Prostat kanseri en sinsi hastalık

Selamlaştıktan sonra, kekeme olan Cemal, Temel’e sormuş.

Ha pu pu purada, ne ne ne araysun daa uşağum?

Temel cevap vermiş:

- Prostatım vardur, muayene olacağum.

Pro..Pro..Prostat ne.. ne... nedur da?

- Ula Cemal, haçan sen nasul konuşuyusun, pen de öyle işiyrum.

Bugün 15 Eylül... Bu yıldan itibaren bütün Avrupa, 15 Eylül’ü ‘Prostat Hastalıkları Günü’ olarak kutlayacak... Ülkemizdeki ve tüm dünyadaki bütün erkekler! Hepimize kutlu olsun, hayırlara vesile olsun! Madem ki gün prostat günüdür, Türk Üroloji Derneği Başkanı ve Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Armağan Öner’e gitmek lazım. Hürriyet’in sempatik, tatlı dilli, vefakár, cefakár Sağlık Bakanı sevgili Dr. Gündüz Tezmen’le birlikte gazetemize davet ettik Armağan Hoca’yı. Uzun öğle yemeği boyunca canım çingenepalamudunu bile meze yaptık prostat kardeşimize. Meğer bizim kestaneciklerin boyundan büyük ne kadar marifeti varmış!

- Prostat, idrar torbasının önünde yer alan, kestane büyüklüğünde bir cinsel organdır. Normal bir prostatın ağırlığı 18-20 gram civarındadır. Büyümüş bir prostatta ise bu ağırlık 10-15 kata kadar ulaşabilir. Prostat hastalıklarını 3 grupta toplayabiliriz; iltihaplar, selim huylu büyümeler ve kanserler. İltihaplar daha çok genç ve orta yaşlı erkeklerde görülürken, iyi huylu büyüme ve kanserler orta yaş üzeri ve ileri yaşlarda ortaya çıkar.

Selim prostat büyümesinin belirtileri; sık idrara gitme, geceleri idrar yapma, idrar torbasını tam boşaltamama hissi, zorlukla idrar yapma, idrara çok sıkışıldığında idrarı başlatmada güçlük ve idrarda incelmedir.
PROSTAT KANSERİ BELİRTİ VERMEZ

- Prostat kanseri erken dönemde hiçbir belirti vermez, sadece muayene ve tetkikler sonucu anlaşılabilir. Prostat kanseri ile prostat büyümesi benzer belirtiler gösterebilir. Bu nedenle hiçbir şikayeti olmasa da 40 yaş üzerindeki her erkek, senede bir defa rektal tuşeyle ürolojik muayene ve kanserin erken tanınmasını sağlayan PSA kan testini yaptırmalıdır. Erken yakalanan prostat kanserini Radikal Prostatektomi ameliyatıyla tamamen tedavi etmek mümkün.

- Prostat kanserinin nedeni henüz bilinmese de, 4 faktör sorumlu tutuluyor: 1-Ailesel, 2-Hormonal, 3-Yağ asidinden zengin hayvansal gıdalar, 4-Çevresel faktörler. Bilimsel araştırmalar gösteriyor ki, 1. derece yakınlarında prostat kanseri olan kişilerin aynı hastalığa yakalanma riski normal kişilerden 2 katı fazla. Prostat kanseri ise genellikle ileri aşamalarına kadar hiçbir bulgu vermez. Prostat kanserini ultrasonla anlamak mümkün değildir, kesine yakın sonucu sadece rektal tuşe verir. Bu işlem için doktor eldivenini vazelinleyip hastanın rektumuna (makata) yerleştirir. Parmaklarıyla prostatın büyüklüğü, şekli ve kıvamını inceler. Eğer eline beze gibi sertlikler gelirse biyopsi ister.

JAPON ERKEKLERİ BU KONUDA ŞANSLI

- Erken teşhiste bir başka büyük yardımcımız da PSA (Prostate Specific Antigen) denen kan tahlili. PSA, prostat bezinde üretilen ve kanda da bulunan bir proteindir. PSA ölçümü, Serbest (free) ve Toplam (total) olmak üzere 2 bölümdür. 0-4 ng/ml arasında çıkan Total PSA normaldir, 4’ün üzerindeki seviyelerde ise kanser olma ihtimali vardır. PSA değerleri normal çıkan hastanın kanser riski yoktur denemez. Yüksek olan hastalar arasında da hiçbir şey bulamadığımız olur. Zenciler genetik olarak prostat kanserine yakalanmaya çok yatkınlar. Japon erkeklerinde prostat kanseri riski ise Amerikalılardan 40 kez daha az.

70’inden küçük olana ‘Yeşil Işık’ önermem

- Prostat için bugün bütün dünyada ortak bir tedavi yöntemi uygulanıyor. Hastanın prostatı 100 gramın altındaysa kapalı ameliyata, 100 gramın üstündeyse açık ameliyata alınıyor. Halk arasında ‘Yeşil Işık’ veya ‘Green Light’ denen cihaz, tıpta ‘HTP Laser’ diye geçer. Bu yöntem sadece ve sadece selim huylu prostat büyümesinde kullanılabilir. Bu ameliyatta kesme ve yakma işlerinde elektrik enerjisi kullanılıyor. Buharlaştırmada ise Yeşil Işık adı verilen bir tür lazerle yapılıyor. Bu lazer yüksek ısıda buharlaştırma yöntemiyle orada bir kavite açıyor. 70’li yaşların ilk yarısında olan hastalara Green Light yöntemini kesinlikle tavsiye etmiyorum. Çünkü prostat nüksedebilir; radikal bir çözüm varken, ne lüzum var hastanın ikide bir tedaviye girmesine. Doğru dürüst ameliyat yapılırsa, prostat nüksetmez. Prostat ileri yaşta olan bir hastalık, kişi kalp hastası olabilir, nefes darlığı vardır, dolayısıyla anestezi verme riski yüksektir. Hayat beklentileri de fazla olmadığı için, lokal anesteziyle yapılan Yeşil Işık onun için daha uygundur.

Ultrasonografi emin bir tetkik

- Ultrasonografi, ucuz, hastaya zarar vermeyen ve daha emin bir tetkik olması nedeniyle günümüzde selim prostat büyümesinin tanısında tercih edilen bir inceleme yöntemidir. Böbreklerin anatomik olarak bozulup bozulmadığı, mesane içinde işedikten sonra artık idrar kalıp kalmadığı, mesanenin yapısının ne kadar bozulduğu bu yöntemle kolayca anlaşılabilir. Ultrasonografiyle böbrek tümörü, mesane tümörü, mesane taşı gibi diğer ürolojik hastalıklar saptanabilir.

Prostat iltihabı gençlerin derdi

- Erkeklerin yaklaşık yarısının yaşamlarının bir döneminde prostatın iltihabı hastalıklarından birini geçirdiği sanılıyor. Özellikle cinsel aktif dönemde ve poligamik kişilerde bu hastalığın görülme sıklığı daha yüksek. Prostatitin sık rastlananları şunlar: Akut bakteriyel prostatit, kronik bakteriyel prostatit, bakteriyel olmayan prostatit, prostat apsesi, prostat tüberkülozu.