APO krizi had safhada. İtalya ile gerginlik müthiş. Apo İtalya’da, İtalya Başbakanı D’Alema, "Apo’ya siyasi iltica hakkı tanınabileceğini" açıklıyor.
Yıl 1999. Cenevre’de Sosyalist Enternasyonal (SE) toplantısı var. Erdal İnönü SE’de Başkan Yardımcısı. Yıllar yılı SHP ve CHP adına SE ile ilişkileri düzenleyen Şule Bucak’ı arıyor. D’Alema’dan randevu istemesi için. D’Alema’nın partisi SE üyesi. Erdal Bey D’Alema ile görüşerek, Apo’ya iltica hakkı verilmesinin önlenebileceğini düşünüyor.
Ama, önce CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın D’Alema ile görüşmesinin daha doğru olacağını düşünüyor.
D’Alema’nın "Apo’ya iltica hakkı tanınacağını" açıklaması üzerine, Baykal, D’Alema ile görüşmekten vazgeçiyor. SE’ye gitmiyor.
Erdal Bey yine de gidiyor, D’Alema ile görüşüyor ve iltica verilmesini önlüyor.
PERES ÖRNEĞİ
İsrail-Filistin savaşı had safhada. Dünyadaki sosyal demokrat partiler İsrail İşçi Partisi’ni yerden yere vuruyor.
O sırada parti başkanı Simon Peres SE toplantısına katılıyor. Toplantıda İsrail’e söylenmedik söz yok. Peres yine de katılıyor ve İsrail’i savunuyor.
Bizden ve başkalarından bu iki örneği bugün anımsamanın tam zamanı. SE’de CHP’ye yönelik eleştiriler nedeniyle, Baykal Atina’daki toplantıya katılmıyor. İlk bakışta öyle.
CTP’YE AÇILAN YOL
SE dünyadaki sosyal demokrat partilerin şemsiye kuruluşu. Dünyadaki ve kendi aralarındaki her sorun orada konuşuluyor. Ve oraya herkes, her koşulda katılıyor.
Taze bir örnek. SE, Kıbrıs Rum Kesimindeki sosyal demokrat parti EDEK’e de, CHP gibi, olumsuz bakıyor. Ama, EDEK yine de katılıyor.
EDEK’e olumsuz bakan SE, buna karşılık KKTC’deki sosyal demokrat parti CTP’ye üyelik için yeşil ışık yakıyor. CTP’nin gözlemci üyeliğinin Atina’da tam üyelik statüsüne yükselme olasılığı gündemde.
OLAY BAŞKA
SE’den CHP’ye eleştiri var, tamam. Ama, Baykal’ın katılmayışın nedeni o eleştiriler değil.
Avrupa’daki bazı sosyal demokrat parti üyelerinden öğrendiğim şu:
SE’de 21 başkan yardımcısı var. Onlardan biri de, Baykal. Onun Atina’da yeniden başkan yardımcılığına seçilme olasılığı hayli düşük.
Ancak, seçilmeyişin nedeni, sadece CHP’ye dönük eleştiriler değil. Belki onun da payı var, ama asıl neden çok başka.
Dünyada sosyal demokrat partilerde kadın kontenjanları hızla yükseliyor. Bu durum, Atina’da SE yönetimine yansıyacak. Kadın başkan yardımcılarının sayısı artacak. Baykal’ın şansı azalacak. Onun için gitmiyor.
SE’de başkan yardımcılığı, CHP’deömür boyu genel başkanlık, gibi tüzük manevralarına el vermiyor. Bugün başkan yardımcısısın, yarın değil.
Kaldı ki, eğer SE’de CHP eleştiriliyorsa, pek çok örnek var, gidersin, savunursun. Kaçmak, sorunu çözmüyor.
Erdal Bey küçük hesap yapmıyor. Her türlü riski göze alıp, yine de gidiyor. Ruhu şad olsun.