×
KEMAL Kılıçdaroğlu’nun Karkamış ve Nizip’te üç günlük notlarını aktarırken ‘Kılıçdaroğlu sahaya indi’ başlığını kullanmıştık. (23 Mayıs Perşembe) Yazımız büyük yankı uyandırmış, kulisler hareketlenmişti. Kılıçdaroğlu’nun pazartesi akşamı KRT’deki konuşmasında artık ateşi yaktığı iyice ortaya çıkmıştı. Herkes Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarından yeniden genel başkanlık için aday olacağını söylüyor ama gerçek biraz daha farklı mı? Kılıçdaroğlu, CHP’nin 31 Mart seçim zaferinin yolunu kendisinin açtığını düşünüyor demek ki...
CHP’nin bütün toplum kesimleri ile kucaklaşma siyasetiyle halkçı bir kimlik kazandığını söylüyor. Helalleşme politikasıyla toplumun CHP’ye oy vermeyen ve CHP konusunda katı önyargıları olan kesimleriyle CHP arasındaki barikatı yıktığını düşünmüyor değil. Ayrıca Kılıçdaroğlu cumhurbaşkanlığı seçiminde de kendini başarılı buluyor, daha da önemlisi bugünkü başarıyı da o seçimde açtığı yola bağlıyor.
Her şeyden daha önemlisi ise “Ben adaylığımı dayatmadım, CHP MYK’sı, Parti Meclisi, Meclis Grubu beni aday olmaya zorladı” demesi de dikkati çekiyor. Kılıçdaroğlu “Dün bana ‘aday olmak zorundasınız’ diyenler bugün ‘niye aday oldun’ diye eleştiri yapıyor” diye ekliyor.
Kılıçdaroğlu, Kurultay’da yaptığı konuşmayı sürdürmeye devam ederken “Beni arkamdan hançerlediler” diyebiliyor. Yeni dönem için de “Elinde hançer olanlar arkama geçsinler” diyerek tepkisini sürdürdü. “Yeniden genel başkan adayı olur musunuz?” sorusuna “Delegeler böyle bir taleple gelirse en cesurlar öne çıksın deriz” diyerek kapıyı açık bıraktı.
Herkes İmamoğlu, Özgür Özel, Mansur Yavaş mı cumhurbaşkanı adayı olacak diye konuşurken Kılıçdaroğlu da “Ben varım, buradayım” dedi.
Kılıçdaroğlu, yeniden cumhurbaşkanı adaylığı için ilk ateşi yakmış oldu. Aslında bugün için CHP’de de Kılıçdaroğlu’ndan daha ‘şanslı’ kimse de yok. Çünkü mevcut yasalara göre cumhurbaşkanlığı için ya 100 bin imza ya da Meclis grubu kararı gerekiyor, eğer bugün CHP Meclis grubunda bir oylama yapılırsa ‘Kılıçdaroğlu açık ara birinci çıkar’ görüşü konuşuluyor; bu Meclis grubundan ne Özgür Özel ne Ekrem İmamoğlu ne de Mansur Yavaş çıkmaz iddiasında bulunuluyor.
Kılıçdaroğlu, CHP Genel Merkezi ve Özgür Özel arasında saray ile mücadele üzerinden politik bir ayrılık inşa etmek için ilk adımı attı. Görünen o ki bunun arkası gelecek. CHP’yi büyük ve aynı zamanda çok sert bir iç mücadele bekliyor. Kılıçdaroğlu, konuşmasında bunun ipuçlarını verdi. Haydi hayırlısı. (Kılıçdaroğlu’nun çalışmalarında yanındaki en büyük yardımcısı, eski Aydın Milletvekili ve Deniz Baykal’ın yakın ekibinde bulunmuş olan Prof. Dr. Metin Lütfi Baydar. Baydar, Edirne’de Selahattin Demirtaş ziyaretinde de vardı.)
GÜNÜN SÖZÜ
Yazılar, söz konusu süreci, Prof. Ali Fuad Başgil’in 26 Ekim 1961 yılında gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı seçimindeki adaylığı bağlamında, ayrıntılarıyla merkezine alarak inceliyor ve tartışmaya açıyor.
Bir demokrat... Avukat... Hüsamettin Cindoruk...
