaciğer nakline ulaşıp dünya ikincisi oldu

- İ.Ü. Tıp Fakültesi Organ Nakli Başkanı Prof. Sezai Yılmaz, tören sonrası biraz sohbet etmek istiyor.
Törenden sonra İ.Ü. Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Ramazan Özdemir ve Prof. Sezai Yılmaz’la Turgut Özal Tıp Merkezi’ne doğru yürürken, mayıs ayı başında Baltimore’da (ABD) Johns Hopkins Medicine’deki Türk öğretim üyeleriyle sohbetimizi aktardım:
- JHM Karaciğer Nakli Birimi Başkanı Doç. Ahmet Gürakar, fakülteniz ve tıp merkezinizin karaciğer naklinde dünyada öne çıktığını aktarınca çok mutlu olmuştum. Nitekim Doç. Gürakar’ın anlattıklarını yazmıştım.
Derken Nuryıldız’ın patronu Şahin Nalbant, Tema Mağazacılık Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük, AK Parti Malatya Milletvekili Öznur Çalık ve Kenan Işık’la birlikte Prof. Sezai Yılmaz’ı ofisinde dinlemeye koyulduk:
- Sizin o yazınız çıktığında biz Prof. Cüneyt Kayaalp’le birlikte Barcelona’da (İspanya) karaciğer nakilleriyle (transplantasyon) ilgili uluslararası kongrede sunum yapıyorduk. Sunumda Malatya’daki merkezimizde yılda 200’ü aşkın karaciğer transplantasyonu yaptığımızı anlattık.
- Bu sayıyla Türkiye’de bir numarasınız değil mi?
- Dünyada da 2’nci olduk.
- Birinci neresi?
- Seul’de (Güney Kore) bir merkez yılda 320 karaciğer nakline ulaşıyor.
- Bu konudaki başarı sadece nakil sayısıyla mı bağlantılıdır?
- Nakil yapılan hastanın yaşama süresi de en önemli kriterlerden biridir. Hastalarımızın yüzde 85’i nakilden sonra 1 yıl yaşar. Dünyada da yüksek bir orandır bu. 5 yıl yaşama oranı yüzde 65-70’tir.
- 5 yıldan fazla yaşayan oluyor mu?
- Yaşama süresi 5 yılı aştığında sorun kalmıyor zaten. Ayrıca donör ölümlerinin olmaması, en önemli kriterdir. Karaciğer ameliyatı, en zor ameliyattır. Çok şükür Türkiye’de donör (verici) kaybı bugüne kadar yaşanmadı.
Prof. Yılmaz, bu noktada İ.Ü. Turgut Özal Tıp Merkezi’nde karaciğer transplantasyonunun ne zaman başladığını anlattı:
- 2002 yılından itibaren başladı. O zaman kadavradan nakil yapıyorduk. Sonra yavaş yavaş canlıdan nakillere de geçtik. 2008’den itibaren bu alanda Türkiye’de ilk sıraya oturduk. Başlangıçtan bugüne 600’ü aşkın karaciğer nakli yapmış durumdayız.
- İnönü Üniversitesi eski Rektörü Prof. Fatih Hilmioğlu’nun karaciğer nakillerinde iddialı noktaya varmanızda önemli payı var sanırım.
- Prof. Hilmioğlu başlangıçta önümüzü açtı. Şimdiki Rektörümüz Prof. Cemil Çelik de bizi çok destekledi ve desteklemeyi sürdürüyor.
Ardından konu üzerinde daha da yoğunlaşmalarını sağlayacak bir adımı aktardı:
- Üniversitemiz bünyesinde bir “Karaciğer Nakli Enstitüsü” kurulacak.
- Ekibinizde kaç kişi var?
- 8’i öğretim üyesi, toplam 50 kişilik bir ekibimiz var. Merkezimizin altyapısı da çok iyi.
Türkiye’nin doğusunda, Malatya’da karaciğer naklinde ulaşılan nokta insana gurur veriyor...
Bu işe öncülük eden Prof. Hilmioğlu’nu, şimdiki Rektör Prof. Cemil Çelik’i, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Ramazan Özdemir’i ve Prof. Sezai Yılmaz başkanlığındaki ekibi kutlamak gerekiyor.

