Arkadaşını getir çeyrek altını götür

Güldağ’a da gösterdim:

- Özcanlar, Tekirdağ Köftesi yapar. Bu bölgede ilk kez gördüm. Yeni açılmış olmalı.

Bunun üzerine Özcanlar’da mola verdik. Çalışanlara restoranın ne zaman hizmete girdiğini sorduk:

- 2 aydır buradayız.

Arife günü bayram ziyareti için Hayrabolu’ya giderken de Tekirdağ’a 5 kilometre kala Özcanlar Köfte’de mola verdik. Şirketin Yönetim Kurulu Başkanı Mestan Özcan masamıza uğrayınca Hendek bölgesindeki restoranı sordum, anlattı:

- Bir süredir o bölgeye gitmek istiyorduk. Orası “İsmail’in Yeri” imiş. Sonra bir başka restoran devreye girmiş ama uzun sürmemiş. Yolun iki tarafında da restoranımızı açtık. 3 ayı geride bıraktık. Şimdilik Allah’a şükür, memnunuz.



Söz konusu 2 restoranda 180 kişinin çalıştığını belirtti:

- Özcanlar’da toplam istihdam 600’e yaklaştı.

Personel konusu gündeme gelmişken Hendek’teki restoranın sorumlusunu aradı, bir fotoğraf istedi. Gelen fotoğrafı gösterdi:

- Arkadaşını getir, çeyrek altını götür...

Yazıya anlam veremedim, anlattı:

- Bu duyuru açılıştan beri Hendek’teki iki restoranımızda camlarda duruyor.

Duyurunun alt bölümündeki küçük yazıyı okudum:

- Yeni personelin minimum iki ay kalması halinde hak kazanılmaktadır...



Özcan sürdürdü:

- Hendek’teki iki restoranı açtığımızda eleman bulmakta zorlandık. Ödül sistemini deneyelim dedik. Arkadaşını bize personel olarak kazandırana çeyrek altın veriyoruz. Yalnız, gelen elemanın en az iki ay aralıksız çalışması gerekiyor.

İki ay sonrası kafama takıldı, açıkladı:

- İki ay çalışan bizi anlıyor, devam etme oranı yükseliyor.

180 kişiyi işe alana kadar kaç çeyrek altın verdiğini merak ettim, yanıtladı:

- 35-40 civarında çeyrek altın verdik. Aslında personel alımını tamamladık gibi ama yine de duyurumuz restoranda duruyor.

Verdikleri ücretin düşük olmadığını savundu:

- Deneyimli personel arasında ayda 3500 lira alan var.

Bir tarafta yüzde 10 dolayındaki işsizler ordusu, diğer tarafta eleman alabilmek için ödül sistemi geliştiren işverenler...

İşsizler ordusu ile “eleman bulamıyorum” diye yakınan işverenleri buluşturmanın bir yolunu bulamaz mıyız?


SİGORTALI TARIM İŞÇİSİNE KIZ VERMİYORLAR

BAYRAMIN son günü Arcadia Şarapçılık’ın Hamitabat’daki (Lüleburgaz) bağına uğradım. 2 bin dönüm arazinin 500 dönümünü bağ, bir bölümünü de meyva bahçesine dönüştüren şirketin kurucusu Özcan Arca ve birlikte çalıştığı kızı Zeynep Arca Şallıel ile sohbet ettik.

Özcan Arca, personel sorununu gündeme getirdi:

- Lojmanımız bile var. Ancak, tarım işçisi ve Bakucha adlı bağ otelimizde çalışacak eleman bulma konusunda zorlanıyoruz.

Zeynep Arca Şallıel araya girdi:

- 15 yıldır bu bölgedeyiz. Çevremizdeki köyleri yakından tanıdık. Biz bağda, meyva bahçesinde çalıştırdığımız personeli mutlaka kadroya alıyoruz. Yani, SGK’lı oluyor. Ancak, köylüler, “Sigortalı da olsa tarım işçisine kız vermiyorlar” diyor.

Kafalardaki kuşkuyu anımsattım:

- Tarım işçiliğini belki de sürdürülebilir görmüyorlar...

Zeynep Arca Şallıel yanıtladı:

- 15 yıldır bizimle çalışan, SGK’sı geçmişte başka yerde başlamış olanların emeklilikleri gündeme geldi.

Yani, büyük tarım işletmelerinde sürdürülebilir iş söz konusu olabiliyor...


DÖVİZE BAĞIMLI AVM KİRALARI BİR AYDA 240 MİLYON LİRA ARTTI

BİRLEŞMİŞ Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, KKTC Bakanlar Kurulu’nun aldığı bir kararı gönderdi:

- Kiralarda döviz kuru sabitlendi. Sterlin 5.20, Euro 4.60, dolar 3.80 olarak belirlendi.

Ardından Türkiye’deki durumu anımsattı:

- Artık üyelerimizde mağaza kiralarını ödeyecek derman kalmadı. Geçen yıl 35 bin lira olan bir mağazanın kirası 62 bin liraya çıktı. Bizde de benzer bir kanun kaçınılmaz görünüyor.

Yükselen kurların dövize bağlı kira faturasını nasıl yukarı taşıdığını hesapladı:

- Ülkemizdeki AVM’lerde 12 milyon metrekare kiralanabilir alan var. 3’te birinde dövize bağlı kira sözleşmesi sürüyor. 4 milyon metrekareyi en düşük fiyat 30 dolarla çarpsak 120 milyon dolar eder. Ağustos faturaları 2 TL farkla kesildi. Bir ayda 240 milyon lira yapar.

Sorunun bir başka yönünün altını çizdi:

- En büyük sorun da söz konusu AVM’lerdeki mağazayı kapatmak isteyince, 6-12 aylık kira cezası işletilmesi.

Dövize bağlı kira sözleşmesi olan AVM’ler çözüm üretemez mi?