Sedat Ergin’in yazı dizisini okurken, 27 Mayıs 1960 darbesinin ve Yassıada duruşmalarının hayattaki son siyasi tanıklarından birisi olan Hüsamettin Cindoruk’u anımsamadan geçemiyoruz.
Kendisi bugün 92 yaşında.
Demokrasi tarihimizin köklü isimleri arasında.
Doç. Dr. Kaan Gaytancıoğlu, ‘Türk Siyasal Yaşamında Hüsamettin Cindoruk’ (Tekin Yayınevi) 559 sayfalık kitabıyla, bu siyasetçi ve devlet adamının biyografisini objektif bir şekilde kaleme almış. Kendisini aradım ve kitap üzerine uzun bir görüşme de yaptık.
27 Mayıs’a giden süreci ve sonrasını ana hatlarıyla bu kitapta da bulmak mümkün. Cindoruk’a göre, 1955 yılı itibariyle ‘demokrasiden taviz verilmesi’, ‘Adnan Menderes’in siyasi öz güveni ve parti tabanından kopuşu’ ile ‘liderin çevresinde bulunanların da bu sultayı güçlendirmeleri’ darbeye giden süreci hazırlayan kök nedenler arasında idi. Cindoruk’un bu tespitlerini, Gaytancıoğlu’nun kitabından aktarıyorum: Demokrat olmak kolaydır, demokrat kalmak zordur.
“Cindoruk, 1955 senesine kadar DP’de hata bulmadığını, DP’nin, demokratik süreçte samimi olup buna karşılık CHP’nin biraz daha muhteris davrandığını belirtiyor.
Bakanlığı sırasında da çok mücadele verdi.
O dağdağalı dönemde Gün Sazak, CHP ile MHP arasında uzlaşmayı savunmuş; rahmetli Baykal aracılığıyla rahmetli Ecevit’e haber göndermişti. Ne yazık ki Ecevit, o dönemde partisine hâkim olan katı ve uzlaşmaz tavır yüzünden sağ-sol arasında kardeşliği sağlayacak ve katı kamplaşmayı önleyecek bu teklife olumlu cevap vermedi.
Daha sonra rahmetli Türkeş’ten aracılar kanalıyla gelen uzlaşma teklifine de “Ben bunu partime kabul ettiremem!” diyerek olumlu cevap vermemişti.
“İki büyük parti (AP ile CHP) arasında uzlaşma ancak savaş şartlarında olur!” diyen rahmetli Demirel, affedersiniz, ‘iti ite kırdırmak’ denen, çatışmacı, uzlaşmaz ve toplumu bölücü bir siyaset takip ediyordu! Ecevit’in ‘uzlaşma’ çağrılarına da Demirel’in itibar etmemesi sonucu 1980’de ABD’nin kışkırttığı bir askeri darbe için uygun şartlar doğmuştu! Hatta darbeciler, ‘kardeş kavgasına son vermek’ gerekçesiyle faşist darbeye Bonapartçı bir görünüm vermişlerdi!
Her halükârda 12 Eylül 1980 askeri darbesi mukadder değildi, kaçınılmaz değildi.
O dönemde Demirel, Ecevit’in uzlaşmacı tavrına olumlu yaklaşsaydı; aylardır seçilemeyen cumhurbaşkanı da seçilebilir ve askeri darbe önlenebilirdi. Böyle bir ortamda ‘kardeş kavgası’na da son verilebilirdi.
Yakın tarihimiz alınacak derslerle doludur, bütün bunlardan ders çıkarmalıyız.
Birleştirici vatansever şehidimiz
Son 8 yılda İstanbul’da, Koç Üniversitesi Hastanesi’nde 2000 civarında diyabetli çocuk gören bir hekim olarak çalışıyorum.
Gelişmişlik düzeyi dikkate alındığında ülkemiz bir tedavi standardı olduğu kabul edilen sensörler konusunda adım atmakta geç kalmıştır. Bu konuda diyabetli çocuklara ve tüm Tip-1 diyabetlilere haksızlık yapıldığını düşünüyoruz ve sensörler konusundaki görüşlerimizi tekrar iletmek istiyoruz.
