KARADENİZ’i boydan boya çevreleyecek demiryolu projesi. Demiryolu tam oniki ülkeden geçiyor. Projenin gerçekleşmesinde ilk adım olan mutabakat muhtırasının bugünlerde imzalanması bekleniyor.
Şu anda merkezi İstanbul’da bulunan tek bir uluslararası örgüt var, Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ). Merkezi Türkiye’de bulunan başka bir uluslararası kuruluş yok. Sadece KEİ’nin, İstinye’de. Osmanlı’dan kalma, nefis bir yalıda.
KEİ Özal’ın girişimiyle onbeş yıl önce kuruluyor. Karadeniz’de kıyısı bulunan ülkeler arasında ekonomik işbirliğini öngörüyor. KEİ, AB paraleli bir örgüt. Ancak, AB’deki gibi, siyasal birlik, Avrupa Parlamentosu benzeri ortak bir parlamento ya da ortak para birimi söz konusu değil. Sadece ekonomik ilişkilerin canlandırılması.
Unutulmamalı ki, AB de, önce demir çelik birliği olarak kuruluyor. Sonra Avrupa Ekonomik Topluluğu’na dönüşüyor ve nihayet Avrupa Birliği oluyor.
ENERJİ GİRİNCE
Kurulduğunda KEİ heyecan yaratıyor, sonra kaderine terkediliyor. İki nedeni var.
Önce, Karadeniz yıllarca dünyanın ilgi alanı dışında. İkincisi, bölge ülkeleri kendi aralarındaki anlaşmazlıkları KEİ dışında ele alıyor. ABD-AB ekseninde dans eden Türkiye ise, bölgeye pek ilgi göstermiyor.
Ne var ki, Karadeniz’in fazileti aniden artmaya başlıyor. Çünkü, enerji ve enerji güvenliği denilince, akla artık Karadeniz geliyor.
Orta Asya’dan Avrupa’ya uzanan petrol ve doğalgaz boru hatlarının geçiş yolu Karadeniz. Özellikle Amerikalılar bölgede cirit atıyor.
Karadeniz ülkeleri onbeş yıl sonra uyanıyor. Moskova’daki toplantıya Abdullah Gül katılıyor. Gül, ardından KEİ’nin Ankara’daki büyükelçilerine yemek veriyor.
MURAT SUNGAR
KEİ’nin canlanmasına katkıda bulunan iki büyükelçi var. Biri Yunanlı, KEİ Genel Sekreteri. Diğeri, Genel Sekreter Başyardımcısı, AB eski Genel Sekreteri Murat Sungar.
Türk ve Yunanlı, iki büyükelçi el ele verip, ülkelerin dikkatlerini oturdukları coğrafyaya çekiyor. Onlara enerji koridorunu hatırlatıyor.
Sungar bölge ülkelerini ziyaret ediyor. Tozlu raflardaki projeleri masa üstüne yatırıyor. Örneğin, Karadeniz’i boydan boya çevreleyecek demiryolu projesini, hayata geçirmek için kolları sıvıyor.
HAZİRANDA ZİRVE
Onbeş yıl sonra İstanbul’da KEİ Zirvesi.
Haziran’daki zirve bir yandan Karadeniz’in canlanmasına katkı sağlıyor. Öte yandan, zirve AB’nin dikkatini çekiyor. Dönem başkanı olarak, Merkel’in bu zirveye katılması bekleniyor.
Ayrıca, bizde yeni seçilecek Cumhurbaşkanının muhtemelen katılacağı ilk uluslararası toplantı KEİ Zirvesi.
Karadeniz yükseliyor. KEİ de beraberinde. Türkiye’nin çok yönlü politika arayışı içinde, günün birinde gerekli olabilir.
Dokuz ayda 200 metre
İSTANBUL Bağcılar’da TEM’e bağlanacak bir yan yol yapılıyor.
Yan yolun yapımına dokuz ay önce başlanıyor. Aradaki yol kapatılıyor. Kapatılıyor ve haftalarca öyle duruyor. Sonra, inanmak güç ama, tek bir işçi kürek ve kazma, daha sonra belki günün birinde yine bir kaç işçi, kürek ve kazma. Haftalar ve aylar geçiyor, beylerin aklına geliyor herhalde, yol makinaları çalışıyor.
Yapılacak bağlantı yolunun uzunluğu en çok iki yüz metre, belki o kadar bile değil. Ama, dokuz aydır kapalı ve trafik orada keşmekeş.
Yol hálá kapalı. Çünkü, dokuz ayda iki yüz metre hálá bitmiş değil. Belediye farkında mı? Farkında ise, bu boşvermişliğin sebebi ne? Belki de, o yolu çoktan unutmuş bile olabilir. Bu belediye ile normaldir.