Ha Kraliçe, ha Cumhurbaşkanı

Tıpkı, İngiltere Kraliçesi gibi.

AKP yeni bir Anayasa taslağı üzerinde çalışıyor. Prof. Ergun Özbudun’un hazırladığı taslak, AKP’nin oluşturduğu komisyonda gözden geçiriliyor.

Bazı ekleme ve çıkarmalarla. Geçen hafta taslakla ilgili haberler yayınlanıyor. Bazı bölümler ise, basına henüz yansımıyor. O yansımayan bölümlerden bir kaç başlık çıkarmak istiyorum.

İlki Cumhurbaşkanı ile ilgili. Anayasa literatüründe bir deyim var. İngiltere Kraliçesi gibi, deniyor. Kendi var, yetkisi yok, devletin başı sembolik konumda, anlamında.

Anayasa taslağı, bu haliyle kabul edilirse, bizim Cumhurbaşkanları da, sembolik olmaktan öteye gitmiyor. Yetkileri kısıtlanıyor.

MGK BAŞBAKANA

O kadar ki:

1 - Örneğin, MGK Başbakana bağlanıyor.

2 - Kendisine gönderilen yasayı, örneğin, Cumhurbaşkanı onbeş gün içinde onaylamıyor ve geri de göndermiyor, bu durumda yasayı Meclis Başkanı onaylıyor.

3 - Daha ilginci, kanun hükmünde kararnamelerle ilgili. Cumhurbaşkanı onay için gönderilen kararnameyi, örneğin hükümete geri gönderiyor, ama hükümet ısrar ediyor, o zaman Cumhurbaşkanı üç gün içinde onaylıyor.

4 - Önemli bir değişiklik, çok tartışılan atama kararnamelerine ait. Atama yöntemi, çıkartılacak bir yasaya bağlanıyor. Cumhurbaşkanının onayına sadece üçlü atama kararnamelerinin sunulması öngörülüyor. Diğer atamalar Başbakan ile ilgili bakana bırakılıyor.

5 - Genelkurmay Başkanının, çok tartışılan konumu değişmiyor. Genelkurmay Başkanı Başbakana bağlı, şimdi olduğu gibi.

MEMUR YARGILAMAK

Yolsuzlukları önlemek üzere, yeni bir yönteme başvuruluyor.

Şimdiki duruma göre, hakkında yolsuzluk iddiası bulunan bir bürokratın yargılanması için, bakan izni gerekiyor. Taslak, izin hükmünü kaldırıyor, o memurun doğrudan yargılanmasının yolunu açıyor.

Bunlar sistemi yeniden belirleyen bazı önemli ayrıntılar. Ancak, işin özü, felsefesi, ruhu, hiç kuşku yok, temel hak ve özgürlükler. Demokratik Anayasa tanımı, temel hak ve özgürlüklerin kullanımından geçiyor.

Taslak, henüz AKP’de ince eleniyor, sık dokunuyor. Son halini alması için, bir-iki ay zamana ihtiyaç var.

Günay’ın Orhan Pamuk jesti

KÜLTÜR ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Nobel ödüllü yazarımız Orhan Pamuk için bir jest hazırlıyor.

Günay’la kısa bir sohbetimiz oluyor. Günay, benim çok eski ve sevdiğim arkadaşım. Geçen yıllarda, pek çok siyasal ve kişisel olayı birlikte paylaşıyoruz.

Sohbet sırasında söz bir ara, Orhan Pamuk’a geliyor. Bakan Günay:

"Müthiş bir başarı, kucaklamamız gereken bir olay. Pamuk ödül aldığında, Türkçe konuştu, bütün dünya alkışladı. New York’un en büyük caddesindeki kitapçı, Avrupa’nın bütün ülkelerinde kitapçılar boy boy resimlerini astı, kitaplarını kaç dilde yeniden bastı, ama biz geri kaldık. Şimdi, ona bir jest yapacağız".

Jestin niteliğini soruyorum, Günay şimdilik susuyor. Çünkü önce Orhan Pamuk’tan onay alması gerekiyor.

Eski arkadaşım, belki tarafsız olamayabilirim, ama Günay’ın farklı bir kültür bakanı profili çizeceğini tahmin ediyorum. Umarım, hayal kırıklığına uğramam.