Musul’a mı Giriyoruz?

Hakikaten operasyon kapıda mı? Ve Türk askeri Suriye’den sonra Irak’a da girecek mi?

Operasyon Ertelendi

Önce: Musul harekatı ne zaman başlıyor?

ABD’nin daha önceleri hedeflediği tarih Eylül, en geç Ekim ayıydı. Yani Kasım’daki başkanlık seçimlerinin hemen öncesi. Ki böylelikle hem Başkan Obama rüştünü ispat edip tahttan inecekti. Hem de bu ihale yeni başkana kalmayacaktı.

Ne var ki işler Washington’ın öngördüğü gibi gitmedi. Bu yüzden harekat Kasım-Aralık’a sarkmış durumda. Ama bunun nedenine geçmeden önce: Türkiye Musul’a girecek mi?

*

Türkiye’nin Musul’la ilgili öncelikleri belli. 1.si, tarihi bağları olan Musul’un –ki buradaki konsolosluğumuz 2014’te IŞİD tarafından işgal edilmişti- IŞİD’den kurtarılması. Ve böylelikle ilişkileri normalleştirmek. 2.si, Musul’un bir ilçesi olan Sincar’daki (Şengal) PKK varlığını sona erdirmek.

3.sü: Musul’a bağlı, Irak’ta Türkmen nüfusun en yoğun olduğu ilçe olan Telafer’deki Türkmenleri korumak. Ve IŞİD’in işgaliyle kaçmak zorunda kalan Şii Türkmenlerin buraya dönüşünü sağlamak.

4.sü, İran güdümündeki Şii “Haşdi Şabi” güçlerinin Telafer’e girip burayı Şii-leştirmesini engellemek. Yani Telafer’in bir İran üssü olmasını. Ki bu, Şii ve Sünni Türkmenler arasında mezhep çatışmasını da fitilleyebilir.

Bununla birlikte Telafer Musul’un batısında, Suriye sınırında. Şimdiden Suriye’den Şii milislerin kente akın ettiği duyumu alınıyor. Dolayısıyla Ankara buranın Suriye’deki Şii etkisiyle birleşmesinden ve Türkmenlerin tamamen İran etkisine girmesinden çekiniyor.

PKK Katılacak mı?

Ankara’nın tercihi ise, muharip güç göndermemek yönünde. Ancak 2 senaryo gerçekleşirse, Türk askeri Musul’a girebilir. Biri, yüzde yüz Türkmen kenti olan Telafer’de IŞİD Türkmenlere katliam yaparsa. 2.si de, Sincar’ı kontrol eden PKK Telafer’e sızarsa.

İşte bunların gerçekleşmesi halinde, Ankara Musul’a asker göndermeyi düşünüyor.

Ki Ankara’nın  PKK boyutuyla ilgili iki sorunu var. Biri: Şu anda Bağdat hükümetinin Haşdi Şabi’ye aktardığı para ve silahın bir bölümünün PKK’ya gitmesi. Zira Ankara, 50 farklı isimli Haşdi Şabi gruplarından bazılarının PKK’ya para ve silah aktardığını tespit etmiş durumda.

2.si de, PKK hemen hemen her gün Bağdat’a “Musul harekatına biz de destek verelim” çağrısı yapıyor. Bağdat ve özellikle ABD buna izin verir mi? İşte Akara bunu yakından takip ediyor.

Başika Çözülüyor

İyi de Bağdat hükümeti Türkiye’nin müdahil olmasına ne diyor?

Bağdat “Musul’u biz kendimiz kurtarırız. Başka kimseye ihtiyacımız yok” noktasında. Sadece askeri eğitim kapsamında ihtiyaç duyduğunu söylüyor. Ankara ile Bağdat arasındaki temaslar ise hızlanmış durumda. Hem Musul harekatıyla ilgili. Hem de Musul’a 10 km uzaklıktaki Başika kampıyla igili. Malum, Bağdat bu kamptaki Türk askerinin varlığından rahatsız. Bugün merkezi hükümetle aramızdaki en sıkıntılı konu bu.

Bu krize çözüm olarak da, kampın “uluslararası-laştırılacağı” basına yansımıştı. Şu anda bu kampın IŞİD’e karşı kurulmuş olan uluslararası koalisyonun kontrolüne geçmesi düşünülüyor. Ankara ve Bağdat arasında da buna yönelik askeri ve teknik görüşmeler sürüyor.

İki başkent arasında görüşülen bir diğer konu da, PKK’ya karşı ortak mücadele. Bu konuda da önümüzdeki dönemde gelişmeler olabilir.

*

Peki Türkiye’nin Irak’ta verdiği askeri eğitim neyi kapsıyor?

Türkiye Başika kampında Musullu gönüllülerden oluşan “Haşdi Vatani” adlı grubu eğitiyor. Bunların çoğu Sünni Arap. Ancak aralarında Türkmenler ve Kürtler de var. Sayıları da 3 bini geçmiş durumda.

Yine Türkiye’nin Kürdistan bölgesindeki kamplarda eğittiği Kürt peşmergeler var. Onlar da 2700 civarında. Türk askeri ise Ankara’nın eğittiği tüm bu kuvvetleri sahada danışman olarak yönlendirecek.

Bununla birlikte Ankara şunu özellikle vurguluyor: Suriye’de ABD ile daha iyi bir işbirliği olsaydı, yani Washington Türkiye’nin PYD/YPG konusundaki hassasiyetine dikkat etseydi ve “güvenli bölge” talebine karşılık verseydi... O zaman Ankara Irak’ta da daha çok katkıda bulunurdu.

*

Peki harekatın gecikmesinin sebebi ne? Operasyon ne kadar sürecek? Ve peşmergeyle İran’ın rolü ne olacak?  Hepsi Salı’ya...