1) Tip-1 diyabet, eksikliği yaşamı tehdit eden insülin hormonunun zorunlu olarak dışarıdan iğne veya insülin pompası ile alınması gereken, hayat boyu süren bir sorundur. Ülkemizde 18 yaş altında 26 bin civarında Tip-1 diyabetli çocuk yaşamaktadır.
2) Çocukluk çağında, yani erken yaşlarda başlayan diyabet, diyabetle geçen süreye bağlı olarak kümülatif (birbirine eklenerek artan) organ hasarı riskini artırır ve daha erken hayat kaybına neden olur.
3) Sensörler, Tip-1 diyabet tedavisi için bir tedavi standardı olmuş hayat değiştirici bir ilerlemedir. Sensörler sayesinde Tip-1 diyabetlilerin glukoz sonuçlarını iyileştirmek, hipoglisemiye (yaşamı tehdit eden ani kan şekeri düşmesi) yol açmadan kronik şeker yüksekliğini kontrol altına alarak uzun vadeli organ hasarını önleyebilmek mümkündür.
4) Diyabetle ilgili sağlık harcamalarının yüzde 50’sinden fazlası diyabetle ilişkili komplikasyonların tedavisi için kullanılmaktadır ve HbA1c düzeylerini ve dolayısıyla diyabetle ilişkili komplikasyon risklerini azaltan her türlü müdahale yalnızca birey ve toplum sağlığı açısından değil, aynı zamanda bir ülkenin sağlık bütçesinin daha rasyonel kullanımı açısından da önemlidir.
5) Günümüzde sensörlerin başta 18 yaş altındaki diyabetli çocuklar ve gebe diyabetliler olmak üzere tüm Tip-1 diyabetlilerin hakkı olduğu ve devletlerin sensörlere eşit erişimi sağlaması gerektiği konusunda, ulusal ve uluslararası diyabet kuruluşları arasında tam bir uzlaşma vardır.
6)
Kimler eşlik etti? İlginç geziye uzun yıllardır yol arkadaşı olan eski Genel Başkan Yardımcısı Bülent Kuşoğlu ve eski milletvekilleri Prof. Dr. Metin Lütfi Baydar ve ilgili kurulda görevli bilim adamları katıldı. 10. toplantısını yapan kurul, felsefeci, sosyolog, tarihçi ve doktorlardan oluşuyor.
SÜLEYMAN ŞAH KÖYÜ
Kulislere geçmeden önce isterseniz Kemal Bey ve yol arkadaşlarının misafir olduğu Tilhabeş (Erenyolu) köyünden biraz bahsedelim. Barak Ovası’nda binlerce fıstık ve zeytin bahçelerinin ortasına kurulmuş bir köy... Cerablus’a yani Suriye sınırına sıfır noktadaki köy 25 hane. Hepsinin soyadı Uzunaslan. Köydeki erkek çocuklarının özellikle yetişkinlerin büyük bir kısmının ismi Süleyman veya Abdurrahman. Kısaca Sılo.
Ev sahibi Prof. Dr. Abdurrahman Uzunaslan ve eşi Fatma Hanım misafirleri ile tek tek ilgilendi. Ağırlamaya İbrahim Tatlıses’in üstadlarından 90 yaşına merdiven dayamış baba Hacı Sılo yani Süleyman Uzunaslan, o yaşına rağmen refakat etti. Son derece modern evlerde ağırlanan misafirler için muhtar Süleyman Uzunaslan dahil bütün köy seferber oldu.
Süleyman isimlerinin sırrı ise şu: Kemal Kılıçdaroğlu’nun da, sık sık dile getirdiği Süleyman Şah’ın ilk türbesi halen Karkamış Barajı altında kalmış. Zaten Süleyman Şah’ın köyü olarak da anılan köyde Kılıçaslan’dan etkilenerek Kılıç isim veya soyadı da çok yaygın.
