‘Kötü koşul’ domates kaybını 9’a katlıyor

- Ülkemizde üretilen 49 milyon ton meyve ve sebzenin yüzde 25-30’u üretim ve dağıtım zinciri aşamasında kayba uğruyor. Buna satış ve tüketim aşamasındaki kayıplar da ekleniyor.

Metro Group Türkiye Temsilcisi Kaan Ünver, Metro Toptancı Market Meyve ve Sebze Kategori Müdürü Birol Uluşan ve Kalite Güvence Grup Müdürü Tülay Özel’le değerlendirme yapıp, karar aldı:

- Sebze ve meyvede yaşanan kayıplar konusunda TÜBİTAK’la bir araştırma yapalım.

Domates, marul ve şeftali üzerinden yapılan araştırma, şu sonucu ortaya koydu:

- En iyimser tahminle kayba uğrayan ürün miktarı 11.6 milyon ton.

Özerkan ve ekibi, bu kaybın parasal boyutunu bir kez daha ortaya koydu:

- Türkiye’de sebze ve meyve ticareti 100 milyar lirayı buluyor. Çöpe giden sebze ve meyvenin değeri 25 milyar liraya ulaşıyor.

Özerkan, TÜBİTAK’a yaptırdıkları araştırmanın sonuçlarını paylaşırken şu verilere dikkat çekti:

- Kötü koşullarda tedarik edilen domateste iyi koşullarda tedarik edilene göre 9 kat daha fazla atığa dönüşme yaşandığını gözlemledik. Marulda 3 kat, şeftalide de 2.8 kat kayıp yaşanıyor.

Kayıpların en çok paketleme ve nakliye aşamasında yaşandığına işaret etti:

- Ürün soğuk zincirde taşınmazsa yüzde 9.5, uygun ambalajda satılmazsa yüzde 9, soğukta sergilenmezse yüzde 13’lük kayıp yaşanıyor.

Marulla ilgili ayrıntıya girdi:

- Hasattan itibaren doğru tedarik edilmeyen marul, rafa kadar yüzde 20 ağırlık kaybına uğruyor. Satış şansı sıfıra iniyor. Bir miktar toprak dahil köküyle toplanıp paketlenen marulun raf ömrü 3 günden 8 güne çıkabiliyor.

Sebze ve meyvede soğuk zincir, soğuk raf uygulamalarının kendilerine sağladığı yararı örnek gösterdi:

- Metro Toptancı Market’in yıllık sebze-meyve cirosu 200 milyon lira. Ürünlerin raf ömrünü uzatmak için teknolojiye her yıl 7 milyon lira yatırım yapıyoruz. Böylece sebze-meyve kaybımız yüzde 4’e, yani 8 milyon liraya iniyor.

Soğuk zincire yatırım yapılmaması halini de anlattı:

- O zaman kaybımız 3 kat artar, 24 milyon lira olurdu. 7 milyon liralık soğuk zincir yatırımı, bize sebze meyvede 9 milyon lira kazandırıyor.

Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’nin bir süre önce sebze-meyvede ambalaj desteğinin gündeme gelebileceği mesajını verdiğini anımsattım, yanıtladı:

- Biz yaptığımız çalışmaları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile paylaşıyoruz. Ambalaj desteği, sebze-meyvede tedarik sırasındaki kaybı azaltmaya önemli katkı sağlar.

Metro örneği, soğuk zincir-soğuk raf-doğru ambalaja geçişin sebze-meyvede kaybı yüzde 4’e indirdiğini gösteriyor...

Organize gıda perakendecisi tüm şirketlerin aynı adımı atması, fiyatları tüketici lehine aşağı çekmez mi?

Enflasyonu ateşleyen sebze-meyve bu sabıkadan kurtulmaz mı?

MAÇA DEĞİL ÖDÜL TÖRENİNE GİTTİM

FENERBAHÇE’nin Avrupa’ya veda ettiği karşılaşma sonrası önceki gece Krasnodar’ın yönetiminde bulunan Esta Construction’ın patronu Bahattin Demirbilek’e mesaj gönderip, sonuçla ilgili yorumunu sordum. Fanatik Galatasaraylı olan Demirbilek, şu yanıtı verdi:

- Krasnodar’ın turu geçeceğinden emindim. Maçı izlemeye gitmedim. Türkiye Müteahhitler Birliği’nin (TMB) ödül törenine katıldım. Sayı Cumhurbaşkanımızın elinden şirketimiz adına ödülümüzü aldım. Demirbilek, Esta Construction’ı 2006’da Moskova’da kurdu. Şirketin son dönemlerde imza attığı önemli projeler arasında Krasnodar Stadyumu da yer aldı.