MALATYA Eğitim Vakfı (MEV) ile Malatyalı İşadamları Derneği’nin (MİAD) organizasyonuyla gittiğimde Malatya Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Başkanı Mücahit Fındıklı’yı bu kez biraz sıkıntılı gördüm.
Genelde olumlu gelişmelerden söz eden Fındıklı, piyasadaki durgunluktan yana dertliydi: ‘Akşam çekmeceyi açtığımda içinde para varsa, benim için ekonomi iyidir. Eğer çekmecede para yoksa, ekonomi kötüdür. Üyelerimin çoğu akşam boş çekmeceye bakıp eve gidiyor. Kağıt üstünde ne kadar iyi olursa olsun, bu da ekonominin bizim açımızdan sıkıntılı olduğunu gösteriyor.’
Oysa Mücahit Fındıklı genelde Malatya’daki yatırımlardan, yeni gelişmelerden söz ederdi... Bu kez önceliği piyasadaki durgunluğa verdi.
Biraz zorlayıp, sözü Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın İkinci Organize Sanayi Bölgesi’nde attığı temellere getirdim. Fındıklı, son bilançoyu verdi:
‘Sayın Başbakan geldiğinde İkinci Organize’de 15 açılış yapmış, 38 temel atmıştı. Temeli atılan 38 tesisten 8’i faaliyete geçti. Yıl sonuna kadar 8 tesisimiz daha faaliyete geçer. 2004 yılında 3 bin 800 kişilik ek istihdam yaratmıştık. Bu yıl ortaya çıkacak ek istihdam 5 bini bulur.’
Malatya İkinci Organize Sanayi Bölgesi’nde halen 78 fabrikanın inşaatı sürüyor. Bunların yatırım değeri toplamı 125 milyon doları buluyor. Kentteki 22 bin işsiz, dört gözle bu yatırımların bitmesini, onlara yenilerinin eklenmesini bekliyor.
Fındıklı, uzun süredir üzerinde durdukları ‘vagon onarım fabrikasını tekstilde fason üretim merkezine dönüştürme projesi’nin artık devreye girme aşamasına geldiğini belirtti.
MTSO ile MİAD elele verecek, kentin dev tekstil kuruluşu Çalık Grubu da destek olup, projeler geliştirecek. Böylelikle 10 bin kişiye yeni iş alanı açacak bir üretim merkezi doğacak. Projenin eğitim ayağı da olacak.
Ya kayısıda durum nasıl? Fındıklı, gülümsedi: ‘Sevinsek mi, üzülsek mi bilemiyorum... Bu yıl kayısı çok bol... Bolluk olunca fiyat düşük çıkıyor. 450 bin ton yaş kayısı, 60 bin aileyi, yani 300 bin nüfusu besliyor. Yani, kayısının Malatya’nın gelir dağılımında büyük etkisi bulunuyor. Kayısı fiyatındaki her türlü oynama, kentimizde sosyal hayatı etkiliyor.’
Fındıklı, ürünün bol olduğu dönemlerde yaş kayısı ihracatını da geliştirme yönünde formüller aradıklarını vurguladı. Nitekim bu yıl 5 bin ton yaş kayısı ihracatını hedeflemişler.
Kayısıda asıl geliri, elbette kurusunun ihracatı sağlıyor. Kuru kayısı ihracatı yılda 150 milyon dolar getiriyor. Çekirdeğinden sağlanan 50 milyon dolarla birlikte kayısının ihracat geliri 200 milyon dolara çıkıyor.
Malatyalı işadamları, kentin kayısı gelirini daha da yükseltmek için formüller arıyor. İki yıl önce üretimine başlanan ‘küp kayısı’ da ihracat kervanındaki yerini almış. ‘Küp kayısı’ daha çok pasta yapımında kullanılıyor.
Fındıklı’nın söylediğine göre bir işadamı da buna ‘kayısı unu’nu eklemeye hazırlanıyor. Fındıklı, bu projeyi de şöyle aktardı:
‘İkinci Organize Sanayi’de mama fabrikası yatırımı süren bir arkadaşımızın TÜBİTAK’la birlikte yaptığı çalışma sonuçlandı. TÜBİTAK da onay verdi. Arkadaşımız özellikle bebek mamasında kullanmak üzere kayısı unu üretecek. Elbette bu ürün daha sonra başka alanlara da kayabilecek.’
60 bin aile ‘bu yıl kayısı fiyatı düşük’ diye kıvranıyor...
Kayısıyı dünyaya ‘ucuza kaptırmak’ Malatyalıya yakışmıyor...
Kayısıdan daha fazla para kazanmanın yolu, onu iyi işlemekten geçiyor...
600 bin kişi elektrik harcamadan su içiyor
MALATYA’nın içme suyu ihtiyacı, Yeşilyurt İlçesi, Gündüzbey Beldesi sınırları içindeki Kapuluk bölgesinde bulunan kaynaklardan sağlanıyor. Son iki turumda Yeşilyurt Kaymakamı Halil Serdar Cevheroğlu, ‘suyun kaynağına yolculuk’ta bize rehberlik etti.
Kaynağın özelliğini Kaymakam Halil Serdar Cevheroğlu’nun tanımlamalarıyla aktarayım: ‘Bu kaynak Malatya merkez ve iki ilçesindeki toplam 600 bin nüfusun su ihtiyacını karşılıyor. Kaynağın bulunduğu noktanın kentle arasındaki rakım farkı 400-500 metre dolayında bulunuyor. Bu fark sayesinde herhangi bir pompamalama işlemine gerek kalmadan su musluklara kadar ulaşıyor.’
Cevheroğlu, bu noktada bir örnek veriyor: ‘Bir süre önce Trabzon Belediye Başkanı bize konuk oldu. Su kaynağını birlikte gezdik. Bana Trabzon’da suyun evlere ulaşmasını sağlamak üzere gerçekleşen pompalama işlemi için ayda 1.2 trilyon lira elektrik faturası ödediklerini söylemişti.’
Bu örnek Malatya’nın içme suyu avantajını daha iyi ortaya koyuyor...