Ev sahibi-kiracı anlaşmazlıkları ve kentsel dönüşüm süreci taşınma talebini artırsa da, maliyetler bütçeleri zorluyor. İstanbul’da 3+1 daire için ortalama fiyatları baz alarak yaptığımız hesaba göre; depozito, peşin kira, emlakçı bedeli, nakliye ve boya badana ile taşınmanın maliyeti 150 bin TL’yi buluyor.
#TaşınmaArtan fiyatlar ve yüksek faiz oranlarının etkisiyle konut piyasası durgunluğa girince çözüm ‘takasta’ bulundu. Emlak ilan sitelerine yüzlerce takasa uygun ilanı eklendi. Ev sahipleri, araç, arsa ya da başka bir konutla takas yaparak satışı hedefliyor.
#AraçKonut satışında yaşanan durgunluk pazarlık payını artırdı. Satılık evler ilanda uzun süre bekleyince mal sahipleri ‘Tekliflere açığım’ demeye başladı. “Alıcı azalınca ev sahibinin tavrı değişti” diyen sektör temsilcileri, “Yüzde 10-15 düşük fiyatlar değerlendirilmeye başlandı. Hatta senedi, takası kabul edenler de var” şeklinde konuştu.
#İstanbul Gayrimenkul DeğerlemeBugünlerde İstanbul’da dar ve orta gelirli hanelere göre kiralık ev bulmak oldukça zor. Lükste ise sınır yok. İlan sitelerinde aylık kirası 100-650 bin lira bandından yüzlerce ev var. Kimi şehrin merkezinde olması, manzarası ile pazarlanırken, kimi de lüks bir sitede olduğu için bu rakamlara ulaşıyor. Birçok ilçede 100-200 bin liraya kadar çıkan rakamlar ‘Bu nasıl kira!’ dedirtiyor.
#Kira‘Boş evlere vergi gelecek’ beklentisi ev sahiplerini tedirgin etti. Hem vergi ödemek istemeyen hem de kiralamaya sıcak bakmayanların evlerini satışa çıkaracağını belirten sektör temsilcileri, evi dolu göstermek isteyenlerin sahte sözleşmeler yapabileceği konusunda uyarıda bulundu.
#Boş EvMilyonlarca kişinin ortak sorunu fahiş kira artışları. Birçok ilde kiracılar zam baskısı ile uğraşırken, kiralık ev arayanlar bütçesine göre seçenek bulmakta zorlanıyor. Peki bugünlerde yeni bir ev kiralayacaklar ne kadar hane gelirine sahip olmalı? İstanbul’da merkezi ilçelerde 2+1 ev kiralamak için hane gelirinin en az 30-60 bin lira bandında olması gerek. Şehrin gelişim çeperlerinde dahi en düşük gelir beklentisi 20-25 bin lira. Ankara’da hane gelirinin en az 20-52 bin lira, İzmir’de ise 22-60 bin lira olması bekleniyor.
#İzmirKonut satışları son aylarda düşüş gösteriyor. Artan fiyatlar nedeniyle alıcı kitlesinin daralması, yatırım amaçlı alımların azalması, deprem felaketi ve seçimler talepteki düşüşte ana etkenler oldu. Düşen taleple konut fiyatları gerilemedi ancak fiyat artış hızında düşüş başladı. Son 9 aydaki yıllık artışlara bakıldığında ülke genelinde yüzde 200’e, İstanbul’da ise yüzde 240’a yaklaşan oranlar görülmüştü. Nisanda ise artış oranlarında sert düşüş yaşandı.
#Konut SatışlarıKonut kredisinde limitler arttı ancak fiyatlar bütçeleri zorluyor. 5 milyon lira değerinde yeni bir konut alanların en düşük faizle dahi aylık taksitleri 74 bin liraya geliyor. Değeri 1.5 milyon lira olan ikinci el bir evde ise peşinat 450 bin lira, aylık ödeme de 17 bin liranın üzerinde. Evi olmayan ve gelir şartını sağlayanlar ise düşük faizli yeni konut kampanyasından faydalanabiliyor.
