Embriyo, döllenmiş bir yumurtanın gelişim sürecinin erken evrelerinde oluşan ve canlı organizmanın temel yapılarını oluşturan hücresel bir yapıdır. Tüp bebek uygulamalarında kaliteli embriyo oluşması gebelik şansını artıran önemli bir faktördür. Yumurta ve sperm kalitesi, laboratuvar koşulları, genetik faktörler, doğru zamanlama ve embriyo takibi kaliteli embriyo oluşumunu etkileyen temel koşullar arasındadır.
#Tüp BebekErkeklerin doğurganlığı iyi sperm sağlığının anahtarı olarak bilinmektedir. Sperm kalitesi ve üretimi sıcaklık ve çevresel toksinlere karşı çok hassastır. Spermin kaliteli ve sağlıklı olması için onları vücudun geri kalanına kıyasla 2 derecenin alında bir sıcaklıkta tutulması gerekir. Spermogram sperm kalitesini ve miktarını değerlendirmektedir. İşte sperm kalitesi ve kaliteyi arttırmak için ayrıntıları derledik.
#Erkeklerde Sperm Kalitesi Nasıl AnlaşılırÇocuk sahibi olmaya niyetlenen çiftlerin en merak ettikleri konu hiç kuşkusuz beklemekle ileride doğal yolla bebeklerinin olup olmayacağı. Bunu ne yaparsak yapalım kesin olarak bilemeyiz. Ama şunu bilebiliriz; hiç bir şekilde doğal yolla gebeliğin sağlanamayacağı bir sorun olup olmadığını. Ancak bunu da ortaya çıkarabilmek için bazı tetkikler gerekir. Oysa, evlendikten sonra çiftlerin büyük kısmı doğal yolla çocuk sahibi olabiliyor, sadece %15’inde gebelik gelişmez. Bu yüzden de evliliğin daha ilk gününde tetkiklere başlanması önerilmez. En az 1 yıl geçer, hala gebelik görülmezse o zaman her iki eş de incelemeye alınır.
#Gebelik İçin Bekleme Süresi Ne Kadar OlmalıTüm erkek nüfusunda %1, kısırlık nedeniyle araştırılan çiftler de ise %10-15 oranında azoospermi görülür, yani tahlillerde ölü ya da canlı hiç sperm hücresi bulunmaz. Ancak bir kısım olguda ise detaylı olarak incelendiğinde, az sayıda da olsa olgun sperme rastlanabilmektedir. Buna “kriptozoospermi” denilir. Kriptozoospermi tedavi ile düzeltilemiyorsa tüp bebek önerilir. Üretimi ileri derecede azalmış spermlerin fonksiyonlarının nasıl etkileneceği halen araştırma konusudur. Acaba tahlillerde çok az sayıda bulunan spermler tüp bebek sonucunu nasıl etkiler? Ya da, tüp bebek sırasında embriyo biyopsisi yapıp bunu genetik incelemeye gönderdiğimizde şayet olumsuz bir netice gelirse bunun nedeni sperm midir?
#Sperm KalitesiYeterli ve dengeli beslenme vücudumuzdaki organ ve sistemlerin çalışması açısından oldukça önemlidir. Kronik hastalıklar başta olmak üzere birçok sağlık sorunu yetersiz ve sağlıksız beslenme ile ilişkilendirilir. Vücuda yeterli besin alınmadığı taktirde bağışıklık sistemi zayıflar ve dışarıdan gelecek olan birçok virüs ve bakteriye karşı savunma sistemi güçlü bir tepki gösteremez. Bu nedenle doğru beslenme, sağlıklı ve uzun yaşamın devamı açısından oldukça önemlidir.
