Hürriyet İk

Mavi yakalının yükselişi

Çok değil, 10 sene öncesine kadar üniversite mezunu olmak bir prestij meselesiydi. Şimdi ise ilkokul mezunlarının üniversite mezunlarından daha fazla kazandığı durumlar yaşanabiliyor. Nedeni ise, mavi yakalı çalışanların yetersiz olması. Yeni nesil; terzi, garson, marangoz ya da bir fabrikada ustabaşılığı reddedip masa başı bir işte çalışmayı, bu nedenle de üniversite mezunu olmayı tercih edince mavi yakalılar mumla aranır oldu. Bu sorun öyle bir hal aldı ki, sanayi başta olmak üzere pek çok sektörde yaşanan mavi yakalı açığı, üretimi tehdit eder boyuta geldi. Bu da mevcut mavi yakalıların maaşlarının üç haneye ulaşıp, beyaz yakalı ücretlerini sollamasına neden oldu. İşte sektör sektör mavi yakalıların yükselişi...

Mobbinge karşı kalkan devrede

‘Mobbing’ ya da ‘psikolojik taciz’, çalışma hayatının en büyük sorunlarından biri. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın verilerine göre, 19 Mart 2011 ila 30 Kasım 2024 tarihleri arasında ALO 170’e yapılan 144 bin 392 mobbing başvurusunun yüzde 19’u kamu sektöründen gelirken, yüzde 81’i özel sektör çalışanlarından geldi. Konuyla ilgili Resmi Gazete’de yayımlanan 7 maddelik genelge ise, mobbingi yeniden gündeme getirdi. Peki yeni genelgede neler var, son dönemde mobbing nedeniyle istifa edenlerin sayısında artış gözlemleniyor mu, 2025 itibarıyla en sık rastlanan mobbing türleri neler ve neler yapılabilir?

Çalışanlar ‘sessiz tatil’de

İş hayatında uzaktan çalışmanın yaygınlaşmasıyla yeni bir akım doğru: Sessiz tatil. Özellikle genç çalışanlar nerede olduklarını belli etmeden iş yapabildikleri için, fırsatını bulduklarında kaçamak yapabiliyor. Yapılan araştırmalara göre, çalışanlar yıllık izin hakkını kullanmaktan endişe ediyor ve izin istemek yerine iş yoğunluğunu sessizce azaltarak dinlenmeye çalışıyor. Ancak uzmanlar, sessiz tatil yapan çalışanın aslında tam anlamıyla dinlenemediğini söylüyor. Çünkü bir yandan “işteymiş gibi” davranma stresi, diğer yandan “ya yakalanırsam” endişesi yaşıyorlar.

4 kuşak bir arada çalışabilir mi?

En küçük bir tartışmayı mesele etmekten geri durmuyorlar. Pratikler, zekiler, becerikliler ama ne yazık ki geçimsizler. Z kuşağından bahsediyorum.

Yapay zekâ ve İK: Dijitalleşen işe alım süreçlerinin yeni dönemi

Dijital dönüşüm iş dünyasının her alanında etki gösteriyor ve bu dönüşüm, insan kaynakları (İK) süreçlerinin de büyük bir değişime uğramasına neden oluyor. Özellikle yapay zekâ ve otomasyon teknolojilerinin işe alım süreçlerine entegre edilmesi hem adaylar hem de işverenler için süreci yeniden şekillendiriyor.

Maaş pazarlığında iyiyiz

Yapılan araştırmaya göre, Türkiye’de çalışanlar maaş pazarlığından çekinmiyor, pazarlık yapma yeteneklerine de güveniyor. Nitelikli çalışanlar, hak ettikleri maaşı öğrenebilmek için sektörlerindeki güncel bilgileri yakından takip ediyor.

Bakım emeği ve zihinsel iş yükü kadınları iş hayatından koparıyor

Yapılan bir araştırmaya göre Türkiye’de beyaz yakalı çalışanlar arasında zihinsel iş yükünün yüzde 60’ını ve hanelerdeki bakım emeğinin yüzde 57’sini kadınlar üstleniyor. Kadınların yaklaşık yüzde 15’i evdeki iş yükü sebebiyle terfi tekliflerini reddettiğini, yüzde 31’i ise hayatlarının bir noktasında bakım emeği ve zihinsel iş yükü nedeniyle işinden ayrıldığını belirtiyor.

