6'ncı gününde haritalarla Rusya-Ukrayna savaşı... 'İki şehir ele geçirildi ama...'

Dünyanın pür dikkat takip ettiği savaşın beşinci günü geride kalırken oldukça önemli gelişmeler yaşandı. İki ülkenin temsilcileri, müzakereler için Belarus'ta bir araya geldi. Çatışmaların durması ve ateşkesin sağlanması amacıyla yapılan görüşmelerden şimdilik barış adına somut bir adım çıkmadı.

Görüşmeyle ilgili bir açıklama yapan Zelenski’nin danışmanı Mihail Podolyak, Rusya’nın aşırı derecede ön yargılı olduğunu belirterek, “Rusya tarafı, ne yazık ki hâlâ başlattığı tahripkar sürece dair ön yargılı bakışını sürdürüyor” dedi.

Rus heyetine başkanlık eden Vladimir Medinski ise, "En kısa sürede anlaşmaya varmak istiyoruz. Genel konumu tahmin edebileceğimiz belirli noktalar belirledik" dedi. Medinski, müzakerelerin sürdürülmesi konusunda anlaştıklarını ve bir sonraki görüşmenin Polonya-Belarus sınırında gerçekleşeceğini söyledi. 

İki taraf ateşkesin sağlanması için yakın gelecekte ikinci tur müzakerelerin yapılması konusunda anlaşmış olsa da Ukrayna’da sıcak çatışmalar devam ediyor. Ukrayna BM Daimi Temsilcisi Sergiy Kyslytsya da dün gece Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde bu konuda önemli açıklamalar yaptı.

Kyslytsya, Ukrayna’daki şehirlerin her gün bombalandığını belirterek, "Saldırgan ülkenin temsilcisine şunu söylemek istiyorum. Şu anda Ukrayna şehirlerindeki genel uyarıyı biliyor musunuz? 'Dikkat, dikkat! Hava saldırısı...' Lütfen fotoğraflara bakın, neler oluyor görün! Sabah akşam bombalanıyor şehirlerimiz” dedi.

RUSLAR TÜM GÜCÜNÜ GÖSTERMEDİ!
‘Putin'in oynayacak çok kartı var’

Öte yandan Rus ordusunun Ukrayna'nın başkenti Kiev'e yönelik saldırısı, ilk üç güne kıyasla daha düşük bir yoğunlukla devam ediyor. Bu durumu New York Times'a değerlendiren uzmanların genel düşüncesi ise “Rusya'nın ek savaş malzemelerini cepheye taşımaya odaklanmış olmasından kaynaklanıyor” şeklinde…

ABD'nin eski NATO büyükelçisi emekli Korgeneral Douglas Lute da gazeteye yaptığı açıklamada bu noktaya değindi.

“Rusya, askeri kapasitesini henüz verimli bir şekilde toplamadı” diyen Lute, “Daha savaşın çok başlarındayız. Ruslar ilk olarak şehirleri ele geçirmeye yönelik hamleler yaptı. Sivilleri korkutmak ve kaçmaya zorlamak için ağır topları, bombaları tercih etti. Yerel altyapıyı ve iletişimi yok etmeye çalıştı. Şimdi iki taraf görüşerek adım atmış olsa da Putin'in oynayacak çok kartı var” ifadelerini kullandı.

24 Şubat’ta başlayan Rusya Ukrayna savaşının altıncı gününde en güncel harita bu şekilde… Yukarıda da göreceğiniz gibi Rus birlikleri Kiev ve yönünde ilerleme isteğini sürdürürken, Donetsk, Luhansk ve Harkiv'de de hareketlilik devam ediyor. Güneyde de sıcak çatışmalar yaşanıyor. Rus kuvvetleri Kırım'dan Ukrayna topraklarına doğru ilerliyor. Hatta bu bölgede Azak Denizi kıyısındaki Melitopol ile Berdyansk kenti Rus kontrolüne geçti.

Lute'un dediği gibi Putin'in elinde masaya süreceği çok kart var. Bunlardan en önemlisi de özel savaş durumuna geçmesi emriyle gündeme gelen nükleer caydırıcı güçler… Rusya Savunma Bakanı ile Genelkurmay Başkanı'na talimatlar veren Putin, nükleer caydırıcı kuvvetlerin "özel bir muharebe görevi rejimine" geçirilmesini emretti. Rus lider, ayrıca Ukrayna'daki çatışmaya doğrudan müdahale eden tüm ülkeleri sert bir şekilde misilleme yapmakla da tehdit etti.

UKRAYNALILAR KİEV’DE DİRENİYOR

Yaşanan savaşta altı çizilmesi gereken en önemli nokta ise Ukraynalıların savunmalarıyla Rusları şaşırtmış olması… Örneğin Rusların Kiev Havaalanı'nı ele geçirme isteği ve takviye kuvvetlerinin içeri girmesine yönelik girişimleri başarısız oldu. 

