Uçaklarda en çok neler unutuluyor

Uğur CEBECİ

Sizin de tahmin edeceğiniz gibi uçaklarda en çok el çantası, gözlük, palto, şemsiye ve cep telefonu gibi kişisel eşyalar unutuluyor. Ama bazı şeyler var ki oldukça ilginç. Mesela peruk, protez,okul zili, bunlardan bir kaçı.

Özellikle son yıllarda uçakta unutulan eşyalarda büyük artış var. Bir çok havayolu havalimanlarında bu iş için depolar kurmaya başladı. Depolar, unutulan eşyalar ve üzerine hangi tarihte, hangi uçuşta unutulduğunu belirten etiketlerle dolup taşıyor. Her havayolu uçakta unutulan eşyaları belirli bir süre deposunda tutuyor. Bulunan eşya eğer üzerinde kullanıcısına ait bir işaret varsa sahibine ulaştırılmaya çalışılıyor. Eğer belli süre içinde kayıp eşyanın sahibi bulunamazsa ya açık artırmayla satılıyor ya da kimsesizler yurduna veriliyor. Açık artırmaların da bir çok meraklısı var. Her yıl açık artırmaları takip ediyorlar. Bazı havayolu şirketleri unutulmuş eşya satışından yılda milyon dolarlık gelir bile elde ediyorlar.

NE YAPACAKSINIZ

Eşyasını uçakta ya da havalimanlarında unutan ve kaybedenlerin öncelikle havalimanını terk etmeden Kayıp Eşya Ünitesi'ne başvurması gerekiyor. Kaybedilen eşyanın özelliklerini, ağırlığını, çanta veya bavulsa içinde neler olduğu detaylı olarak tutulacak olan rapora işletmeleri gerekiyor. İlk beş gün için arama işlemlerini havayolunun istasyon şefliği yapıyor. Rapor tutulduktan sonra kayıp eşyanın nitelikleri özel bir bilgisayar sistemine işleniyor. World Tracer adı verilen sisteme 264 havayolu ve handling yani yer hizmeti veren kuruluş bağlı. Türkiye'den bu sisteme THY ve Havaş üye. World Tracer’in kuruluş nedeni bagajların havalimanlarında yanlış yüklenmesi nedeniyle başka yerlere gitmesi. Sisteme girilen özelliklere sahip olan eşyalar otomatik olarak diğer havalimanlarında bulunan sahipsiz eşyalarla karşılaştırılıyor.

Kayıp bir eşyanız varsa başvuru yaparken bagaj etiketi ve biletin birer kopyası isteniyor. Ancak bu belgeler sayesinde yolcu hak talep edebiliyor.

Üzerinde etiket olmadığı için sahibi belirlenemeyen eşyalarla ilgili olarak yapılan başvurularda benzerlik oranları bilgisayar tarafından otomatik olarak hesaplanıyor. Kayıp Eşya Müdürlüğü daha sonra yolcuyla temasa geçerek eşyayla ilgili daha detaylı bilgiler istiyor. Benzerlik oranı artarsa kayıp eşya bulunduğu ülkedeki havalimanından isteniyor.

Unutulan eşya sayısı o kadar çok ki tüm depolama işlemleri bilgisayarlar yardımıyla yapılıyor. Havayollarının depoları sahiplerini bekleyen eşyalarla dolup taşıyor. Depolarda çok ilginç eşyalara da rastlanabiliyor. Amerika'nın önde gelen havayollarından Delta'nın deposunda sörf tahtasından bisiklete, oltadan tuğlaya kadar bir çok değişik malzeme var.

En çok unutulanlar

USAir'ın yaptığı bir araştırmaya göre kış aylarında en çok kahverengi ve siyah renkte olan paltolar unutuluyor. Kabinde unutulan gözlüklerin sayısı inanılmayacak kadar çok. Southwest Havayolları'nın depolarına gelen okullarda kullanılılan bir tenefüs zili herkesi şaşırtmış. Havayolu çalışanlarının bir haftalık ısrarlı aramaları sonrasında zilin sahibi olan okul bulunmuş. Okul yöneticilerinden birinin başka bir kentten aldığı zili uçakta unuttuğu ortaya çıkmış. Delta'nın yaptığı bir araştırmaya göre en çok yağmurlu günlerde uçakta şemsiye unutulduğu belirlenmiş.

