AKP’de katılımı yüksek yedi süzgeç

Aday adayları başvuruyor. İkinci adım, onlarla tek tek görüşme. Üçüncü adım, görüşmelerde öne çıkan aday adaylarını geldikleri seçim bölgesinde halka sorma. Dördüncü adım, o aday adaylarını parti il ve ilçe merkezlerine danışma. Beşinci adım, adayları genel merkezde değerlendirme. Altıncı adım, liste taslağını alternatifli olarak parti üst kuruluna sunma. Son adım listeleri kesinleştirme.
Bunun sonucunda AKP listelerinde temsil daha yaygın. Adaylar daha çalışkan. Liste dışı kalanlar sessiz. Listeler halk-adayın kimliği-halk-örgüt-genel merkez süzgecinden geçerek belirleniyor.
BAKAN KAYDIRMAK
Dışardan bakılınca, tek seçici görünen Tayyip Erdoğan bu süreçte yetkiyi dağıtıyor.
Erdoğan nerede etkili? Özellikle, bakanların kaydırılmasında ve bazı nokta belirlemelerde.
Bakanlar neden kaydırılıyor? AKP’nın nisbeten zayıf olduğu illerde örgütün seçime daha çok asılmasını sağlamak amacıyla.
Bu yöntemin kılavuzu var. “Her şey herkese baki değil”. Senin konumun da, görevin de, her zaman değişebilir, kuralı.
Bu kuralın devamı var. Örneğin, 2002’de seçilmiş, 2007’de liste dışı kalmış olan bazıları, şimdi yeniden listelere giriyor. Şimdi liste dışı kalanlar gelecek seçimde yeniden şanslı olabilir, mesajı.
Şimdi AKP listelerine daha çok kadın, daha çok genç, daha çok özürlü aday giriyor. Ama, yeni adayların kimliği ile ilgili net bilgilere şu anda sahip değiliz. Daha çok mu İslamcı, yoksa ideolojiye daha uzak mı bir liste var, bunu bilmiyoruz. Bazıları cemaate daha yakın olabilir, bazıları daha pratik nitelik taşıyabilir.
81 İLDE MİTİNG
Listelerdeki bu pembe tabloya rağmen, şu gerçek var.
1930 ve 40’larda CHP’nin tek parti döneminden sonra, bugün AKP’nin tek parti dönemi yaşanıyor. Altı, yedi aşamadan geçtikten sonra belirlenen listelerde yer alanlar, Erdoğan’ın tartışılmaz egemenliğini sorgulayacak güce sahip değil. Dolayısıyla, iktidara yeniden gelirse, AKP’nin tek parti alışkanlığı yeni oluşacak Meclis eliyle yine sürecek.
2002’de yola çıkarken İslami kabulleri önde gelen AKP, günümüzde tek parti ideolojisine daha yakın duruyor.
Türkiye’nin özellikle kıyıları bunu reddediyor. Kıyılara ağır topları kaydırarak, kıyılarda yaşayan insanları ikna etmenin kolay olduğunu sanmıyorum.
Partideki egemenliğin simgesi olmak üzere, programı el verdiği ölçüde, Erdoğan’ın 81 il ve bazı büyük ilçelerde miting yapma arzusu var.

MHP merkez sağa göz kırpıyor

MHP milliyetçi ideolojiye yine sahip. Ama, aday listelerine bakınca, ideoloji o kadar ağır basmıyor. Yeni listelerle MHP merkez sağa açılmayı deniyor.
Bu seçimlerde herkesin gözü merkez sağda. Merkez sağ günümüzde boş bir arsa. Biri gelecek gökdelen dikecek, başkası gelecek gecekondu yapacak. MHP de, aynı mantıkla davranıyor.
Güneydoğu hariç, MHP Türkiye’nin tüm bölgelerinde DP ve eski ANAP tabanına yaklaşmaya çalışıyor. Yeni getirdiği adaylar o kitleye yakın. MHP listelerinin en belirgin özelliği bu.
İlginç olan, bu yaklaşıma MHP’nin ülkücü tabanı itiraz etmiyor. Tersine kabulleniyor.
MHP’de bir başka yenilik, Balkan oylarına uzanıyor. Balkanları temsil eden adayları var. Ama, o adaylar böyle bir temsil için ne kadar isabetli, o ayrı.
Baraj sorunu zaten olmayan MHP, bu listeyle daha da rahatlayacak gibi.

AKP ve MHP’de çatlak ses var mı

Her seçimde olduğu gibi, bu sefer de liste dışı kalanlar var, çok normal. Liste dışı kalmanın ölçüsü var-yok, haksızlık var-yok, verilen sözü tutmak var-yok, ayrı. Bunlar her partide var.
AKP ve MHP’de liste dışı kalanların çıtı çıkmıyor, oradaki itirazı gören, duyan var mı, yok.
Buna karşılık CHP’de atış serbest. “Sosyete partisi oldu” (Mehmet Sevigen) diyen var, “çorba liste oldu” (Canan Arıtman) diyen var, “genel başkanın meslekten üstadıyım, büyük tasfiye oldu” (Mustafa Özyürek) diyen var, “liste çok zayıf” (Tacidar Seyhan) diyen var. Daha başkaları da var. Siyasal nezakete sığmayan asıl bu serbest atışlar. Sen varsan liste iyi, yoksan kötü. Çok ayıp.
AKP, CHP, MHP’de bazı tanıdığım, bildiğim insanlar, bazı yakın arkadaşlarım liste dışı. Tesadüf şu ki, o arkadaşlarım, kol kırılır, yen içinde kalır, anlayışında. Onların liste dışı kalmasına üzülüyorum, bu tavırlarına seviniyorum.