Borsa İstanbul’da 23 Temmuz’dan bu yana düşen bir trend var. Bir gün yükseliş, ertesi gün düşüş, öngörülemez bir görünüm hakim. Adeta sabır sınıyor. Bu ortamda hisse seçiminde kârlılık analizleri kadar bilançoların borçluluk yapısına daha yakından bakılması gereken bir süreçten geçiyoruz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “BIST 50’deki açığa satış yasağını kaldırmayı değerlendiriyoruz” açıklaması bir tepki yükselişi getirse de borsadaki yaraya tek başına merhem olması zor.
#Borsa İstanbulSon 3 yılda yatırım fonlarının sağladığı getirinin oldukça altında kazanç sağlayan TL mevduat faizi, uygulanan sıkı para politikası sonrası fonlarla yarışır hale geldi. 2021’de yatırım fonlarındaki ortalama getiri yüzde 41 iken mevduat faizindeki getirinin yüzde 18’de kaldığını söyleyen Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği (TKYD) Başkanı Yağız Oral, “Bu yılki getiri oranları ise yüzde 41-42’ler seviyesinde kafa kafaya gidiyor” dedi.
#TKYDAlmanya'da ağustosta 48,4 puan olan bileşik PMI eylülde 47,2 puana geriledi. HCOB Başekonomisti Cyrus de la Rubia "İmalat sektöründeki gerileme yeniden derinleşerek Alman ekonomisinde erken bir toparlanma umudunu buharlaştırdı. Üretim son bir yılın en hızlı düşüşünü yaşarken yeni siparişler de azaldı" dedi.
#AlmanyaABD'de açıklanan verilerden alınan sinyallerle faiz indirimine yönelik beklentiler güç kazanırken, yatırımcıların risk iştahında artış görüldü. Fed'in gelecek haftaki toplantısında 25 ya da 50 baz puanlık faiz indirimine gidebileceği yönündeki beklentiler "yüzde 50'ye yüzde 50" düzeyinde eşit oranda bulunuyor.
#FedTelafi edilen Japonya olayı dışında piyasa bozucu önemli bir haber akışı olmamasına rağmen, yabancı yatırımcıların hisse satışları, yerli yatırımcıların azalan ilgisi gibi nedenlerle ağustos ayı kayıtlara ‘kayıp ay’ olarak geçti. Ancak, eylül ayı itibarıyla farklı bir gündem söz konusu. 6 Eylül’de Fitch’den gelecek Türkiye’nin kredi notuna ilişkin haberler ve Fed’in faiz indirim sürecini başlatması borsada farklı fiyatlamalara konu olabilir.
#EnflasyonGözler, 2 Eylül'de açıklanacak yılın ikinci çeyreğine ilişkin büyüme oranı ile ağustos ayı ihracat rakamlarında olacak. Dezenflasyon sürecinin başladığı şeklinde yorumlanan haziran ve temmuz aylarına ilişkin enflasyon verilerinin ardından, ağustos ayı fiyat artışları da 3 Eylül'de açıklanacak.
#TürkiyeTCMB verilerine göre yapılan kabaca bir hesapla yılbaşından bu yana tahvil bonoya yabancı girişleri 25 milyar dolar civarında. Bu ilgi artarak devam ediyor. Tahvil bonoyu tercih etmelerinin arkasında halen yüksek olan faizde sonbahar veya yıl sonu gibi enflasyondaki düşüşle birlikte indirim beklentisi var. Talep yetersizliği ve beklenti ihtiyacına bağlı olarak Borsa İstanbul’da temkinli görünüm korunuyor. Umutlar eylül ayına kalmış görülüyor.
