Mahalle

Özellikle bizim kuşaklar için “nostalji”nin belki de açıklamalı-izahlı en kolay tanımıdır.
“Bizim mahallenin kızı”ndan başlayın, mahalle takımı, mahalle bakkalı, mahalle delikanlısına/kabadayısına kadar, onlarca hikaye kopar gelir geçmişten.
Yitip giden, sonrasında iç geçirilen hayat kesitleri...
Acaba “mahalle”, sadece bundan ibaret midir?
Adile Naşit benzeri “mahalle çocuklarının anası” teyzelerden, bahçesindeki ağaçlara dalıp meyve yiyen veletlere bıyıkaltı gülümseyen Hulusi Kentmen amcalardan, muzırlığı, bazen ölçüsüz şımarıklığı bile hoşgörülen Zeynep Değirmencioğlu Ayşecik’lerden ve bütün bunların bir Kemalettin Tuğcu hikayesinde bir araya gelmesinden mi...
* * *
Değildir, görüyoruz da öyle olmadığını...
Geleneksel bağlılık, komşuluk, yardım, kardeşlik gibi değerlerin yanısıra, “otorite” üreten bir yanı da vardır “mahalle”nin.
“Ahlak”ı da, “otorite”leri de...
O keyifli mahallenin tarihinde, “mahalle kızı” ya da “mahalle takımı” gibi “masumane” nedenlerle girişilen toplu kavgalar da vardır.
“Mahallenin -kendi- kuralları”na uymayanlara yönelik anında şiddete dönüşebilen, tedbirler de.
“Mahalle” yitse de yadigar kalan, “Bekara ev verilmez” türünden yazılı olmayan ilkeler de...
Zamanında, az genç kızı, çocuğu damgalamamıştır “mahalle ahlakı”.
“Mahalle”nin ötesi-berisi, “Öteki”si piyangodan mı çıkmıştır?
* * *
İstanbul Tophane’de yaşanan planlı şiddete, elbette ve asla “mahalle kavgası” cürmünde bakmıyorum.
“Yaratılan” ve zamanla benimsetilerek, meşru görülen/gösterilen “otorite”yi işaret etmek meramım.
Sanat galerilerine saldırıların ardından Tophaneli esnaf, “Sanat isteyen Şişli’ye gitsin” buyurmuş.
İyi de...
Sanatçılar da, “Burada o ne kadar otoriteyse, ben de o kadar otoriteyim” deyip, “Esnaf Samanpazarı’na” sloganıyla toplaşsa...
* * *
“Kuşlar gibi uçmayı, balıklar gibi yüzmeyi öğrendik, ama bu arada çok basit bir sanatı unuttuk: kardeşçe yaşamayı...”
Bu sözün sahibi Martin Luther King’i, “mahalleli” kaçak bir mahkum öldürmüştü değil mi...