‘Döven koca, seven kocadır’

Aile içinde şiddet uygulayan kocaları ya da genel anlamda erkekleri yargı önüne çıkartıyor.

İngiliz Patricia Scotland QC başardığı bu işlerden dolayı ülkesinde çok popüler. Aynı zamanda devlet bakanı.

İspanyol bakan, İsveçli bakan, çeşitli ülkelerden milletvekilleri (Türk değil), ayrıca Amerika, Kanada, İngiltere, İskoçya, Almanya, Avusturya, Bulgaristan, İspanya’dan sivil toplum örgütleri.

Türkiye’de çeşitli sivil toplum örgütleri ile bazı illerden Kadın Statüsü Genel Müdürlüğü temsilcileri.

Türkiye’de aile içi şiddet konusunda ilk kez ve bu çapta uluslararası bir sempozyum düzenleniyor.

HÜRRİYET, BM

Dün başlayan, bugün de süren sempozyuma Hürriyet önderlik ediyor. CNN Türk, Çağdaş Eğitim Vakfı ve İstanbul Valiliği’nin işbirliğinde.

Vurgulanması gereken diğer nokta ise, bu sempozyuma Birleşmiş Milletler’in ilgisi ve katkısı. Hürriyet, B.M.ye böyle bir toplantıyı önerdiğinde, B.M. hiç tereddüt etmiyor. Toplantı uluslararası nitelik kazanıyor.

Aile içi şiddet!.. Peki, şiddetin tanımı ne?.. Açılış konuşmasında Hürriyet İcra Kurulu Başkanı Vuslat Doğan Sabancı:

‘Sadece tekme, tokat, dayak mı şiddet, yoksa aile içindeki bireylere yönelik hakaret ve psikolojik baskı da mı şiddet?..’

Şiddetin tanımı çok geniş. Bir adım sonrası zaten terör. Daha aile içindeki şiddet engellenemiyorsa, nerede kalıyor terörü önlemek.

İSVEÇ’TE BİLE

Dünyada her dört kadından biri ve her altı erkekten biri yaşamlarının bir döneminde aile içi şiddete uğruyor. Eşinden, babasından, annesinden, kardeşinden yönelen saldırgan davranışlar.

Kore’de kadınların üçte ikisi kocalarından düzenli dayak yiyor. Kenya’da bu oran yüzde 41. Şili’de, Mısır’da, Avustralya’da, Papua Yeni Gine’de ve hatta İsveç gibi dünyanın en uygar ülkelerinden birinde bile, aile içi şiddet hayli yaygın.

Yaygınlık ifadesini ata sözlerinde buluyor. BM bünyesinde Kofi Annan’a bağlı insan hakları komisyonu kadına karşı şiddet özel raportörleri var. Ona bağlı 40 raportörden biri de, ODTÜ öğretim üyesi Prof. Yakın Ertürk. Dünkü konuşmasında atasözlerinden örnekler veriyor:

‘Rusya’dan örnek. Döven koca, seven kocadır. İngiltere’den örnek. Ağaçları, atları ve kadınları ne kadar çok döversen, o kadar iyi olur. Bizden örnek. Dayak cenneten çıkmadır.’

Şiddet ruhumuza işliyor. Uygulama daha çok kadın üzerinde. İnsan hakları ihlali evde başlıyor. Çocuklar bu ihlallerin masumiyetine inanarak yetişiyor. Sonra da, toplumda suçluluk alabildiğine yayılıyor. Üstelik, dayanak noktası atasözleri de hazır ve nazır.

1993 VİYANA

Atasözleriyle atbaşı giden bir başka durum var.

Aile içi şiddetin insan hakkı ihlali olduğunun bilinmesi ve devlete görev verilmesi için taa 1993’ü beklemek gerekiyor. Dünyada bu konuda anlaşma Viyana’da 1993’te imzalanıyor. Benzer anlaşma Türkiye’de 1998 tarihli.

Dün sempozyumu izledikten sonra, içim hem kararıyor, hem umutlanıyorum. Türkiye ile dünyanın herhangi bir bölgesinde yaşananlar yüz kızartıcı. Ama, bu yönde gelişmekte olan bilinç, yabana atılır gibi değil.

Örnek dünkü uluslarası sempozyum.

Şemdinli tuzağı

‘JANDARMA Avrupa standartlarıyla uyumlu hale getirilmeli ve statüsü belli olmalıdır.’

Bu cümle AB Katılım Ortaklığı Belgesi sayfa 18’de yazılı. Gerçi, standartla söylenmek istenen, araç, gereç, bina olabiliyor. Ama, cümlenin ikinci bölümü, statüsü belli olmalıdır, sözü yoruma açık.

Bu cümleyi okurken, Türkiye Şemdinli ile sarsılıyor. Bombalı saldırı sonucunda iki kişi hayatını kaybediyor. Olaydan sonra yakalananların jandarma istihbarat üyeleri olduğu öne sürülüyor.

Neden bu bombalama?.. Neden Şemdinli?.. Kimden emir alıyor bu kişiler?.. Ya da emir olmadan, kendi iradeleriyle mi böyle bir işe kalkışıyorlar?.. Ve ne uğruna?..

Yargı ile sivil ve askeri yönetim bu olayın kişilerini ve amaçlarını mutlaka aydınlatmalı. Aksi halde, bugün Şemdinli, yarın herhangi bir yerde benzer bir olay çıkması işten değil. Kaldı ki, olayın karanlıkta kalması, PKK’nın ekmeğine yağ sürmek oluyor.

Basında Susurluk-Şemdinli benzetmeleri yapılıyor. Hayır. Şemdinli çok daha derin ve vahim sonuçlar yaratabilir. Susurluk’ta bir çete var. Kapsamı dar. Şemdinli bir kent ve orada bir halk yaşıyor.

Sık sık terörle karşılaşan halkın devletine güveni için bu tuzağı kuranlar açığa çıkmalı.