Dün yaklaşık olarak 5 kilometre ilerleyebilen Rus birlikleri şu anda Kiev şehir merkezinden yaklaşık 25 kilometre uzakta bulunuyor. Bu da Rus askerlerinin şehirde yavaşladıklarını ve çok fazla ilerleme kaydedemediklerini gösteriyor.

Ancak güçlü savunmaları Ukraynalıların ağır darbeler almasına da engel olmadı. Ülkede özellikle cumartesi günü 50'den fazla patlama yaşandığı bildirilirken şiddetli çatışmalar meydana geldi. Peremohy Bulvarı ve çevresi, Kiev Termal Enerji Santrali, Minsk Masifi semti ağır ateş altında olan yerlerden sadece birkaçı…

Aşağıdaki haritada da göreceğiniz gibi Rus kuvvetleri Kiev’in doğusunda Ukraynalı askerler ve orduya yardım eden gönüllüler tarafından durduruldu. Rus kara birlikleri buna cevap olarak Dinyeper Nehri’nin batı kıyısından Kiev’e girmeye çalıştı ve başarılı oldu. Bu bölgede çatışmalar devam ediyor.

Savaş Araştırmaları Enstitüsü'nün önde gelen Rusya analistlerinden biri olan Mason Clark, Insider'a yaptığı açıklamada "Rusya Ukrayna’yı hafife aldı. Ukrayna ordusunun çok çabuk çökeceğini düşündü ama karşısında yüksek bir morale sahip bir ordu buldu. Ruslar bence bu taarruzu çok kötü bir şekilde yürütüyor. Yeni takviyelerle farklı stratejiler geliştirebilirler” dedi.

Küresel analiz kuruluşu Chatham House’da Rusya ordusu konusunda uzman olan Mathieu Boulègue de “Rusya tüm gücünü tam anlamıyla kullanmadı. Hatta ilk iki günde bombalar yağdırmış olsa da çok başarılı olduğunu söylememiz zor” diye konuştu.

Boulègue ayrıca Rusya’nın hesap etmediği kadar kayıp verdiğinin altını çizerek, “Daha deneyimli birlikler, daha fazla silahl ve daha çok bombalamayla işgali bir adım daha öteye götürebilir. Özellikle Harkiv ve Mariupol'da yaptıkları gibi, ağır topçu ve kara birlikleriyle Kiev’e daha güçlü çıkartma yapacaklardır” dedi.

Bir savunma araştırma kurumu olan Royal United Services Enstitüsü'nde kara savaşı uzmanı olan Jack Watling ise Rusların Ukrayna'da çok fazla askeri kuvvetinin olduğunu söyleyerek, “İstikrarlı bir şekilde ilerlemeye devam ediyorlar. Bir-iki gün içinde eğer görüşmeler olmaz somut adımlar atılmazsa Kiev’de daha da yüksek düzeyde ateş gücü uygulayacaklardır'' ifadelerini kullandı.

New York Times’a konuşan analistlerin ortak görüşü ise Ukrayna ordusunun elindeki mühimmatın bir hafta içinde tükenmeye başlayacağı yönünde. Uzmanlara göre bu durum Rus işgalinin amacına ulaşma sürecini hızlandırabilir.

Şu an Kiev’de yaşanan yıkım ve askerlerin görüntüleri adeta İkinci Dünya Savaşı'nı hatırlatıyor. Şehrin ana caddelerinden biri olan Peremohy Bulvarı boyunca yoğun çatışmalar görüldü ve görülmeye devam ediyor. Yukarıdaki haritada da göreceğiniz gibi şehrin kuzeyi, batısı ve doğusunda çatışmalar yaşanıyor.

HARKİV’DE RUS İŞGALİ
‘Toprağımızdan bir santimetre bile vermeyeceğiz’

Rusya, Ukrayna'nın en büyük ikinci şehri olan Harkiv'de de ilerlemeyi sürdürüyor. Bu bölgede çatışmalar özellikle 25 Şubat’ta şehir sınırlarının birkaç kilometre dışında olan Tsyrkuny köyü yakınlarında yoğunlaşmıştı. Kiev ile kıyaslayacak olursak Rusların bu bölgede daha başarılı olduğunu söylemek mümkün.

Harkiv ve çevresinde çok fazla direnç gösteremeyen Ukrayna, şehir merkezinin biraz dışına doğru çekilmiş durumda. Hatta doğruluğu tam olarak netleşmedi ama bazı kaynaklarda Harkiv’de bir gaz nakil hattının vurulduğuna dair bilgiler var. Harkiv Valisi Oleg Sinegubov ise Rus ordusunun Harkiv savunma hattını aşıp şehre resmen girdiğini açıklayarak şu ifadeleri kullandı:

"Şu an şehrimizde olanlar savaş suçudur. Halka karşı yapılan bir soykırımdır. Rusya, askeri nokta olmayan sivil yerleşim yerlerini toplarla vuruyor. Onlarca sivil vatandaş ölüyor. İnsanlar ilaç almak için eczaneye giderken ya da gıda malzemesi için marketlere giderken öldürülüyor.