#BonoGeçen hafta dışarıda yaşanan türbülansın kısa zamanda toparlanması BIST100 Endeksi’ndeki düşüşün daha fazla derinlik kazanmasını önlerken tepki alımlarının gelmesine neden oldu. Yine de gerek Ortadoğu, gerekse ABD ve Japonya’daki sorunlar tamamen ortadan kalkmış değil. Yatırımcılar bir şok daha yaşamak istemiyorlar. Borsa İstanbul’da dalgalı seyrin devamı beklenmekle birlikte temkinli görünümün dağıldığını söylemek için henüz erken.
#Dış PiyasaMoody’s’in not artırımı geride kaldı, şimdi iç piyasaların yeni bir beklentiye ihtiyacı var. Gündem bulmakta zorlanan borsadaki düşüşün bir nedeni de kâr satışları. Öte yandan para girişlerinin azalması ve dış borsalardaki satıcılı seyir de düşüşe katkı yapıyor. Yabancı yatırımcı ise borsada bir hamle yapmak için banka bilançolarını görmek istiyor olabilir.
#Borsa İstanbulSon yıllarda yaşanan Kovid-19 salgını, tedarik zinciri kesintileri ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi çok sayıdaki kriz, Alman ekonomisinin zayıf yönlerini su yüzüne çıkarırken, yüksek enerji fiyatları, Çin’den gelen rekabet ve imalat sektöründeki kalıcı zayıflık ülke ekonomisinin büyümesini baskılıyor.
#AlmanyaYASED Başkanı Engin Aksoy, Türkiye’nin yatırımcıların dünyasındaki ‘friendshoring’ listesinde artık daha güçlü olduğunu söyledi. Aksoy, “Programın sonuçları yatırımcıların Türkiye ile ilgili risk beklentilerini aşağı çekti. Nüfus genç, çalışan nüfus güçlü, milli gelir 10 bin doların üzerinde, coğrafya avantajlı... Bütün bu maddelere tik atan dünyada 10 ülke var. Ama belli konularda adımlar atılmalı” diye konuştu.
#YASEDTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti'nde, yakın döneme ilişkin göstergelerin yurt içi talebin, halen enflasyonist düzeyde olmakla birlikte, yavaşladığını teyit ettiği belirtilerek, daha yakın döneme ilişkin göstergelerle birlikte tüketim göstergelerine bir bütün olarak bakıldığında, talebin Enflasyon Raporunda öngörülen ölçüde yavaşlamıyor olabileceği ifade edildi.
#TCMBAvrupa Merkez Bankası (ECB) 5 yıl sonra 25 baz puan ile faiz indirim sürecini başlattı ve faizi yüzde 4.25’e çekti. Şimdi faizi gevşeterek ekonomiye bir anlamda soluk vermek amaçlanıyor. ECB’nin temmuzda faizi sabit tutacağı, eylülde tekrar indirime gidebileceği öngörüleri öne çıkmış durumda. Temkinli duruş hâlâ var. Piyasalara etkileri zayıf kalsa da öncü merkez bankalarından birinin faiz indirim sürecini başlatmış olması olumlu bir gelişme. En büyük ticaret ortağımız olan Euro Bölgesi’nde, faizdeki düşüşle sağlanacak ekonomik canlılık, Türk ekonomisine orta ve uzun dönem olumlu yansıma gösterebilir.
#Avrupa Merkez BankasıTürkiye’de inşaat sektörünün en önemli sorunlarının başında iş gücü eksikliği geliyor. Önce yetişmiş elemanların yurtdışına çıkması, sonra 11 ilde başlatılan deprem dönüşümü nedeniyle işçilerin bu bölgeye yönelmesi krizi büyüttü. Sıvacısından kalıp ustasına, kule vinç operatöründen boya ustasına, iş sağlığı ve güvenliği şefinden proje müdürü ve mimara kadar pek çok iş kolunda istihdam açığı olduğunu belirten sektör temsilcileri, kentsel dönüşümle doğacak yeni ihtiyacı da hatırlatarak, ‘Kalıcı çözüm şart’ diyor.
#Gülistan ALAGÖZ