Kiralarda artış sınırı var mı?

* Kiracıyım, kiralarımıza rayiç bedelin çok altında olduğu söylenerek yüzde 85 oranında zam yapmamızı istiyorlar, zam yapmaz isek sözleşmemi tek taraflı feshedeceklerini söylüyorlar. Bu durum kanuni mi?
Osman K.

Konut kiralarındaki artış 1 Temmuz 2012’de yürürlüğe giren Borçlar Kanunu ile ÜFE artış oranlarını geçmeyecek şekilde düzenlenmişti. (Borçlar Kanunu madde 344) Bu hükümde kira artış oranlarının önceki yılın aynı ayına göre artış oranında mı yoksa son 12 aylık ortalamaya göre mi artış yapılacağı konusunda bir hüküm bulunmuyor. Önceki Borçlar Kanunu döneminde artış oranı son 12 ayın artış oranında uygulanıyordu, ancak TÜİK’in yeni Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) Kullanıcıları Rehberi’nde bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranının kira artış oranı olarak kullanılacağı belirtildi.
Öte yandan yeni Borçlar Kanunu’na 6217 sayılı Yasa ile eklenen Geçici 2. maddeye göre iş yeri kira artışları 1 Temmuz 2020 tarihine kadar serbest bırakıldı. Buna göre iş yeri kira artışlarında sözleşmede yazan oranlar ÜFE oranlarını aşsa dahi aynen geçerli olmaya devam edecek.

* Yasin bey, boşanma davam var, mahkeme benim lehime tazminat verdi. Eşim bu parayı ödememek için kararı temyiz etti, ben temyiz etmedim. Dosya Yargıtay’dan gelene kadar boşanmak istemiyorum deme hakkım var mı? Ayrıca eski eşimin görüştüğü biri var, sadakat bağlılığı söz konusu mudur ve boşanma bitse de mal paylaşım davası sürdükçe biz evli mi sayılıyoruz, yoksa yeniden evlenme hakkımız var mıdır?
Meltem K.

Boşanma davalarında ve tüm davalarda yargılamanın her aşamasında dosyanızdan feragat etme hakkınız bulunuyor. Bu feragat karşı tarafın kabulüne bağlı değil. Öte yandan dosyanızın işlemden kaldırılmasını da isteyebilirsiniz, bu işlemden kaldırılma (geri alma) karşı tarafın kabulüne bağlıdır. Her iki durumda da dosyanız hakkında talep sonucunuzun reddine karar verilmesi gerekiyor.
Eski eşinizin görüştüğü kişiye gelince: Öncelikle belirtelim ki eski sıfatı için boşanma kararının kesinleşmesi gerekiyor. Bu kararın kesinleşmesine kadar eşiniz olarak kalmaya devam edecek. Dolayısıyla aile hukukundan kaynaklanan hak ve sorumluluklar da boşanma kararının kesinleşmesine kadar devam edecek. Sadakat yükümlülüğü de bunlardan biridir. Mal paylaşım davası ise boşanma kararının kesinleşmesinden ya da eşler arasındaki kanuni mal rejiminin sona ermesinden sonra görülen bir tasfiye davasıdır, bu davanın sürmesi evlilik birliğinin devam ettiği anlamına gelmemektedir.
Yeniden evlenme için kadının 300 gün beklemesi ya da mahkemeye başvurup bekleme süresinin kaldırılmasını istemesi gerekiyor.

* Ben bir kamu görevlisiyim. Bir şirketin patronu ile elemanı kendi aralarında telefonla görüşmüşler. Bu görüşmeler sırasında bazı işlemler ile ilgili olarak benim adım geçmiş ve bana belli miktarda para verdiklerini konuşmuşlar. Bu telefon görüşmeleri nedeniyle hakkımda ceza davası açıldı ve rüşvet iddiasıyla görevi kötüye kullanmaktan 2 yıl 1 ay ceza aldım. Benim dışımda kendi aralarında yaptıkları telefon konuşmaları delil olur mu, bundan ceza almam doğru mu?
Mithat G.

Amerikan filmlerinde en çok kullanılan klişelerden biridir: Cinayet silahının bulunması için nehirler aranır, evin arka bahçesi kazılır. Maalesef ülkemizde delilden suçu ispat etme şeklinde değil de suçludan yola çıkarak ceza verme sıkça rastlanan bir durum. Genellikle ihaleye fesat karıştırma gibi suçlarda tapelere adı karışan kişilere mahkemelerin ceza verdiğini görüyoruz. Ancak Yargıtayın, önüne gelen dosyada, ses kaydının tek başına yeterli olmayacağına, başka maddi delillerle desteklenmeden ceza verilemeyeceğine dair kararları bulunuyor. Mutlaka temyiz etmenizi öneriyorum.

* Eşimle 1 yıldır ayrı yaşıyoruz. Eve dön çağrısı yaptım ama dönmedi. Kendisiyle görüştüm eve dönmeyeceğini boşanmayacağını söyledi. Şimdi ne yapmam gerekiyor, boşanabilir miyim?
Yılmaz N.

Yılmaz bey, eşiniz evi terk etti ise terk nedeni ile boşanma davası açma hakkınız bulunuyor. Ancak terk nedeniyle boşanma davasının bir çok koşulu vardır. TMK 164. maddede düzenlenmiş bu koşulları net olarak yerine getirmeden bir boşanma davası açarsanız, davanızın reddedilmesi ihtimaliyle karşılaşırsınız.