Kâhta, bademde 311 milyon dolarlık ithalata kafa tutuyor

- Birlik olalım, Kâhta’da (Adıyaman) badem üretimini arttıralım.

Ekip 2 Nisan 2014’te önemli bir adım attı:

- Kâhta Sert Kabuklu Meyve Üreticileri Birliği (Badem Birliği) kuruldu.

Mehmet Sena Yıldırım başkanlığındaki Birlik, önüne şu hedefi koydu:

- Kâhta’da 2 bin 800 dekarda badem üretiliyor. 10 yılda badem üretilen alanı 20 bin dekara çıkaralım. Bademi satarken fiyatı belirleme gücünü elde edelim.

İki yılda bu hedeflere ulaşılınca yeni planlar hazırlandı. 2017’de “Kâhta Bademi” tescil ettirilip, fabrika yatırımı yapıldı:

- 2017’de Tarım Kredi Birlik A.Ş.’yi kurup, badem işleme fabrikasını devreye aldık.

Birlik, bu yıl tüm ürünlerini Tarım Kredi Birlik A.Ş.’ye satarken, bölgede iki badem işleme tesisi daha devreye girdi. Kâhta Badem Birliği, 2017’ye önemli bir işi daha ortaya koydu:

- 2017’de Badem Araştırma Enstitüsü kurduk. Enstitü, bu yıl sahada kendini gösterdi.

Hürriyet Gazetesi ve Denizbank’ın 5’incisini Diyarbakır’da düzenlediği, kentin Valisi Hasan Basri Güzeloğlu, Denizbank Genel Müdür Yardımcısı Burak Koçak, Demirören Medya Gazete Reklam Grup Başkanı Gürcan Korkmaz, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya, Ticaret Borsası Başkanı Engin Yeşil’in katıldığı “Tarım Zirvesi”nde Kâhta Badem Birliği Başkanı Mehmet Sena Yıldırım da söz aldı.

Denizbank Güneydoğu Anadolu Bölge Müdürü Pervin Dinçer Altunhan, Yıldırım’ı öyküsünü paylaşması için özellikle toplantıya davet ettiğini belirtti. Yıldırım, Kâhta Badem Birliği’nin öyküsünü anlatıp, ekledi:

- Badem üreticilerimize azami derecede hibe ve destek sağlamak için çaba harcadık. 3 yıl boyunca her yıl 2.6 milyon liralık desteği, yüzde 70’i hibe olmak üzere sağladık. 1135 arılı kovan, 46 badem kavlama makinesi dağıttık.

Bölgedeki çiftçiyi badem konusunda eğittiklerini vurguladı:

- Adıyaman’ı ırgat veren il olmaktan kurtardı, çok sayıda aileye istihdam sağladık.

Kentte badem yetiştirilen alan büyüklüğünün 35 bin dekara ulaştığına işaret etti:

- 3-5 yıl içinde badem üretim alanını 100 bin dekara ulaştırmayı hedefliyoruz. Böylece, başta ABD’den olmak üzere ülkemize ithal edilen 311 milyon dolarlık bademin karşısına dikilme gücünü yakalarız. Daha da ötesi, dünyada ABD ile rekabet etme hedefine doğru ilerleriz.

Yıldırım, şu noktanın altını özellikle çizdi:

- Kâhta Badem Birliği üyelerinin yüzde 60’ı Denizbank’tan kaynak kullanabiliyor.

Kâhta Badem Birliği’ne destek artarsa, 311 milyon dolarlık ithalatın karşısına daha güçlü şekilde dikilecek gibi görünüyor...

BADEM, KAYISIYI RAHATLIKLA YAKALAR

HÜRRİYET ve Denizbank’ın Diyarbakır’da düzenlediği “Tarım Zirvesi”nde Kahte Badem Birliği Başkanı Mehmet Sena Yıldırım’ı dinlerken Malatyalı İşadamları Derneği (MİAD) Yönetim Kurulu Üyesi, Üçer Gıda’nın patronu Hasan Yıldırım’ın Şubat 2013’te gönderdiği mesajı anımsadım:

- 7 yılda Darende’de 600 dönüme badem ve ceviz diktim. 10 kişi biraraya geldik, şirket kurduk. Hedefimiz Malatya’nın dağlarında badem tarımı yapmak.� 

Mehmet Sena Yıldırım’a arada akrabalık bağı olup olmadığını sordum, “Soyadı benzerliği” yanıtını alınca Hasan Yıldırım’ın mesajına döndüm:

- Dağlık alanda 3 bin dönüm badem tarımı yapmayı planladık. Bize dağları tahsis etsinler, 15 yıl içinde Malatya’ya kayısı kadar gelir sağlayacak badem projesini hayata geçiririz.

Hasan Yıldırım, 2014 başında yeniden mesaj gönderdi:

- 34 ülke ile ticaret yapıyorum. Fırsat verilsin, 10 yılda köyümden dünyaya 20 milyon dolarlık ihracat geliri sağlayacak projeyi hayata geçiririm.

600 dönümde 25 bin badem, ceviz ve elma ağacı diktiğini belirtti:

- Kendi küçük ölçekli projemiz tuttu. Meyva almaya başladık. Ancak, projeyi büyütemedik.

Darende’nin (Malatya) Başdirek Köyü’ne dikkat çekti:

- Hezanlı Dağı eteklerinde 5 bin dönüm alanda badem tarımı yapmayı planladık. Ancak, arazi tahsisi konusunda yol alamadık.

Kendi köyüne tarıma dönük 3 milyon dolarlık yatırım yaptığını vurguladı:

- Başta kendi köyümün çevresinde olmak üzere, Malatya genelinde kullanılmayan, mera vasfını yitirmiş dağlık bölgelerin özel ağaçlandırma statüsüne açılmasını talep ediyorum.

MİAD toplantılarında her karşılaştığımızda badem konusunu gündeme getiren Yıldırım, 2015’te bir mesaj daha iletti:

- Ülkemiz badem ithalatına yılda 250 milyon dolar ödüyor. Malatya’da en azından 300 bin badem ağacı dikmemize kapı açılmasını bekliyoruz.

Şu hesabı paylaştı:

- 1000 dönümlük Hazine arazisi kiralandığında, 400 bin dolarlık yatırımla badem bahçesine dönüştürülür. 8 yıllık bakım için de 200 bin dolar harcanır. Yani bahçe 600 bin dolara mal olur. 8’inci yılda alınacak ürünle yatırım amorti edilebilir.

Kâhta Badem Birliği örneği, bu alanda başarı sağlamanın olasılığını gösteriyor.

2006’dan beri başta Darende olmak üzere, Malatya için badem projesi geliştiren Hasan Yıldırım’a omuz veren olur mu?