Yalman Paşa, çok sesli müzik

Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aytaç Yalman, orduda şahin kanadın temsilcisi olarak biliniyor. İlkelerinden ödün vermeyen, katı bir asker kimliği.

Aynı kimlik, Cumhuriyet'in 80. yıl kutlamalarında, farklı bir nitelikte. 29 Ekim'de kuruluşunun 80. yılını kutlayacağımız Cumhuriyet etkinlikleri içinde, Yalman Paşa TSK Armoni Mızıkası'nı harekete geçiriyor. Klasik müzik konserlerinin yanı sıra, ilk kez Çok Sesli Müziğin Gelişimi ile ilgili bir sempozyum düzenliyor.

Sempozyum bilim kurulunda İlhan Usmanbaş, Muammer Sun, Halil Çolakoğlu, Hasan Uçarsu gibi ünlü bestecilerin yanı sıra, Ersin Onay, Ali Uçan, Ergen Korkmaz gibi ünlü öğretim üyeleri var.

1683 VİYANA, ALLA TURCA

Neden çok sesli müzik?.. Sempozyumla ilgili broşüre Orgeneral Yalman bir önsöz yazıyor:

‘‘Tıp ve mühendislik branşlarında olduğu gibi, çok sesli müziğe geçişte de, yenilikler ve gelişim ilk kez ordu tarafından gerçekleştirilmiştir.’’

Cumhuriyet'in 80. yıl kutlamalarında, ordu bu nedenle çok sesli müzik konserlerine ağırlık tanıyor. Orada da, yine askeri bir geçmiş var. Broşüre göre:

‘‘Osmanlıların 1683 Viyana Kuşatması sırasında bıraktığı izler sonucunda mehter müziği, klasik müzik üzerindeki etkisini arttırmış ve Alla Turca denilen stilin doğmasına yol açmıştır.’’

Alla Turca, askeri müzik kültürünün bir parçası.

CUMHURİYET TRENİ

Benzer biçimde, Cumhuriyet kutlamalarında klasik hale gelen Cumhuriyet Treni de, kaynağını müzikten alıyor.

1924'te Atatürk müzik devrimini başlatmak istiyor. Ankara'da toplantı düzenliyor. Toplantıya katılacak müzik dünyasının önde gelenleri ve Muzıka-i Humayun o sırada İstanbul'da.

Onları İstanbul'dan Ankara'ya bir tren götürüyor, Cumhuriyet Treni işte böyle doğuyor.

Geleneksel kutlama yöntemleri, bilinen sempozyum konuları dışında, bu kez müziğin vurgulanması, farklı bir yaklaşım.



80. yıl kutlamalarına AKP Hükümeti nasıl hazırlanıyor?.. Kültür Bakanı Erkan Mumcu'ya soruyorum. Mumcu ‘‘20 alanda 450 etkinlik’’ diye özetliyor. Kutlamalar yine müzik ağırlıklı.

Mumcu'nun verdiği bilgiye göre, otuz ilde toplam 130 konser. Opera, bale ve halk danslarında 170 gösteri. Sahnede aynı anda 370 sanatçı. 17 sergi. Ulusal ve Uluslararası Cumhuriyet Bibliyografyası. Başarı öykülerinden oluşan, 80 ayrı biyografi. Bandırma Vapuru anısına, gemi seferleri, liman şenlikleri. Kutlamalara toplam 38 kamu kuruluşu katılıyor. Toplam iki bin kişi görev alıyor.

PROTOKOL YOK

Kutlamalar bu kez farklı. Sivil toplumu vurgulayan, devlet-halk ayrımını, hiç olmazsa Cumhuriyet'te, cumhur'un, yani, halkın bayramında ortadan kaldıran bir uygulamaya gidiliyor.

Tüm bu etkinliklerde protokol yok!.. Konserleri, gösterileri halk ve protokol birlikte izliyor. Onlar ayrı, protokol ayrı, bu kez böyle değil!..

AKP, Cumhuriyet'in 80. yıl kutlamaları için özellikle zengin bir program hazırlıyor. Müzik ağırlıklı programın, siyasal mesajı kendini, protokolün ortadan kaldırılmasında gösteriyor.

Türkiye'de sivil toplum özlemi önde gidiyor.