#Arı Sütü FaydalarıPlastik maddeler, içerdikleri kimyasallar nedeniyle insan sağlığı üzerinde ciddi tehditler oluşturur. Bu maddelerin uzun süreli maruziyeti kanser, obezite, kalp hastalıkları ve nörolojik bozukluklar gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açarken üreme sağlığı üzerinde de olumsuz etkiler yaratmaktadır. Plastiklerin içerdiği zararlı kimyasallar kadınların yumurtalık rezervini azaltabilir, erken menopoza sebep olabilir ve hamile kalma şanslarını düşürebilir. Erkeklerde ise sperm kalitesinin ve hareketliliğin düşmesine neden olarak çocuk sahibi olma süreçlerini zorlaştırabilir. Bu zararlı etkilerden korunmak için plastikle temasın en aza indirilmesi gerekir. Alınabilecek önlemlerden bazıları; su şişelerinde plastik kullanımından kaçınarak cam veya çelik alternatifler tercih etmek, plastikle kaplanmış işlenmiş gıdalardan uzak durmak, plastik maddelerin mikrodalga fırınlarda veya yüksek sıcaklıklarda kullanılmaması şeklinde sıralanabilir.
#PlastikDaha sağlıklı bir yaşam söz konusu olduğunda hepimiz doğru beslenmenin, ideal oranda egzersiz yapmanın, önerilen sürelerde uyumanın ve zararlı alışkanlıklardan uzak durmanın önemli olduğunu biliyoruz. Peki kaçımız bu önerilerin detaylarını biliyor ve/veya bu önerileri tam anlamıyla hayatımıza geçiriyoruz? Sağlıklı beslenme hakkında yeterince bilgi sahibi olmadığımız, en azından sağlıklı beslenme ile ilgili detayları derinlemesine bilmediğimiz, yüzleşmemiş gereken gerçeklerden biri. Bu yazımda erkeklerin beslenmelerine eklemeleri ya da hekim önerileri ile takviye formunda kullanmaları tavsiye edilen vitaminler hakkında bilgi aktaracağım.
#VitaminSon 10 yıl içerisinde tüm dünyada sperm değerlerinde ciddi bir düşüş dikkat çekmekte. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre 80’li yıllarda doğal yolla eşlerini gebe bırakabilen erkeklerin ortalama sperm sayıları 40 milyon/mL iken, şimdi bu sayı 15 milyona kadar düşmüş durumda. Şayet önlem almadan devam ederse ileriki nesillerde kısırlık vakalarında artışla karşı karşıya kalmamız kaçınılmaz olacak.
#Akdeniz DiyetiHamile kalmaya çalışan birçok çift, genellikle başarı şanslarını artırmak için neler yapabileceklerini merak etmektedir. Bu aşamada araştırılan konulardan biri de sperm kalitesini artırmanın yollarıdır. Sperm kalitesini bozan önemli unsurlardan birinin sıcaklık olduğunu da tam da bu noktada belirtmek gerekir.
#Sperm KalitesiStresin hayatımız üzerindeki etkileri oldukça çeşitli. Genel sağlığımızı etkileyebilen stres, erkeklerde sperm kalitesini de azaltabiliyor. Bununla birlikte spermlerin morfolojisinin, konsantrasyonunun ve yumurta hücresini dölleme yeteneğinin stres arttıkça düşüşe geçtiği biliniyor. Tabii stresin spermler üzerinde yol açtığı etkiler kişiden kişiye değişebilir. Örneğin bir erkek ileri yaştaysa, kronik hastalıkları varsa, sağlıksız beslenip tütün ve tütün ürünleri kullanıyorsa stresin etkileri artış gösterecektir. Bu haftaki köşe yazımda stres ve kaygı ile sperm kalitesi ilişkisi hakkında bilgi bulabilirsiniz.
#Sperm KalitesiEjakülasyon sırasında, normal şartlarda spermler erkek üreme yolu boyunca ilerler ve semeni oluşturan diğer sıvılarla birleşip vücut dışına atılır. Semen vücut dışına çıkmayıp mesaneye girerse bu durum retrograd ejakülasyon yani geriye boşalma olarak adlandırılır. Geriye boşalma sorunu yaşayan erkeklerin cinsel fonksiyonlarında genellikle herhangi bir anomali bulunmaz. Cinsel olarak tatmin olurlar, sadece boşalma anında menileri vücut dışarısına çıkmaz; diğer bir deyişle tıkanıklığa bağlı azospermi oluşur. Her ne kadar geriye boşalma erkeklerin yaşam kalitesini ya da sağlığını tehdit etmese de tıkanıklığa bağlı azospermi nedeni olarak erkek kısırlığına yol açabilir. Bu haftaki köşe yazımda geriye boşalma hakkında bilgi bulabilirsiniz, faydalı olması dileğiyle…
#AzospermiGünümüzde çocuk sahibi olma ihtimallerinin sağlık sorunları veya ilerleyen yaş nedeniyle olumsuz etkilenmesini önlemek isteyen birçok kadın, yumurta dondurma seçeneğine başvuruyor. Peki bu nasıl bir süreç? Kadınlar hangi gerekçelerle bu kararı alıyor? Bu soruları ve daha fazlasını uzmanlara ve yumurtalarını donduran ya da dondurmayı düşünen kadınlara sorduk...
