Deliorman’dan yükselecek cam fabrikası

1573’te Osmanlı egemenliğine giren ve daha sonra bir ticaret merkezi olan bölge, 93 Harbi’nden (1877-78) sonra elden çıkmaya başlamış. Ama kültür varlığını da korumayı başarmış... Efsane güreşçilerimiz bu bölgeden yetişmiş. Gözünüzün alabildiği her yer ormanlık alan, yemyeşil. Tarım alanları ise öyle değil; bağlar ve meyve ağaçlarının eski bakımlı durumu yok. Birçok sanayi kuruluşu da terk edilmiş durumda. Özelleştirmeden sonra yaşanan sarsıntının izleri dikkat çekiyor. Ama herkes gelecekten umutlu. AB kapısının açılmasıyla Bulgaristan’ın altyapı ve yolları için 4.5 milyar dolar gelmeye başlamış. Tarım ve hayvancılık projeleri için gelecek kaynağın da 5 milyar dolar olduğu bildiriliyor.

Bulgaristan’ın 7.9 milyon nüfusu var. 900 bin Türk ve 800 bin Çingene bulunuyor. Etnik nüfusun 2025 yılında Bulgar nüfusunu aşacağı hesaplanıyor. Şimdiye kadar 1.4 milyar Euro yabancı sermayenin giriş yaptığı ülkede asgari ücret 55-60 dolar. Aslında Bulgaristan işsizlikten kavruluyor.

ALÜMİNYUM FABRİKASI

Deliorman bölgesinde orta ve küçük işletmeler hákim, büyük bir yatırım yok. Bavuluyla buraya 2400 kadar Türk işadamı gelip küçüklü büyüklü ticaret yapmış; fakat bunların çoğu da geri dönmüş. Süzer ve Işıklar firmalarının kağıt sanayiiyle ilgili girişimleri olumsuzlukla sonuçlanmış.

Karabük-Demirçelik Fabrikaları eski Genel Müdürü Fikret Kuzucu ile ortağı Fikret İnce, Razgrad’taki alüminyum fabrikasını alarak, 50 milyon dolarlık bir yatırım yapmışlar... 980 kişinin çalıştığı fabrika bugün 70 milyon Euro’luk ihracat yapıyor.

Bulgaristan büyük yatırımlara açık... Fikret Kuzucu bu konuda ‘Bulgaristan her şeyi AB’ye armonize ediyor. Uyum yasalarını arazi mülkiyeti hukuku dışında tamamladılar. %19.5 olan Kurumlar Vergisi bu yıl %15’e düşüyor’ diyor.

ŞİŞECAM’DAN DEV YATIRIM

Küresel yarışına devam eden Türkiye Şişe-Cam Fabrikaları’nın Targovishte’deki 160 milyon dolara mal olacak yeni fabrikasında ise düz cam ve cam ev eşyaları üretilecek. 30 bin nüfusun %60’ının Türk olduğu Targovishte bu yatırımla Balkan havzasının önemli bir cam merkezi olacak.

Fabrikanın kurulduğu yer 1000 dönümlük bir mera... Bu arazi Şişecam’a bedelsiz olarak tapu devri suretiyle verilmiş. 9 milyon dolarlık altyapı yatırımları da devlet tarafından yürütülüyormuş.

Bu proje gerçekleştiğinde Bulgaristan’ın en büyük yabancı yeşil alan yatırımı olacak. Üretilecek ürünlerden 100 milyon dolarlık satış geliri elde edilecek.

Şişecam’ın, Rusya, Gürcistan ve Bulgaristan’da olmak üzere yurtdışında 6 fabrikası olmuş oluyor. Üretim gücü açısından dünyanın üçüncü büyük topluluğu sayılıyor. Şişecam’ın ayrıca yine Bulgaristan’da Belçikalı Solvay firmasıyla soda üretim ve Mısır’da da kum tedarik tesisi bulunuyor.

Dün temel atma törenine katılan Başbakan Tayyip Erdoğan ve Bulgaristan Başbakanı Simeon Sakskgoburggotski’ya bölgede oturan halk büyük ilgi gösterdi.

DEĞERLİ DOSTUM

2001’de kendi ismiyle kurduğu hareketle, 17 Nisan seçimlerinde %44 oy alıp Bulgaristan’da ilk kez iktidara gelen Kral Simeon Sakskoburgotski yatırımcılara inanılmaz vaatlerde bulunuyor.

Bulgar Başbakanı konuşmasında Şişecam ve Türkiye’yi bu projeden dolayı kutladı. Kral Simeon, Tayyip Erdoğan’dan ‘değerli dostum’ diye söz ederken, 3 senedir iktidarda olan bir partinin lideri olarak Targovishte’ye ilk kez geldiğini söylemesi töreni izleyen Türk milletvekillerini güldürdü. Partisine desteğin %10’larda olduğu ancak Kral’a desteğin sürdüğü belirtiliyor.