Koruncuk Vakfı’ndan ‘Her Destek Bir Meslek’ kampanyası: Kız çocuklarını geleceğe hazırlayan hamle

45 yılı aşkın süredir çocukların eşit fırsatlara erişebildiği bir gelecek hedefiyle çalışan Korucuk Vakfı, ‘Her Destek Bir Meslek’ bağış kampanyasıyla, temel ihtiyaçları ve eğitimleri risk altında olan kız çocuklarını geleceğe hazırlıyor. Kampanya, kız çocuklarının hayal ettikleri mesleklere ulaşmalarını ve toplumda üretken bireyler olmalarını destekliyor.

Beyin avcılarına talep artıyor

Şirketlerin ihtiyaç duyduğu üst seviyede yönetici açığını kapatacak beyin avcılarının (headhunting) sayısı hızla artıyor. Açık bir pozisyon için mümkün olan en iyi adayı bulan ve ikna eden avcıların işleri yoğun ancak gelirleri tatmin edici seviyede. İşe özel bir danışmanlık şirketinde yeni başlayan bir beyin avcısı aylık 35 bin TL kazanırken, uzmanlaştıkça gelirini 80 bin TL seviyesine çıkarabiliyor. Kendi şirketini kuranların geliri ise 250 bin TL’ye kadar yükseliyor.

Bu program gençlere özel

İŞKUR, gençleri işgücü piyasasına çekebilmek ve istihdam sağlayabilmek için yeni bir platform kurdu. Adı, Gençlik Programı. Amaç, üniversiteler ile işbirliği içerisinde öğrencileri, işgücü piyasası ile tanıştırmak. Program sayesinde sadece iki ay içinde 56 bin 469 genç işe yerleştirildi. Programa katılan gençlere bin 83 liradan, 28 bin liraya kadar maaş ödemesi de yapılıyor.

Hürriyet İK ile iş dünyasında geleceğe hazırlık

İş dünyasına dair olguları her ay farklı perspektiflerle ele alan Hürriyet İK, yeni sayısında global ekonomide geleceğe dayanıklılık konusuna yer veriyor. Nisan sayısı; dijitalleşen işe alım süreçlerinden sektörel istihdam stratejilerine, çalışma hayatında kuşak çatışmasından ‘mobbing’e kadar geniş bir seçki sunuyor.

İstihdamda artık kadının adı var ama işi zor

Her ne kadar çalışanların arasında toplam kadın istihdamının oranı yüzde 34’lerde olsa da hem kamunun hem de özel sektörün kadınlara yönelik uyguladığı projeler sayesinde son 9 yılda kadınların işgücüne katılma oranında 5.9 puanlık bir artış görülüyor. En yoğun çalıştıkları alan ise hizmetler sektörü. Peki, Türkiye’de kadın istihdamı hangi boyutta, istihdamda zorluk çekilen alanlar neler ve kadın istihdamını artırmak için hangi önlem ve destekler uygulanıyor?

Ne maaş ne yan haklar bu kaygıyı giderebiliyor: Yetenek güvenmek istiyor

İşte o gençlik iş hayatında. Pandemide üniversitede olanlar. Yarın her şeyin değişebileceğini, kaderci olmayacak kadar bilimsel bir global laboratuvarda deneyimlediler. Onların ayakları yere sağlam basıyor ama zemin sağlam mı emin değiller. Kaygılılar, anksiyete seviyesinde korkuları var. Güvenmek istiyorlar. Ailelerine, arkadaşlarına, okullarına, ülkelerine ve şimdi de çalıştıkları şirketlere, liderlere... Araştırmalar da gösteriyor ki bu yeteneklerin ‘geleceğe güven’le ilgili soru işaretlerini azaltacak insan kaynakları uygulamaları onları kazanmanın formülü niteliğinde...

İş dünyasının ‘eşitlik karnesi’ iyi değil

‘Kadın İstihdamında Türkiye’nin Fotoğrafı’ araştırmasına göre, iş dünyası temsilcilerinin yüzde 35.6’sı iş dünyasının cinsiyet eşitliği konusundaki performansını kötü olarak nitelerken, iyi diyenlerin oranı yüzde 13.3 ile sınırlı kalıyor. Katılımcılar ücret eşitsizliğini en önemli sorun olarak görürken, onu iş-yaşam dengesi ve şirket içi yükselme/kariyer tartışmaları izliyor.