#Yumurtalık DondurmaVarikosel; erkek kısırlığının son derece yaygın görülen, aynı zamanda geri döndürülebilen nedenlerinden biridir. En basit tanımıyla, testisleri çevreleyen skrotum adlı torbadaki toplardamalarların varisleşmesi durumudur. Erken yaşta ortaya çıktığında ve/veya tedavi edilmediğinde spermlerin kalitesi ve fonksiyonları üzerinde belirgin bir düşüşe neden olabilir. Testislerin ısısını artıran ve normalden daha fazla kirli kana maruz kalmasına yol açan varikoselin, oksidatif stresi artırdığı yönünde genel bir görüş birliği mevcuttur. Bu haftaki köşe yazımda varikosel ve erkek kısırlığı arasındaki bağlantıyı ele alacağım. Faydalı olması dileğiyle…
#VarikoselElbiseleriniz dar gelmeye başlamış ve merdiven çıkmakta zorlanıyorsanız, aşırı kilolarınız yaşam kalitenizi etkilemeye başlamış demektir. Böyle durumlarda ilk akla gelen, şeker hastalığı ya da kalp-damar hastalığınızın bulunma riskidir. Oysa baba olmaya niyetlenen yaş grubundaki erkekler üreme sağlığında bozulma bakımından da endişe etmeli. Gerçekten aşırı kilolar kısırlığa yol açar mı?
#KısırlıkTestosteron olarak da adlandırılan erkeklik hormonu, erkeklerde primer cinsiyet hormonudur. Kadınlarda da az miktarda bulunan bu hormonun, erkeklerin hem psikolojik hem de fizyolojik sağlığında kritik öneme sahibi olduğu bilinir. Ergenlik döneminde penisin ve testislerin gelişiminde, sesin kalınlaşmasında, vücut kıllanmasında görev yapan erkeklik hormonu aynı zamanda sperm üretiminde, kırmızı kan hücrelerinin yapımında, kas kitlesinin güçlü kalmasında, kemik yoğunluğunun ve cinsel isteğin regülasyonunda rol oynamaktadır. Yaşın ilerlemesi ile birlikte erkeklik hormonunun salınımının azalması yaygın bir durum olsa da farklı sağlık sorunları nedeniyle de erkeklik hormonu üretiminin azalması mümkün olabilmektedir. Bu haftaki köşe yazımda erkeklerin sağlığı ve yaşam kalitesi üzerinde önemli etkilere sahip olan erkeklik hormonu hakkında bilgi bulabilirsiniz.
#Erkeklik HormonuSıcak havaların birçok sağlık sorununun yanında kısırlığa da neden olabileceğine dikkat çekildi. Uyarı Dr. Ertan Cevizci’den geldi: “Sıcak hava sperm üretimini etkileyerek kalite ve sayıyı düşürebiliyor. Erkekler sıcakta dar jean giymesin, bol su içsin.”
#Sıcak HavaTestislerde üretilen spermlerin meniyi oluşturan diğer sıvılarla buluşup vücut dışarısına atılmasının engellenmesi amacıyla gerçekleştirilen vazektomi, erkeklerin çocuk sahibi olmasını %99,9 gibi yüksek bir oranda önleyen bir ameliyattır. Kadınlardaki karşılığı tüp ligasyonu olan bu ameliyat son yıllarda giderek daha çok tercih edilmekte, dolayısıyla hakkında merak edilen konularda da belirgin bir artış yaşanmaktadır. Bu haftaki köşe yazımda vazektomi hakkında en çok merak edilen soruları ve yanıtlarını bulabilirsiniz. Soru işaretlerinizin azalması dileğiyle…
#Vazektomi