HUN, GÖKTÜRK VE SELÇUKLU NEVBETİ HAVASI
Selçuklu’dan kalan Nevbeti ne demek? Kemal Bey üç davul ve Barak Ovası ile aynı adı taşıyan zurna eşliğinde Göktürklerden kalan ve bir Selçuklu geleneği olan devlet başkanlarına çalınan Türkmen nevbeti havası ile ağırlandı. Hükümdar, sikke ve hilat üçlemesinin anlamı için İslam Ansiklopedisi’nde ‘Nevbet kelimesi genellikle askeri müzika takımında kullanılır. Zulkarneyn zamanından beri düşmana korku salmak için her gece nevbet çaldırdığı bilinir. Nevbet hakimiyetin sembolü olan köpürge (davul) Hun ve Göktürklerden Selçuklulara geçmiş bir gelenektir’ deniliyor.
NİZİP’Lİ BAŞKAN
Arı varsa hayat var. Arının olmadığı bir hayatı yaşamının olanağı yok. Tarımsal üretimimizi bir arıya borçluyuz. Ünlü arı yazarı Cenk Özdemir, “Arıyı yeterince tanımıyoruz, yeterince tanımadığımız bu canlıya da yeterli saygıyı göstermiyoruz” diyor.
Temelleri 1995 yılında Adana Kozan’da atılan Anavarza Bal için ‘Dünya Arı Günü’nde bölgedeki bal hasadında bir grup gazeteci ile birlikteydik. Yıllık 8 bin 500 tonluk bal kavanozlama kapasitesiyle sektörün iki büyük oyuncusundan biri olduklarını söyleyen Anavarza Bal Genel Müdürü Can Sezen, “2023 yılı ciromuz yaklaşık 235 milyon TL’ydi. İnovatif ürünlerimizle büyümemizi sürdürüyoruz. Krem baldan sonra toz balı yakında tüketicilerle buluşturacağız” dedi.
TÜRKİYE DÜNYANIN 2’NCİSİ
Türkiye 115 bin tonluk bal üretimi ile Çin’den sonra dünyanın 2’nci büyük arıcı ülkesi konumunda. Yaklaşık 100 bin arıcı ailesi bu işten geçimini sağlıyor. Bu alanda faaliyet gösteren, Tarım ve Orman Bakanlığı’na kayıtlı şirket sayısı irili ufaklı 500 civarında. Anavarza Bal, sektörün önde gelen oyuncuları arasında. 20 Mayıs’ta kutlanan ‘Dünya Arı Günü’ kapsamında Türkiye’nin en çok bal üreten ilçesi Kozan’daki bal hasadında basın mensuplarıyla bir araya gelen Anavarza Bal Genel Müdürü Sezen, Albert Einstein’ın “Eğer arıların tamamı ölürse insan nesli 4 sene sonra fire vermeye başlayacak” sözünü hatırlattı.
ADINI ANTİK KENTTEN ALDI
Babası Süleyman Sezen’in ticari hayatına 1979 yılında başladığını belirten Can Sezen “Biz Adana Kozanlı’yız, dedelerimiz de burada yaşıyordu. 1995’te Anavarza Bal markası ile Türkiye’nin en fazla bal üretilen ilçesi olan Kozan’da bal ambalajlama ve paketleme sürecine başladık. Türkiye’nin iki büyük markasından birisiyiz. 2023 yılı ciromuz yaklaşık 235 milyon TL’dir. Bir önceki yıla oranla yüzde 100 civarı bir büyüme gerçekleştirdik TL olarak. Tonaj olarak yüzde 30 gibi bir büyüme gerçekleşmiş oldu. Yüzde 5’lik bir ihracatımız var, bu rakamı da büyütmeyi öngörüyoruz” dedi.
BAL 100’E YAKIN ANALİZDEN GEÇİYOR
Süleyman Sezen
10 bin TL aylık alan emekli ve 17 bin 2 TL para ile ter akıtan asgari ücretlinin ateşi düşmeyen hayat pahalılığı altında ezildiği, derin maddi sorunlar yaşadığı ortada. Hal böyle iken düşük zam politikası ile onlardan tasarruf yapmak vicdanları incitir.
16 milyonu aşkın emekli, dul ve yetim yılın ikinci yarı zammı için bir yanda temmuz ayını sabırsızlıkla beklerken, diğer yanda 3 bin TL tutarındaki bayram ikramiyesinin Kurban Bayramı öncesi hatırı sayılır oranda artırılmasını bekliyor.
