OECD, 'vergiyi kazanılan yerde ödeyin' diyor

MERKEZ Bankası Başkanlığı’nda görev süresi dolunca OECD Nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği’ne atanan Erdem Başçı, göreve başlamak üzere Paris’e gitmeden önce bazı ayrıntıları inceledi:

- OECD (Organisation for Economic Cooperation and Development-Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü) 1961’de kurulurken Türkiye, gelişmekte olan tek üye ülkeydi. Türkiye, kurucu ilk 20 üyeden biri.

Türkiye’nin atadığı daimi temsilcilere de tek tek baktı:

- OECD Nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi, Büyükelçi statüsünde görev yapıyor. Ülkemiz hükümetleri, temsilcileri genel olarak diplomatlar arasından belirlemiş.

Tek istisnanın Orhan Güvenen olduğu dikkatini çekti:

- Orhan Bey, geçmişte OECD’de görev yapmış. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE-şimdiki adı TÜİK-Türkiye İstatistik Kurumu) Başkanlığı sonrasında OECD Nezdinde Daimi Temsilciliğe atanmış. Böylece bu göreve diplomasi dışından getirilen ekonomi kökenli ilk kişi olmuş. Sonra Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) Müsteşarlığı için Türkiye’ye dönmüş.


OECD Nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi Büyükelçi Erdem Başçı, 1961’den bugüne görev yapan büyükelçileri gösterdi.

Bu ayrıntı üzerine aklından şu geçti:

- OECD’de ülkemizi Büyükelçi sıfatıyla temsil eden ikinci iktisatçı oluyorum.

Bir de diğer ülkelerin temsilci profilini gözden geçirdi:

- OECD’nin diğer ülkeleri bugüne kadar temsilcilerinin üçte birini iktisat kökenlilerden belirlemiş. Üçte ikisi de diplomat.

Socar Türkiye’nin davetiyle Eurocup 2016 finalinde Fransa-Portekiz maçını izlemek üzere Paris’e gidince Dünya Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Güldağ’la birlikte OECD’deki görevine 1.5 ay önce başlayan Başçı’yı yeni adresinde ziyaret ettik.

OECD’nin günümüzdeki çalışma alanlarıyla ilgili küçük notu paylaştı:

- Üye ülkelerin ekonomik durumlarını düzenli aralıklarla incelemek, çevre, gıda güvenliği, tarım ve balıkçılık, biyoteknoloji, rekabet ve düzenleyici reform, iyi yönetim, rüşvetle mücadele, sürdürülebilir kalkınma, eğitim, ticaret ve elektronik ticaret, işgücü ve işsizlik, enerji, sanayi, maliye ve yatırım, ekonomik büyüme, sağlık, enformasyon ve iletişim teknolojileri, sigortacılık, uluslararası göç, kara paranın aklanması ile mücadele, istatistiki veriler, vergi, ulaştırma.

Üye sayısının Letonya’nın girişiyle birlikte 35’e çıktığını belirtti:

- OECD’nin Meksikalı Genel Sekreteri Angel Gurria, 3’üncü 5 yıllık görev dönemine kısa süre önce seçildi. Gurria, ilk görev döneminden itibaren gelişmekte olan ülkelerin üyeliğini özendirmeye çalışmış. Üyeliğine karar verilmiş 3 ülke daha var. Litvanya, Kostarika ve Kolombiya. Kriterleri tutturunca üyelikleri kesinleşecek. Üye sayısı 38’e çıkacak.

OECD’nin son dönemlerde vergiyle ilgili üzerinde durduğu konuya işaret etti:

- Dünyanın hemen her ülkesinde şirketler yasalar çerçevesinde daha düşük vergi ödemenin yollarını arıyor. “Matrah aşındırma”, “kâr kaydırma” gibi yöntemlerle bunu yapıyorlar. Şirketlerin bu çabaları, “vergi planlaması” diye de tanımlanıyor.

Şirketlerin daha düşük vergi ödemek için bulundukları ülkenin dışında, kendilerine kolaylık sağlayan ülkelerde şirket kurup “kâr kaydırma”yı o adreslere yapabildiklerini anımsattı:

- OECD, “Vergini parayı kazandığın yerde (ülkede) öde” prensibini benimsiyor. Üye ülkelere ve dünyaya, bu prensibi tavsiye ediyor.

OECD’nin yaptırım gücünün olmadığına dikkat çekti:

- Örneğin üye ülkelerin ekonomik durumları incelenir, ortaya çıkan rapor, “Dost tavsiyesi” gibi sunulur.“Parayı kazandığın yerde vergini öde” önemli bir “dost tavsiyesi” değil mi?


RAPORUNU GAZİANTEP'TE AÇIKLAYACAK MÜLTECİ İÇİN DESTEK VERECEK
OECD Genel Sekreteri Angel Gurria, kuruluşun Türkiye ile ilgili son raporunu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in de katılacağı bir toplantı ile Gaziantep’te açıklayacak. OECD Nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi Büyükelçi Erdem Başçı, raporun açıklanacağı adres için Gaziantep’in özellikle belirlendiğini belirtti:

- OECD, Suriyeli mülteciler konusunda Türkiye’ye destek vermek istiyor. OECD, istatistik, araştırma konusunda çok güçlü. Ayrıca, eğitim, yetenek kazandırma konusunda da tavsiyeleri olabilir. Raporun açıklanması vesilesiyle mülteciler konusunda neler yapılabileceğine bakılacak.