Şakulü düzgün tutmak

Kongrede yalnız turizm değil, Rus uçağının düşürülmesi dahil dünyadaki gelişmeler, dünya ve Türkiye ekonomisi, bunun turizmle ilişkileri konuşuldu. Herkeste geleceğe dönük derin bir umutsuzluk vardı. Ülkemizin imajının kötü noktaya gittiğini ifade eden ‘cesur turizmciler’ de vardı. Sonuçta, 2016’yı iyi görmediklerini ifade edenlerin sayısı hayli fazlaydı. Bu nedenle ‘teşvik’ler istediler.

Rus sermayeli Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, Avrupa seyahat pazarının en büyüklerinden olan Rewe Grubu CEO’su Sören Hartmann, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık, Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Yusuf Hacısüleyman, Avrupa’nın en büyük tur operatörü TUI’nin İskandinavya CEO’su Eivor Andersson yanında Hürriyet Turkish Daily News Genel Yayın Yönetmeni Murat Yetkin, FOX TV’den İsmail Küçükkaya eski Turizm Bakanı Bahattin Yücel’in konuşmacı oldukları ‘Turizm ve Medya’ konulu panelde ilginç sahneler yaşandı. Panelin yöneticisi Bahattin Yücel söze “Haber yaptığı için tutuklanan gazetecilere selamlarımızı iletiyorum” deyince salondan yoğun alkış koptu. Yetkin ve Küçükkaya’nın da benzer dayanışma ve uygulamayı protesto ile başlayan konuşmaları sahnedeki sanatçıların tekrar sahneye gelmesi için yapılan ‘bis’ gibi alkışlar kesilmeden ve temposu yükselerek sürdü.

Kongredeki bütün konuşmalar içerik, ele alınan konular ve verilen mesajlar ile olduğu gibi güncel konularda da turizmcilerin duyarlılığı ortaya çıktı. Katılımcı sayısının yüksekliği, konuşmacılar, konu ve sunumları ile turizmcilerin yalnız sektörün değil, Türkiye’nin de nabzını çok iyi tuttuklarını gösterdi.

Kongrenin kapanışında moderatör Nizamettin Şen sabah 09.00’dan beri salonu tıklım tıklım dolduranların ilgi ve duyarlılığına dikkat çekerek “Her şeye rağmen enseyi karartmayacağız” dedi.

Türkiye ve turizmi konuşurken konuya bir de bu açıdan yani turizmin Türkiye’nin dünyaya açılan penceresinden bakmanın ne kadar ilginç olduğunu belirtmek gerekiyor.
Kongrede ve öncesindeki kokteylde konuşulan bir isim vardı; TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy... Ulusoy, Antalya’daki bu kongreye hiç gelmezmiş; ayrıca ‘Antalya karşıtlığı’ bilinen bir şeymiş... İki turizmci ile konuşurken, “O başka işlerle uğraşıyor. TÜRSAB gibi bir kurumun başındaki otelciler ve acentecilerden korkar mı? 5-6 Aralık’ta TURSAB’ın kongresinde de kendisinden hesap soracağız” dediler.

Rusya’da 200 bin Türk yaşıyor

RUSYA’da işyeri sahibi olan, çalışan ve evlilikten ötürü vatan değiştiren yaklaşık 200 bin Türk yaşıyor; Türk ve Rusların evliliklerinden doğan çocuk sayısının 1 milyona yakın olduğu belirtiliyor.

Antalya’da 30 bin Rus vatandaşı yaşıyor. Örneğin, Limak’ın Kemer’deki otelinde çalışanların yüzde 35’i, Belek’teki otelinde yüzde 20’si ve Lara’daki otelinde çalışanların yüzde 10’u Rus uyruklu...

Rusların en sevdiği bölge Kemer. Hatta bir otelci “Bunu ‘dünya’da demek gerekiyor” iddiasında bulunuyor.

Rusya’nın Türk girişimcilerin elindeki tur operatörleri Pegas, Odeon ve Arex adlarını taşıyor.

