Barışa merhaba

DAĞLARIN ve ırmakların çocukları bir araya geldi; Munzur'dan bir tas su içmek için... Hasretinden, yaşam sevincinden, doğadan ve kültürden çoğalan ortak ses üç gündür Tunceli'de haykırıyor.

‘‘Yetsin artık, Munzuruma dokunma.’’

Önce Elazığ'a indik; oradan Harput Kalesi'ni gezdik. Tam anlamıyla dökülmüş kalenin onarımına İstemihan Talay el atmış, bir prestij projesi hazırlamış. Gürsel Erol'un Gür-Ya firmasının yaptığı güçlendirme çalışmalarında Bayburtlu taş ustaları getirilmiş. Her şey ÇEKÜL Başkanı Prof. Metin Sözen'in denetiminde oluyor. Dileriz ki, burası Doğubeyazıt'taki herkesin eleştirdiği İshakpaşa Sarayı restorasyonuna dönüşmez.

DEĞERLER GELECEĞE TAŞINMALI

Gerçekten bu tarihi değerlere el atılmazsa beş-on yıl sonra bunların enkazı kalabilir. Projeye ilk etapta 500 milyar harcanacak. Urartular'dan başlayıp Doğu ve Güneydoğu'daki 2700 yıllık birçok uygarlığın izlerini bugüne taşıyan kalenin onarımının en az 5-10 yıl sürmesi gerekiyor. Yoksulluğa düşsek de bu tür değerlerimizi geleceğe taşımamız gerekiyor.

Keban'ın suları altında kalan Pertek'e geçebilmek için 3 km.'lik bir feribot yolculuğu yapmanız gerekiyor. Biz de öyle yaptık. İki feribotla karşılıklı olarak günde yaklaşık 500-600 araç taşınıyor. 3.5 milyon lira verip bu 15-20 dakikalık yolculuğa tahammül edemeyen bir Hozatlı'dan, köprü isteğini duyunca gülmemek elde değil.

OVACIK YOLU TEHLİKELİDİR...

Tunceli
'de, Hakkári ile birlikte Olağanüstü Hal Uygulaması bir gün önce kalkmıştı. 45 km. ötedeki Hozat'a yöneldiğimizde, askeri bir noktada durdurulduk; isimlerimizi aldılar. ‘‘Nereye gidiyorsunuz’’ dediler; Tunceli Munzur Kültür ve Doğa Festivali'ne gittiğimizi söyledik. ‘‘Ovacık yolu tehlikelidir’’ deyip izin verdiler. Tunceli Valisi Mustafa Erkal'a, bunu sorduğumuzda ‘‘Galiba bu yoldaki denetimi kaldırmayı unuttuk’’ dedi, espri yaparak...

TÜRKİYE'NİN AKIL BAŞKENTİ

Hozat
, ‘‘esas’’ Dersim sayılıyor. 1930'larda Dersim ilçe, Tunceli de il yapılıyor. Hozat için ‘‘Türkiye'nin akıl başkenti’’ deniliyor. Bölgenin yapısını iyi bilen Esenyurt Belediye Başkanı Dr. Gürbüz Çapan, ‘‘Hozat, Türkiye'nin mimari anlamda otantik merkezlerinden biriydi; Safranbolu, Urfa ve Diyarbakır gibi kimliği olan bir kentti; benim de düş bahçemdi. Eskiden gittiğimizde orada tarih, felsefe ve sosyoloji tartışırken, bu kez aşiret tartışması çıktı karşımıza... Hozat geriliyorsa Türkiye'nin durumu iyi demek değildir’’ diyor. Çapan, Hozat Belediye Başkanı Güzel Doğan'a ‘‘Hozat'ın eski otantik yapısını koru; öyle taş kaldırımın üzerine asfalt kaplama’’ diye öğütledi. Osmanlı türü ahşap yığma binaların bulunduğu bir sokağı eski haline getirme sözü verdi Çapan...

HADEP, eski oyu alamaz


6 bin nüfuslu -5 bine yakın da asker var- Hozat'ın merkezdeki çay bahçesinde Olağanüstü Hal'den sonrasını, siyaseti ve ekonomik durumu konuştuk... İlk önce, 25 km.'lik komşu Ovacık'a gidebilmek için Hozatlılar, Pertek ve Tunceli üzerinden 150 km. gidilmesine tepki gösteriyorlar. ‘‘Artık terör bitti, bu yolun açılması gerekiyor’’ dediler. Bu yolu çok önemsiyorlar.

Bir Hozatlı şöyle diyor:

‘‘İnsanlar artık bilinçleniyor. Kardeşçe, barış içinde... Bizde Avrupalı, Amerikalı gibi yaşamak istiyoruz.’’ Hasan Hüseyin Karakoç -Hamidiye Mahallesi Muhtarı- köyler boşaltılınca 1994'te İstanbul'a gitmiş, olmamış yine dönmüş.

HADEP'in etkisi ve gücünü soruyoruz:

- HADEP geçen seçimde 8 bin oy almıştı, bu sefer 1500-2000 oydan fazla alamaz, diyor.

- Neden?

- O zaman baskı ve korku vardı; şimdi yok. Asayiş normale döndü.

CHP İlçe Başkanı Ahmet Yurt ise, 1994'ten sonra Tunceli'de boşaltılan 151 köy ile 800 mezranın açılmasını, geri dönüşlerin başlamasını istiyor. Ancak köylere dönüş projesinin devreye girdiğinden haberi var mı? Çünkü, Ankara'dan bu projede kullanılmak üzere valilik emrine 1.4 trilyon ödenek gelmiş. Dönen ailelere, yaklaşık 400 milyon lira nakit para ve inşaat malzemesi verilecek; ki bu 24 yıl sonra gelecek olan barışın en önemli işaretlerinden biri.

Vali ile Tunç yemekte


VALİ önceki akşam gazetecilerle yemek yerken, protest müziğin ünlü temsilcisi, Tuncelili Ferhat Tunç'la yan yana oturuyordu. Yıllarca Tunceli'de konser vermesine izin verilmeyen Tunç, bizlere ‘‘EskidenTunceli'ye konser için geldiğimde benden sabıka ve nüfus kaydı istenirdi; ama ilk kez Tunceli'de bu uygulama yapılmadı. Ve bu iyiye gidişin bir göstergesi mi?’’ dedi. Vali güldü ve ‘‘Her şey geride kaldı, yeni bir sayfa açıldı’’ diye konuştu.

Ferhat Tunç'u 30 bin kişi izledi. Munzur Festivali, Türkiye'nin kültürel öğelerinin egemen olduğu en kalabalık festival sayılıyor. Avrupa başta olmak üzere dünyanın çeşitli ülkelerinden 10 bin, Türkiye'nin de çeşitli illerinden 20 bin kişinin Tunceli'ye gelmesi çok önemli.

MESAJ


Sayın Sezer'e

VATANDAŞIN
avukatı Nusret Çakıroğlu, Cumhurbaşkanı Necdet Sezer'i uyarıyor. Mesleki ve idari bilgisi olmayanlar PTT ve Telekom'a atanamazlar. Şimdi Ulaştırma Bakanlığı'na, bakanlık müsteşar muavini Selçuk Coşkun getirilmek isteniyor. Coşkun kimdir? Oktay Vural'ın yakını, iki yıllık açık ögretimi bitirmiş bir muhterem kişi... Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı Münir Kutluata İÜ İktisat Fakültesi Dekanlığı'ndan ayrılmış saygın bir profesör. Sayın Cumhurbaşkanım, bilgilerinize sunuyorum.

Nusret ÇAKIROĞLU
Yazarın Tüm Yazıları