3 bin TL’lik ikramiyenin yetersiz kaldığını, temel gereksinimlerini bile karşılamadığını Şeker Bayramı’nda bizzat yaşayarak gördü emekli. Hiç olmazsa Kurban Bayramı öncesi ödenecek ikramiye en az 5 bin TL’ye yükseltilmeli. Yetmez ama az da olsa soluklanmalarını sağlar. Bu para ile bile kurban kesmeleri olanaksız. Ortalama 13 bin TL aylığı olan emekli kurbanı unutalı yıllar oldu.
Yılın ikinci yarısında olası yüzde 25 oranındaki TÜFE zammının yanı sıra mutlaka göreceli refah payı verilmesini de umutla bekliyorlar.
SSK ve Bağ-Kur emeklileri yılbaşında memur emeklilerine göre aylıklarına düşük yansıtılan zam açığının temmuzda giderilmesini istiyor.
17 bin 2 TL tutarındaki aylığı her geçen gün eriyen asgari ücretli de ara zamma odaklandı. Hükümetin “Ara zam yok” açıklamasına karşın umutlarını koruyorlar. Şubat 2025’e dek mevcut ücretle geçinebilmek can yakıcı hayat pahalılığında mümkün mü? Asgari ücretli için de temmuzda ara zam kaçınılmaz.
Tasarrufa giden hükümet, gariban kitlenin talebine kayıtsız kalmamalı, düşük zamma mahkum etmemeli. Kamuda gereksiz harcamalar kısıtlanarak emekli ve asgari ücretliye kaynak yaratmak olanaklı. Umarım yayınlanan genelge ile milyonlara hak ettikleri artış verilir. Şükrü KARAMAN
GÜNÜN SÖZÜ
RAHMETLİ Kadir Topbaş, İGDAŞ özelleştirmesini gündeme getirdiğinde yıl 2009 idi. İBB Meclisi’nde büyük tartışmalar yapıldı. Plan ve Bütçe Komisyonu’nun CHP’li Meclis üyesi, söz konusu iki şirketin satışının finansman ihtiyacı ve ekonomik kriz bahane edilerek gündeme getirildiğini savundu. İki şirketin hangi gerekçeyle özelleştirilmek istendiğini anlamadıklarını söyledi. Saadet Partili üye meclisin ‘noter’ gibi çalıştırıldığını belirtti. Konuşmaların ardından CHP’nin ‘özelleştirme’ teklifinin tekrar komisyona gönderilmesi yönündeki önergesi oylama sonucu reddedildi. Kamuoyunda büyük bir muhalefet oluştu. Topbaş, hükümet ile aynı partiden olmasına karşın cesaret edemedi, dosyayı hayata geçiremedi.
Yıl 2024... İBB Meclis çoğunluğu CHP’ye geçti. CHP’nin ilk icraatını, İBB Mali İşler Daire Başkanı açıkladı: İGDAŞ!... İGDAŞ satılıyor, ancak yetmiyor masada Hamidiye Su, Halk Ekmek, İSPARK dosyaları da var. Halk CHP’ye oy verirken, “Altın yumurtlayan tavukları kesin” mi dedi? Yani böyle bir izin vermedi ki, nereden çıktı bunlar! Yüksek kârlılık oranı olan bu şirketler satıldığında, yüzlerce işçinin işten atılacağı, alan firmanın İGDAŞ hizmetlerine fahiş zam yapacağı açık değil mi?
Bu zam kimin cebinden çıkacak? Ekrem İmamoğlu’na oy veren ya da vermeyen İstanbul halkının cebinden çıkmayacak mı?
İSPARK otopark hizmetleri daha da kazık olmayacak mı?
İstanbul halkı ucuza ekmeği nereden alacak, söyleyin. Halkçı belediyecilik örneği bu mudur?
Topbaş döneminde İGDAŞ satışına karşı gelen CHP’li siyasetçiler şimdi ne diyecekler? Özgür Özel ne diyecek, itiraz edecek mi?
Bize bu bilgileri veren siyasetçiler “Meclis üyesi olarak bize soran yok, yakında İSKİ-İETT satılırsa şaşırmayacağız” diyor.
Lütfen sizlerin hiç hata yapma hem şansınız hem de hakkınız yok. Sakın bunu aklınızdan çıkarmayın.