‘Silikon’ değil, kurtlar vadisi!

Kopya çekerek Harvard Üniversitesi’ne girmek pek mümkün olmamalı. Ancak Harvard mezunlarından birinin ‘kopya çekerek’ milyarlarca dolarlık servete kavuştuğu sır değil. Tanıyorsunuz, kendisi Mark Zuckerberg. Sosyal medya dünyasının en iyi ‘kopyacı’larından biri olarak nam saldı. En son marifetiyse popüler video sohbet platformu Zoom’a çok benzeyen Messenger ‘Rooms’. Ne de olsa fazla inovasyona gerek duymadan, rakiplerin iyi çalışan popüler özelliklerini kopyalamak ve klasik pazarlama taktiklerini uygulamak piyasada yer edinmek için yeterli!

Gelin video sohbet dünyasına hızlı giren yeni Rooms’u yakından inceleyelim... COVID-19 salgını nedeniyle video sohbetler hayatımızın odağına yerleşti. Yeni normlar salgın sonrası yaşam standartlarımızı değiştirecek. İş toplantıları, zaruri görüşmeler, hatta yakınlarımızla buluşmak için bile yan yana gelmenin her zaman şart olmadığını anladık. Videoya iyi alıştık. Üstelik bütçe ve zaman tasarrufu, verimlilik, konsantrasyon, ulaşım kaynaklı çevre kirliliğinin azalması gibi fevkalade etkileri de var. Bu nimetlerin yalnızca biri bile teknoloji yatırımcılarını cezbetmeye yeterken hepsini birden barındıran ve sosyal standart haline gelen bir teknolojiye elbette Facebook da kayıtsız kalamazdı.

Davet göndermek yeterli olacak

Zuckerberg’in önceki cuma günü canlı yayınla duyurduğu Rooms’a Facebook Messenger uygulaması üzerinden erişilecek. Henüz deneme aşamasında olduğu için tüm ülkelerde kullanılması birkaç haftayı bulacak. Rooms’a ulaşmak için Messenger’ın alt kısmındaki ‘People’ sekmesi üzerinden bir oda yaratmak ve insanları davet etmek yeterli olacak. Davet gönderilen kişilerin Facebook veya Messenger yüklemesine gerek olmaması önemli bir kolaylık. Rooms’un pazarlama konusunda Zoom’a karşı en büyük kozu 40 dakika gibi süre kısıtlaması olmaması. Rooms, yakın zamanda
Facebook çatısı altındaki WhatsApp, Instagram ve Portal’a da entegre olacak. Ayrıca Facebook şirketine bağlı tüm video uygulamalarında çeşitli geliştirmeler öngörülüyor. WhatsApp’ta görüntülü sohbet kapasitesinin dört kişiden sekiz kişiye çıkarılması bunlardan biri. 50 kişiye kadar sohbet imkânı veren Rooms’da arttırılmış gerçeklikle zenginleştirilen arka planlar, video filtreleri gibi bilindik özellikler yer alıyor. Yenilik olarak 360 derecelik arka plan değiştirme özelliği bulunacak.

Video sohbetlerinde güvenlik hassas bir konu. Özellikle Zoom’un güvenlik açıkları, kullanıcılarını tedirgin eder seviyeye gelmişken... Rooms’da yer alan odaları kilitleme özelliği, başkalarının sohbete izinsiz dalmasını engelleyecek. Odayı açan kişi gelmeden sohbete başlamak mümkün olmayacak. Neyse ki Zuckerberg, kullanıcı mahremiyeti ve güvenliği konusunda sicili temiz olmayan Facebook’un artık yaşananlardan gerekli dersleri aldığını belirtiyor.

İz bırakan aşırma fikirler

Teknolojinin yeni yeni atılım yaptığı dönemlerde herkesin benimsediği ve kullanmaya başladığı yeniliklerin kopyalanması hatta bir fikrin olduğu gibi çalınması Silikon Vadisi’nde kanıksanmış durumda. Kopyalama işini etik olarak yapmayı tercih eden büyük şirketler yeniliği geliştiren markaları sahip oldukları patentler ve araştırma verileriyle birlikte komple satın alıyor. Kendisi de ‘aşırma bir fikir’ olan Facebook, bu konuda başı çeken şirketlerden. Yeniliklerin öncüsü Apple ise neredeyse hemen her ürününü daha önce başkalarının geliştirdiği tasarımların üzerine inşa etmiş. Merhum Steve Jobs bu konuda fazlasıyla tuzu kuruydu, “Apple büyük fikirleri çalma konusunda her zaman utanmaz olmuştur” derdi ve ünlü ressam Picasso’nun “İyi sanatçılar kopyalar, büyük sanatçılar çalar” sözünü örnek alırdı. İşte teknoloji dünyasına iz bırakan büyük fikir vurgunları...Facebook
Harvard kampüsündenki öğrencileri birbirine bağlayacak bir çevrimiçi platform fikri ilkin Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss ve Divya Narendra’dan çıkmıştı. Zuckerberg’i de ekibe alıp HarvardConnection.com topluluğunu kuracaklardı. Zuckerberg fikri olduğu gibi kapıp kendi yurt odasında Facemash’i geliştirdi, sonradan Facebook’a dönüştürdü.

Instagram hikâyeleri
Bugün herkesin vazgeçilmezi haline gelen Story, ilk önce Snapchat’in icat ettiği dâhiyane bir özellikti. Facebook bu özelliği adeta klonladı ve Snapchat’i tahtından etti.

Grafik arayüzü
Pencereler, mönüler, arama kutuları, düğmeler ve benzerlerine ‘grafik arayüzü’ deniyor. Apple, uzun yıllar Microsoft’un Windows arayüzünü kendisinden kopyaladığını iddia etti. Aslında Steve Jobs da ilk olarak Xerox bilgisayarlarında görmüştü bu fikri. Ama merak etmeyin: Çalıntı değil! Karşılığında Xerox’a ‘yeterli miktarda’ Apple hissesi verildi.

iPad
Steve Jobs, tablet bilgisayarı dünyaya büyük bir yenilik olarak sunmuştu. Ancak 10 yıl kadar önce Fujitsu, iPad adında dokunmatik ekranlı bir cihaz üretmişti. Apple daha sonra isim hakkını ödedi. Ayrıca Microsoft yıllar öncesinden ilk tablet bilgisayarı MS Tablet PC’yi piyasaya sürmüştü.