ERDOĞAN’DAN TEŞEKKÜR

Başbakan Erdoğan konuşmasında, Bulgaristan’ın AB’ye 2007’de üye olması ve NATO’ya girmesinin komşuluk ilişkileri açısından çok önemli olduğuna dikkat çekip, bu yatırımın bolluk ve bereket getirmesini dileyerek, Şişecam ve İş Bankası’nı kutladı.

Şişecam’ın ortağı İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince ise törendeki konuşmasında ‘Başbakan ‘geniş vizyonu’yla bize kuvvet vermiştir. Atatürk’ün kurduğu kurum Türkiye’ninki gibi Bulgaristan’ın da gururu olacaktır’ dedi.

Törene ayrıca Bulgaristan kökenli olan CHP Bursa Milletvekili Ali Dinçer ve AKP milletvekili Ertuğrul Yalçınbayır’ın da aralarında bulunduğu 15 milletvekili katıldı. Bulgaristan’daki Halk-Özgürlükler Partisi (HÖP) lideri Ahmet Doğan’ın törende bulunmaması ise dikkat çekti.

Bulgar vali ve belediye başkanı tarafından tarihi bir gün olarak nitelendiriliyor. Türkiye ve Bulgaristan arasındaki iş hacmi 1.3 milyar doları bulmuş. Türklerin yatırımlarının 300 milyon dolara ulaştığı vurgulanıyor.

Cumhurbaşkanı kominist-sosyalist, Başbakanı kral ve ekonomisi ‘liberal’ olan Bulgaristan’dan bir günlük izlenimler bunlar.

Deliormanlı ünlü Türkler

Deliorman bölgesinden Türkiye’de birçok asker, devlet adamı, siyasetçi ve kültür adamı yetişmiş. Bunları özetlersek: Alemdar Mustafapaşa, A. Cevdet Paşa, Mithat Paşa, Muallim Naci, Celal Bayar, Cevriye Temelli (İ. İnönü’nün annesi) Şevket Süreyya Aydemir, Tunali Hilmi, Türker Acaroğlu, Bilal Şen, Tuğrul Deliorman, Nurettin Ersin, Cumhur Asparuk... Ayrıca güreşçi ve pehlivanlarımızdan Koca Yusuf, Kel Aliço, Karamehmet ve son olarak da Zekeriya Güçlü...

Milletin efendisi

OECD, 19 Avrupa ülkesi, ABD ve Kanada tarafından 1961’de kuruldu. Türkiye bu tarihten beri örgütün bir üyesi. 9. Cumhurbaşkanımız Demirel ne diyordu: Kendi kendine yeten, dünyada 7 ülkeden biriyiz.

Bugüne bir bakalım: AKP iktidarda 20 aydır. Ecevit hükümetinin IMF politikasını aynen uyguluyor. IMF ne diyorsa o. Köylüye destekleme yapmayın, 20 milyon çiftçiyi açlığa mahkum edin diyor. Doğrusu OECD’nin en son raporuna göre çiftçiye desteklemeler gözüküyor:

AB üyesi ülkelerde çiftçiler 92 milyar dolar, %35 ve asgari 8000 dolar; İzlanda, Japonya, Norveç, İsveç’te %60 oranında devletten destek görüyor.

Türkiye’de ise üretici başına sadece 260 dolar destek veriliyor. Tarım ithalatı düşük kur nedeniyle hızla artıyor. Köylünün malı elinde, satamıyor. Süt veren ineği kesmeyelim. Ürün veren tarlayı kurutmayalım, ne yiyeceğimizi düşünelim. Aklın yolu bir...

Necmettin DÖNMEZ BURSA

Doğan: Balkanlar’a bir fidan diktik

Razgrat, Başbakan Erdoğan’ın Şişecam’ın fabrikasının temelini attığı Targovishte’ye bir saat uzaklıkta. Geçen hafta Cem Vakfı öncülüğünde Cem Kültür Evi’nin temeli atılmış.

Türk soylu ve Alevi İslam inancını benimseyen Bulgaristan vatandaşlarının yaşadığı Razgrat bölgesinde Demir Baba, Hüseyin Baba, Hekim Ali Baba, Musa Baba ve Kız Ana türbeleri bulunuyor. Demir Baba türbesi, ‘Balkanların Mekkesi’ sayılıyor bazı çevrelerce.

Türkiye ve Almanya’dan 50 kişilik bir grupla önce Sofya’ya gelen Cem Vakfı Başkanı Prof. İzzettin Doğan başkanlığındaki heyet, Büyükelçimiz Haydar Berk tarafından kabul edilmiş... Dışişleri Bakanlığımız, bu ziyarete gayet sıcak bakmış. Bir Türk işadamının üzerinde beyan edilmemiş 50 bin Euro çıkması ve gözaltına alınması diplomatik sorun olmuş... Bu sorunların Erdoğan’ın Sofya’da önceki günkü temasları sırasında ele alındığını öğrendik.