"Hâlâ devam eden saldırılardan dolayı tam olarak ne kadar kaybımız var belirleyemiyoruz. 28 Şubat’ta 11 kişi öldü ve onlarca yaralımız var. Savunmaya devam ediyoruz. Rusya bize helikopterle saldırmak istedi ancak geri püskürttük. Toprağımızdan bir santimetre bile vermeyeceğiz."

Harkiv Valisi Oleg Sinegubov doğal olarak halkına umut aşılmaya çalışıyor ama bölgede Ruslar kararlılıkla ilerleyişini sürdürüyor. Aşağıdaki haritada da göreceğiniz gibi Rus birlikleri Harkiv’in kuzeyinde şehre girişlerini sürdürüyor. Hatta Ruslar burada Ukrayna’ya ait olduğu tespit edilen silahları da imha etti.

ODESSA’DA SİREN SESLERİ YENİDEN YÜKSELDİ

Savaş Ukrayna'nın Kırım’a yakın olan bölgesinde de sürüyor. Buraya Kırım'dan gelen Rus kuvvetleri, Ukraynalı birlikleri şu ana kadar kuzeydeki Zaporizhzhia'ya kadar itti. Kherson kentinde bir köprüde şiddetli çatışmalar yaşanırken Rus askerleri, Ukrayna'nın Kırım'ın su ihtiyacını karşılamak için 2014 yılında Dinyeper Nehri'ne bağlı olarak inşa ettiği Kuzey Kırım Kanalı'ndaki barajı da havaya uçurdu. Şu ana kadar tüm cephelere bakarsak Rusların en güçlü olduğu bölge burası…

Rus güçleri dört gün önce Azak Denizi kıyısındaki Melitopol kentini ele geçirip önemli bir adım atmıştı. Pazar günü de Berdyansk kentini Rusların eline geçti. Berdyansk Belediye Başkanı Alexander Svidlo yaptığı açıklamada kentin şu anda Rus kontrolünde olduğunu söylerken, Rus askerlerin tüm kamu binalarının da kontrolünü aldığını duyurdu.

Bu bölgede şu an en kilit yer ise Odessa... Halkın iki günün ardından bir kez daha siren sesleriyle uyandığı şehirde sıklıkla sokak çatışmaları yaşanıyor ve caddelerin çok önemli bir kısmı kum torbalarıyla çevrilmiş durumda. Rusların buradaki amacı Ukrayna'nın denizle olan bağını kesmek.

Rus güçleri ilerleyen günlerde bunu başaracak gibi görünüyor çünkü Ukrayna burada pek fazla direnemiyor. Ruslar şu an Odessa Limanı'nda pek çok savaş gemisi de tutuyor.

UKRAYNALILAR KOMŞU ÜLKELERE VE AVRUPA'YA GÖÇ EDİYOR

Yerleşim yerlerine Ruslar tarafından yapılan ağır bombardımanlar sonrası Ukrayna’da yaşayanlar ülkelerini terk etmeye başladı. Birleşmiş Milletler’in paylaştığı rakamlara göre, Rusya'nın işgalinden bu yana yaklaşık yarım milyon Ukraynalı, ülkesini terk etmek zorunda kaldı.

Bu insanlardan çok azı Polonya'ya giderken, diğerleri Macaristan, Moldova, Romanya ve Slovakya'ya sığındı. Ayrıca Romanya makamlarının açıklamalarına göre ülkeye giren Ukraynalıların pek çoğu buradan başka Avrupa ülkelerine gitti.

Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde yaşayanlar da Rusya’ya sığınıyor. Moskova, Ukrayna ile gerilimin artmasıyla birlikte 18 Şubat’ta bölge sakinlerini Rusya'ya çağırmıştı. O günden bugüne kadar Donbas bölgesinden yaklaşık 129 bin kişi Rusya'ya göç etti.

Tüm bunların dışında Ukrayna'yı terk edemeyen insanlarla ilgili haberler de geliyor. Örneğin Hindistan Dışişleri Bakanı pazar günü gazetecilere verdiği demeçte, yaklaşık 15 bin Hint vatandaşının çatışmaların olduğu bölgelerde mahsur kaldığını söyledi.

Pazartesi günü yapılan açıklamada ise Hindistan hükümeti, Ukrayna'nın komşu ülkeleriyle olan sınır kapılarından yaklaşık 2 bin kişiyi tahliye etmeyi başardıklarını açıkladı. Birçoğu Ukrayna üniversitelerinde öğrenci olan binlerce Afrika ülkesi vatandaşı da Ukrayna'nın birçok şehrinde mahsur kalmış durumda. Öğrencilerin ülkelerine geri dönmeleri için gerekli adımlar atılmaya çalışılıyor.