Organ Nakli Koordinatörlüğü’ne ilahiyat mezunlarını bekliyoruz

İNÖNÜ Üniversitesi Tıp Fakültesi Organ Nakli Bölümü Başkanı Prof. Sezai Yılmaz, Türkiye’de kadavradan karaciğer nakli düzeyinin milyonda 4 olduğunu belirtti:
- Bu sayı AB ve ABD’de milyonda 25 dolayında. İspanya’da milyonda 40’ı buluyor. Bizde de kadavradan nakil olayının yükselmesi gerekiyor.
- Bunun için Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan yardım isteseniz, belki organ bağışı konusunda destek verecek “Cuma Hutbesi” düşünülebilir.
- Merkezimizde “Organ Nakli Koordinatörlüğü” oluşturuluyor. Bunun için özel eğitim verilecek. Biz lisansüstü olacak bu eğitime ilahiyat fakültesi mezunlarını da bekliyoruz.
- Neden?
- İlahiyat mezunları, beyin ölümü gerçekleşen hastaların yakınlarını organ bağışı konusunda daha etkili şekilde ikna edebilir.

5 dakikada ‘sosyete anjiyosu’ yapıyoruz, hastamız 15 dakika sonra yürüyerek çıkıp gidiyor

İNÖNÜ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı ve Türk Kardiyoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Ramazan Özdemir, anjiyo operasyonlarında tekniğin çok ilerlediğini vurguladı:
- Biz artık genellikle “sosyete anjiyosu” yapıyoruz.
- “Sosyete anjiyosu” ne demek?
- Bilekten girip, anjiyo işlemini yapıyoruz.
- Neden “sosyete anjiyosu” diyorsunuz?
- Biz öyle bir ismin ilgi çekeceğini düşündük.
- Peki ne fark var?
- Bilekten girince işlem 5 dakika sürüyor. Hasta 15 dakika sonra yürüyerek hastaneden çıkıyor.
- Normal anjiyoda nasıl oluyor?
- Kasık bölgesinden girilip işlem yapılıyor. Sonra da bir süre kum torbası baskısı uyguluyoruz. Hasta bu işlemde biraz sıkıntı çekiyor.
- Öyleyse hep “sosyete anjiyosu” yapılsa daha iyi değil mi?
- Biz genellikle öyle yapıyoruz. Bilekte damar bulmakta güçlük çektiğimizde kasıktan girmek zorunda kalıyoruz.
- Günde kaç anjiyo yapıyorsunuz?
- 30 anjiyo alıyoruz, çoğunu “sosyete” yapıyoruz.
Prof. Özdemir, kalp ameliyatlarındaki ilerleme düzeyine bir örnek verdi:
- Kalpteki deliği 3 dakikada şemsiye ile kapatıyoruz.
Ardından İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin başarısına da dikkat çekti:
- Tıp Uzmanlık Sınavı’nda (TUS) birinci bizden çıktı. Genellikle üst sıralardayız.
Öyle görülüyor ki, Turgut Özal Tıp Merkezi, “sosyete anjiyosu”yla da ön plana çıkacak...

Beyin ölümü gerçekleşen hastayı bildirmeye pek yanaşmayan doktorlar var

PROF. Sezai Yılmaz, yeri gelmişken meslektaşlarını eleştirdi, Sağlık Bakanlığı’ndan destek istedi:
- Ülkemizde organ bağışının yaygınlaşmaması sadece dini inanıştan değil, bazı meslektaşlarımızın vurdum duymaz tutumundan da kaynaklanıyor.
- Ne anlamda?
- Hastanın beyin ölümünün gerçekleştiğini doktorların tespit etmesi gerekiyor. Ancak kimi meslektaşlarımız buna özen göstermiyor.
- Neden?
- Uğraşmak istemiyorlar.
- Ne yapmak gerekiyor?
- Aslında Sağlık Bakanlığımız organ bağışı konusunda önemli çabalar harcıyor. Bu işe özen göstermeyen doktorlara yaptırım uygulanması gündeme gelebilir.
Sağlık Bakanı Recep Akdağ’ın bu konuya titizlikle eğileceğini düşünüyorum.