Z kuşağı ile doğru iletişimin şifreleri

Son yıllarda iş dünyasında önemli bir yer edinen Z kuşağı, yaşadığı çağdan etkilenerek çalışma hayatında geleneksel iş modellerinin dışına çıkıyor. Teknolojiyi ustalıkla kullanan ve bağımsızlığına düşkün olan bu nesil, önceki nesillerden çok farklı beklentilere sahip. Yapılan araştırmalar, dünyada Z kuşağı çalışanlarının iş dünyasına uyum sağlamakta zorlandığını ortaya koyuyor. 2030 yılına kadar küresel işgücünün dörtte birinden fazlasını oluşturacak Z kuşağı ile çalışmanın zorluktan çok fırsat olduğuna dikkat çeken uzmanlar, ‘doğru iletişim’ vurgusu yapıyor.

Çalışan verimliliğinin de yeni anahtarı: İş yerlerinde sağlıklı menü rüzgârı

Gerek Türkiye’de gerekse dünyada yapılan pek çok araştırma, sağlıklı beslenmeye yönelik talebin her geçen gün arttığını; bunun da çalışma hayatına uzanan etkileri olduğunu ortaya koydu. Örneğin, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, son 5 yıldır sağlıklı beslenmeye yönelik dünya genelindeki bilinçte ciddi bir artış var. Deloitte’un küresel sağlık raporunda çalışanların sağlıklı yaşam tarzına yönelik artan ilgisi vurgulanırken; McKinsey’in raporu da çalışanların yüzde 65’inin iş yerinde sağlıklı beslenme seçeneklerinin olmasını önemsediğini ortaya koydu. Bunda, düşük karbonhidratlı diyetlerin ve organik ürün tüketiminin özellikle genç çalışanlar arasında popüler hale gelmesinin etkili olduğu belirtiliyor. Hatta bazı araştırmalar, bu konunun önemini bir adım daha öteye taşıyarak ‘bir iş yerinde çalışanlara sağlıklı beslenme seçenekleri sunulmasının verimliliği artırdığını’ raporluyor.

Evden çalışmak mı, işten kaytarmak mı?

Dünya genelinde yapılan pek çok araştırmaya göre, çalışma hayatında artık kalıcı yer edinen uzaktan çalışma modeli, işverene de çalışanlara da pek çok konuda fayda sağlamaya devam ediyor. Ancak bu modelinin yaygınlaşmasıyla çalışma hayatında konuşulmaya başlanan bir konu daha var: Çeşitli nedenlerle çalıştığı kuruma bağlılığı azalan bazı çalışanların, evden çalışmayı ‘çalışmamak’ olarak görme olasılığı. Bu durumun özellikle performans ölçümü zor olan pozisyonlarda daha belirgin hale geldiği belirtiliyor. İnsan kaynakları uzmanlarının aktardığına göre, henüz yaygın olmayan bu soruna şimdiden köklü çözüm bulmak şart.

Onların işi futbolcu avlamak

Dünyanın en büyük endüstrilerinden futbola her gün yüzlerce yeni oyuncu dahil oluyor. Bu oyunculardan sadece en iyileri birinci liglerde top koşturuyor. Büyük oyuncuları keşfedenler ise, son yıllarda Türkiye’de de popülerliği artan futbol yetenek avcıları yani scout’lar. İşe yani başlayan bir yetenek avcısı 35 bin TL seviyesinde maaş alırken uzmanlaştıkça aylık gelirini 100 bin TL ve üzerine çıkarabiliyor. En iyi avcılar Avrupa’da büyük kazançlar elde ediyor.

Hürriyet İK Perspektifiyle İşte Kadınlar

Küresel gelişmelerin iş dünyasına yansımalarını ele alan Hürriyet İK’nın yeni sayısı odağına kadın istihdamını alıyor. Mart sayısında; yeni mezunların güven ihtiyacından işte eşitlik kavramına, Japon şirketlerinin Türkiye yatırımlarından şantiyelerdeki kadın gücüne kadar kapsamlı bir çalışma yer alıyor.

Ekmeğini çekirdekten çıkarıyorlar

Küçük bir kahve çekirdeği dünyada çok büyük bir sektör yarattı. Pandemiden sonra yeni nesil kahve dükkânları adeta patlama yaptı. Bugün artık her köşede bir zincir veya özel kahve evi bulmak mümkün. Hızla büyüyen sektörde en büyük rol ise baristaların. Baristalık için kapsamlı bir eğitim şart. Sektöre yeni başlayan bir barista yaklaşık 28 bin TL kazanırken uzmanlaştıkça gelirini 50 bin TL’lere kadar çıkarabiliyor. İşin en iyi yanı ise kendi dükkânını açabilmek.

