Turquality desteğine ‘üst sınır’ neden geldi

- Turquality kapsamında marka desteği alan bir şirkete verilecek kaynak, bütün şirketlere ödenen paranın toplamının yüzde 5’ini geçmeyecek. Sınır 1 Ocak 2017’de tüm şirketlere verilen Turquality desteğinin yüzde 3’üne inecek.

Bu karara kadar uygulama şöyleydi:

- Turquality kapsamındaki şirket, yurtdışında iyi bir tanıtım projesi ortaya koyarsa, bunun bedeli 100, 200 milyon dolar olsa dahi, harcadığı kaynağın yarısı Ekonomi Bakanlığı’ndaki fondan karşılanır.

Bir-iki yıl öncesine kadar Turquality’den tek projeyle bu boyutta kaynak alabilen marka olmamıştı. Ekonomi Bakanlığı’nın “üst sınır” kararını görenler başlangıçta şaşırdı, hatta eleştirdi:

- Turquality, Türkiye’den dünya markası yaratma hedefine önemli katkısı olan bir destekleme modeli. Getirilen üst sınır, markaların yurtdışına açılmasını frenleyebilir. Bu üst sınır nereden çıktı?

Eleştirileri ortaya koyanlar, biraz araştırınca durumu anladı. Bir-iki yıl önce Turquality kapsamındaki şirketlerden biri, yurtdışında tanıtım için güzel bir projeyi devreye aldı. Bir yandan projeyi hayata geçirmeye hazırlanırken, diğer yandan destek için Ekonomi Bakanlığı’na başvurdu. Turquality masası dosyayı inceledi, musluğu açtı:

- Talep edilen destek birkaç 10 milyon doları buluyor. Proje dosyası Turquality’nin tüm kurallarına uyuyor. Kaynak kullandırılacak.

Bunu öğrenen bazı küçük ölçekli şirket ve marka sahipleri, endişelerini dile getirdi:

- Biz yılda birkaç 100 bin doları almak için Bakanlık nezdinde ter döküyoruz. Bu desteğe belki de hiç ihtiyaç duymayan, yani kendi gücü olan şirket birkaç 10 milyon doları alınca Turquality’nin kaynağı daha hızlı tükenmez mi? Asıl ihtiyacı olan şirket ve markalar için “haksız rekabet” sayılmaz mı?

Ekonomi Bakanlığı, Turquality desteği için başvuran şirketleri Türkiye’de faaliyeti bulunan dünyanın önde gelen 4 danışmanlık şirketine inceletiyor. Başvuran şirketin bilanço yapısını daha kurumsal hale getiriyor. Şirketin ilgili personelini eğitiyor.

Turquality’nin bu “titiz yapısı”na rağmen, “haksız rekabet” eleştirileri gündeme gelince, ilgili bürokratlar “üst sınır” formülünü geliştirdi. Karar 1 Eylül 2016’da devreye girdi:

- Turquality’de parasal desteğin ucu artık “sınırsız” denebilecek ölçüde açık olmayacak.

Turquality programı ilk kez Kürşad Tüzmen’in dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanlığı döneminde hazır giyim markaları için devreye girdi. Daha sonraki Bakan Zafer Çağlayan, bir süre programı durdurdu. Ancak, markalara olumlu etkisini görünce, kapsamı genişleterek yeniden devreye aldı.

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ilk ve şimdiki döneminde, arada Bakanlık görevini devralan Mustafa Elitaş da kendi döneminde Turquality programını benimsedi.

Program kapsamında çeşitli sektörlerden 200’e yakın şirket ve marka bulunuyor, verilen desteğin yararını görüyor.

Türkiye’den dünya markaları çıkması için Turquality’nin titizlikle sürdürülmesi gerekiyor...

TASARIMCI DESTEĞİ 4 YILDA BİTMESİN


DİCE Kayek’in Saint-Germain’deki (Paris) “Galerie Catherine Houard”da açtığı Pop-Up Store’una girerken markanın ortağı Ayşe Ege iç geçirdi:

- Bu geçici butiği 1 aylığına açabildik. Ekonomi Bakanlığı’nın “Tasarımcı Desteği” programından yararlandık. Ancak, hem desteğin, hem de butiğin süresi doluyor.

Kardeşi moda tasarımcısı Ece Ege ile Dice Kayek’i 24 yıl önce Paris’te kurduklarını anımsattı:

- Paris’te Galerie Lafayette’de, İstanbul, Hong Kong ve Suudi Arabistan’da Harvey Nichols’da, ABD’de Saks Fifth Avenue’de, Japonya’da İseta’da kornerlarda ürünlerimiz vitrinde. Ancak, markamızın doğum yeri Paris’te kalıcı mağaza açmaya gücümüz yetmedi.
Ardından beklentisini aktardı:

- Turquality programı 5’er yıldan iki dönem sürebiliyor. Tasarımcı desteği 4 yılla sınırlı kalıyor. Tasarımcı desteğini de hak edenin tekrar alması gerekmez mi?

ARİK LEVY İLE İŞBİRLİĞİ YAPTI

AYŞE Ege ve Ece Ege, Paris’deki bir aylık Pop-Up Store’u planlarken Tabalıoğlu Mimarlık’ın ortağı Melkan Gürsel devreye girdi. Stüdyosu Paris’te bulunan İsrail asıllı tasarım sanatçısı Arik Levy’yi aradı:

- Arik, Dice Kayek’in İstanbul Modern’deki “İstanbul Conrast” sergisine çok katkın olmuştu. Şimdi Paris’te Pop-Up Store açıyorlar. Sen de aynı mekanda eserlerini sergilemelisin.

Böylece, Dice Kayek ile Aric Levy, Paris’te de işbirliği yaptı.