#BDDKKasım ayında kira artış hızı yükseldi. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), sahibinden.com verileri ile ‘Kiralık Konut Piyasası Görünümü: Aralık 2022’ raporunu yayımladı. Buna göre kasımda Türkiye genelindeki kira fiyatlarındaki yıllık değişim mayıs ve ekim arasındaki düşüşten sonra arttı.
#KasımBütçesine uygun ev bulmakta zorlanan vatandaşlar, bir de kefil şartına takıldı. Kiralık ev ilanlarında ‘kefilsiz ev verilmez’ ‘memur kefil zorunlu’ gibi şartlar artış gösterdi. Ev sahipleri düzenli kira alamama endişesi ile bu yola başvururken, kiralık ev arayanlar bitmek bilmeyen şartlardan dertli. Kira sözleşmesine kefil istenmesinde yasal bir engel olmadığını belirten uzmanlar, küçük detayların büyük mağduriyetler yaratacağı konusunda uyarıda bulunuyor.
#Kiralık EvÇevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, daha önce TOKİ'den ev alan ve borcu devam edenler için bir müjde verdi. Kurum, "Borcunu erken ödeyip tapusunu hemen almak isteyen konut ve iş yeri alıcıları için indirim kampanyamız hazır." ifadelerini kullanan Kurum, "Kampanyanın detaylarını Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan yarın açıklayacak." dedi.
#Bakan KurumSosyal konut hamlesi emlak piyasasında dengeleri değiştirdi. Geçtiğimiz aylarda arzın sınırlı, talebin canlı olması nedeniyle fahiş fiyat artışları yapılmıştı. Bugünlerde ise milyonlarca kişi sosyal konuta yönelince talep geriledi. Böylece ‘köpük’ diye tabir edilen gerçek dışı fiyatlamada düşüş yaşanmaya başladı.
#Sosyal KonutKiralık ev fiyatları arttıkça kimi ev sahiplerinin fırsatçılık arayışı sürüyor. Yasal oranın üzerinde zam taleplerinden sonra, şimdi de geçmiş yılların yapılmayan zamları isteniyor. Önceki yıllarda zam yapmayan ya da yasal oranın altında zam yapan kimi mülk sahipleri anlaşmanın sözlü olmasını suiistimal ediyor, ‘ne de olsa yazılı anlaşma yok’ diyerek geçmiş yıllara ait sözde alacakları için icra takibi başlatıyor. Sözlü anlaşmaların geçerli olmadığını belirten Avukat Ali Güvenç Kiraz, ‘mutlaka yazılı sözleşme yapın’ uyarısında bulunuyor.
#Ev Sahibiİstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerde kiralık konut bulmak artık oldukça zor olmaya başladı. Mevcut kiralık evlerse adeta cep yakıyor. Örneğin İstanbul’da bazı bölgelerde 2 bin liraya kiralanan evlerin şimdiki fiyatı 5-6 bin liraya çıkmış durumda… İzmir ve Ankara başta olmak üzere Türkiye’nin pek çok şehrinde de durum pek farklı değil. Peki kiralar son bir yılda neden bu kadar artmış durumda? Fiyatlardaki artış ne kadar daha devam edecek? Uzmanlar hurriyet.com.tr’ye anlattı…
#Kiralık Ev FiyatlarıEmlak ofisleri son aylarda kimi ilçelerde kiralık ev talebine yanıt vermekte zorlanıyor. “Konut sektörü ciddi bir darboğazda” diyen sektör temsilcileri, “Kiralık ev piyasada çok az. En büyük sorun da İstanbul’da. Ev arayanlar emlak ofislerine isimlerini yazdırıp sıraya giriyor. Kiralar bir sene öncesine göre çok daha yüksek” ifadelerini kullanıyor.
#GazetehaberleriBahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (Betam) öngörüsüne göre, yılın üçüncü çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesi, bir önceki çeyreğe göre bir değişim göstermeyecek, yıllık bazda değişim ise yüzde 1.7 olacak.
#Betam