Sorunlara öneriler ve öngörüler

Hakan Ateş (Denizcilik Bankası Genel Müdürü): Dünya ekonomisindeki yavaşlamaya rağmen turizm sektörü büyümeye devam ediyor. Turizm sektöründeki türbülanslardan korkmamak gerekiyor. Son on yılda turizm harcamaları en çok arttıran ülkeler Çin ve Rusya oldu. Asya ve Ortadoğu ülkelerinde turizm harcamalarının dünya ortalamasının üzerinde olması bekleniyor. Tatil, turizmin ana sebebi olmaya devam edecek. Dünyada turist sayısı her yıl 3 milyon artıyor. 2025’de Türkiye’ye gelen turist sayısının 100 milyonu bulması öngörülüyor. Otellerimizdeki doluluk oranı ortalama % 64.

Osman Ayık (Türkiye Otelciler Federasyonu Başkanı): Gelecek iki-üç haftadaki gelişmeleri önümüzdeki yıl için çok önemli buluyoruz. Rusya’da Türkiye birinci, Mısır ikinci ve Yunanistan üçüncü. Fransa ile sıkıntılar var, düşüş aşamasındayız. Hollanda’da beşinciyiz. İtalya düşüş trendiyiz... İspanya ile Fransa’da, Avusturya’da düşüş aşamasındayız. Yeni hükümet turizmi ele almalı ve acil önlemler devreye sokulmalı. Türkiye’nin bir master planına ihtiyacı var. Rusya pazarı önemli, iki ülke üzerindeki bağlar kolay kolay kopmaz, yüzyıllara dayalı bir bağ var. 30 milyar dolar üzerinde ticari hacim var. Sivil tarafa bıraksalar, biz bu krizi çok kolay aşarız. ‘Ortak Akıl Platformu’ kurup ülke ülke dolaşıp yeni bir sinerji yaratabileceğimize inanıyorum.

Yusuf Hacısüleyman (Akdeniz Otelciler ve İşletmeciler Birliği Başkanı): Her şey dahil kavramı dejenere olmuş durumda. Bu kavramı yeniden tartışmalıyız ve özeleştiri yapmalıyız. (Rusya’nın vatandaşlarını ülkelerine dönmeleri yönünde çağrıda bulunması üzerine) ‘Türk-Rus ilişkilerinde siyasi gerginlik olsa da tüm Rus vatandaşları ile bugüne kadar nasıl yaşadıysak, bundan sonra da birlikte yaşayacağımızı buradan ifade etmek istiyorum.

Ortak akıl ne diyor?

ANTALYA Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, Türkiye ile Rusya arasındaki sorunların itidal içinde çözülmesi dileği ile aralarında Moskova, S. Petesburg ve Soçi dahil 9 oda başkanına işbirliği çağrısında bulundu.

TÜRK-Rus Parlamenterler Dostluk Grubu eski ve kurucu başkanları Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş, Bülent Akarcalı ve Salih Kapusuz, her iki ülkenin kamuoylarına ‘mevcut gerginliğin sonlandırılmasını’ için çağrıda bulundu.

CHP’de varsa yoksa delege...

TÜRKİYE ile Rusya arasına yaşanan Cumhuriyet tarihimizin en ağır siyasi ve askeri krizinin ardından toplanan CHP PM’de düşürülen Rus uçağı hariç her şey konuşuldu. Çünkü CHP PM’de ve meclis grubunda bu konu ile ilgili fikir yürütebilecek bir dış politika uzmanı yok. Daha önce Faruk Loğoğlu ve Osman Korutürk vardı. Aynı şekilde Ünal Çeviköz’ün adaylığı da taca atıldı. CHP gurubunda Ardahan’dan çıkan eski Musul Başkonsolosu Öztürk Yılmaz dışında diplomatik vekil yok. Rus doğalgazı dahil bunları masaya yatıracak bir enerji uzmanı yok. Tarımsal ve hayvansal ürün ihracat krizine program önerecek bir kadro yok. Turizm pazarının sektördeki 5-6 milyar dolarlık kaybı için görüş bildirecek bir Allah’ın kulu yok. AB ve sosyal demokrat partilerle bir diyalog yok. Bu konuda CHP’ye fikir soran da yok. Durum böyle olunca CHP PM’de ocakta yapılacak olağan kongre takvimi ve delege seçimleri dışında konuşulacak konu kalmıyor. Rusya ile yaşanan kriz de bir tweet’le halloluyor.