Hürriyet İK ile İstihdamın Geleceği

Dünyada yaşanan farklı gündemler ışığında iş dünyasını geniş bir perspektifle inceleyen Hürriyet İK’nın şubat sayısı raflarda yerini alıyor. Yeni sayı; eleman açığı bulunan sektörlerden mesleklerin ruh sağlığı üzerindeki etkilerine kadar uzanan zengin bir içerik sunuyor.

‘Z kuşağıyla iş yaşamında beklentiler değişti’

  

İşverenden Z kuşağına ‘cezai şart’ kartı

Çok sık iş değişten Z kuşağını elinde tutmak isteyen şirketlerin, işe alımlarda sözleşmeye artık daha çok ‘cezai şart’ maddeleri eklediği belirtiliyor. Uygulamayla, haklı bir gerekçesi olmadan işten ayrılan personelden tazminat talep edilerek, çalışma süreci boyunca şirketin aldırdığı herhangi bir eğitim ve sertifika varsa bunun da ücreti talep ediliyor. Konuyu değerlendiren uzmanlar ise davaların genellikle çalışan lehine sonuçlandığını, gençlerin bundan habersiz olduğunu ifade ediyor.

İşte en çok aranan yetenekler

Kariyer.net işverenlerin çalışanlarda aradığı yetenekleri araştırdı. En çok aranan yetenekler MS Office hâkimiyeti, ingilizce bilgisi ve analitik düşünme becerisi olurken, yapay zekâ ve veri bilimi gibi teknik beceriler de giderek ön plana çıkıyor. Çalışanlar da artık yapay zekâ gerçekliğinin ve yaşanacak dönüşümün farkında. Bu nedenle Türkiye’deki çalışanların yüzde 70’i yeni beceriler edinmeye istekli.

Şirketlerin çalışan kaybı artıyor

Yılda 1.9 milyon kişinin yeni işini bulmasına doğrudan katkı sağlayan Kariyer.net’in araştırması çalışan sirkülasyonunda artış yaşandığını ortaya koydu. İşverenlerin yüzde 40’ı son 12 ayda çalışan kaybı oranlarının arttığını ifade ederken, her 2 işverenden 1’i çözümü maaş artışında buluyor. Çalışanlar ise iş fırsatlarını değerlendirirken önce yan haklara bakıyor. Adaylar için önemli bir diğer faktör de kariyer gelişim fırsatları.

10 adımda doğru istifa

Gençler iş değişikliği konusunda çok cesur. Araştırmalara göre her iki genç çalışandan biri önümüzdeki bir yılda iş değişikliği düşünüyor. 5 yıldan fazla aynı yerde kalmak isteyenlerin oranı sadece yüzde 6. Ancak uzmanlar uyarıyor: İş hayatı karda yürümek gibidir, olumlu ya da olumsuz iz bırakır... İşten ayrılma sürecinin doğru yönetilmesinin sadece şirketler için değil çalışanların kariyeri için de önemli olduğuna dikkat çeken uzmanlar genç yeteneklere kritik tavsiyelerde bulunuyor.

İşte 2025’in İK gündemi

Yapay zekânın etkisi, uzaktan çalışma, değişen ekonomik baskılar, aranan eleman açığı 2025’te işgücü piyasasını zorlaştıracak unsurlar. Yapay zekâ teknolojisi hem işe alım süreçlerinde hem de iş yapış süreçlerinde etkili olacak. CEO’larla yapılan son ankete göre Türkiye de dahil hemen hemen tüm ülkelerde 2025’te, işgücü piyasasının en önemli sorunu, nitelikli işgücü eksikliği olacak. Peki, 2025 yılında işgücü piyasasında neler bekleniyor, yeni yılda gündemde neler olacak?

İş arayan gençler tecrübe engeline takılıyor: Mezuniyet öncesi deneyim şart

İşverenlerin deneyim şartı iş arayan yeni mezunları zorluyor. İş ilanlarında ‘giriş seviyesi’ işler için de en az yıl 2 yıl deneyim şartı isteniyor. Peki yeni mezunlar nasıl tecrübe edinebilir? Uzmanlar, öğrencilerin mezun olmadan önce staj ve gönüllü projelerle deneyim kazanabileceklerini belirtilirken, kurumsal firmaların adayları eğitmek ve geliştirmek adına çeşitli programlar düzenleyerek istihdam yarattıklarına dikkat çekiyor. Ancak bu programların yeterli olması için devlet teşviklerinin artması, özel sektör ile üniversiteler arasında işbirliklerinin güçlenmesi gerektiği ifade ediliyor.