Kayıp eşyanın sahibine dönmesinde üzerindeki etiket çok önemli. Ad soyad veya en azında etikete yazılmış bir telefon numarası eşyanın sahibini hemen bulduruyor. THY Merkezi Kayıp Eşya Müdürü Leman Yıldırımgeç'in verdiği bilgiye göre en çok Japonlar el çantalarının üzerine etiket koyuyorlar. Bavullarının ve el çantalarının üzerine en az etiket yapıştıranların başında da Türkler, İsrailliler ve Araplar geliyor. Ancak son yıllarda etiket koyma oranın Türk yolcularda artmaya başlamış.

Yolculara öneriler

Uçakta unuttuğunuz eşyanızın size dönmesini istiyorsanız, üzerine adınızın, soyadınızın, adresinizin ve telefon numaranızın bulunduğu etiketler ekleyin. Giysileriniz için bu etiketleri iç kısma koyabilirsiniz.

Size verilen bagaj etiketini uçuş sonuna kadar saklayın. Unutmayın ki eğer eşyanızı bulamazsanız, bu etiket sizin bagajınız olduğunu ispat edecektir.

Uçuş bittikten sonra kabin memurları eşyanızı bırakmamanız için bir anons yapar. Bu anonsla birlikte koltuğunuzu terk etmeden önce etrafınızı dikkatlice kontrol edin. Başınızın üzerindeki kabin dolaplarında da bir şey unutup unutmadığınızı mutlaka gözden geçirin.

Tiltrotor tasarımı son aşamada
Tolga ÖZBEK

Bell ve Boeing'in ortak projeleri hem helikopter hem uçak olan Tiltrotor'un tasarımı, kokpit dizaynı dahil son aşamaya geldi. Tasarım çalışmalarının Nisan ayı sonunda tamamlanması bekleniyor. Böylece Tiltrotor kesin şeklini almış olacak. İmalat çalışmalarına ise gelecek yılın ortalarında başlanması planlanıyor.

Satış konusunda büyük başarı sağlayan Bell-Boeing ekibi şu ana kadar 50'nin üzerinde kesin sipariş aldı. Türkiye'den de Form Air'in siparişi var. Özellikle petrol arama şirketleri Tiltrotor'a büyük ilgi gösteriyor. Piste gerek kalmadan helikopter gibi havalanan Tiltrotor, havada motor ve pervanelerini düz konuma getirerek uçak gibi uçmaya başlıyor. Helikoptere oranla Tiltrotorun menzili ve hızı daha fazla.

Bell Boeing 609 diye adlanan Tiltrotor'un bire bir ölçekte maketi de hazırlandı. Model Kaliforniya'daki Heli-Expo, daha sonra da Singapur'daki Asia 98 havacılık fuarlarında sergilenecek.

Tiltrotor'un kabininde müşterinin isteği doğrultusunda değişiklikler yapılabiliyor. Normalde kabin 9 kişilik. Rahat oturumlu modeli ise 6 koltuklu. Kabin içinde her türlü konfor düşünülmüş. Bell-Boeing 609 için tasarlanan bir başka görev ise ambulans ve arama kurtarma. Bu iş için kabin içine iki sedye ve sağlık-kurtarma ekibi için üç kişilik koltuk bulunuyor.

Şirket Tiltrotorun insansız askeri bir modeli için de çalışmalar yaptı. İlk uçuşunu geçen ay sonunda gerçekleştiren insansız Tiltrotor, keşif ve hedefleme amaçlı kullanılacak. Bu proje tutulduğu takdirde imalatçı firmanın çok daha büyük tiltrotorlar imal etmek için şimdiden çalışmalar yaptığı da öğrenildi.

Uçakta cep telefonu kullanana 3 ay hapis
Reha ERUS / ROMA

İtalya'da yeni çıkan bir havacılık yasası ile uçaklarda cep telefonu, lap top bilgisayar, walkman, game boy türü bilgisayar oyunu kullananlar için ilk aşamada üç ay hapis cezası geliyor.

Torino Savcılığı'nın önerisiyle çıkartılan yasada, cep telefonu kullanan veya açık bırakanlar özel dedektörlerle kabin memurları tarafından saptanacak. Ayrıca kaptan pilotun başvurusu ile dava açılabilecek.

İtalya'da son bir yıl içinde 3 uçak cep telefonu nedeniyle inişte büyük tehlike geçirmişti.

Airbus Avrupa’nın tek havacılık şirketi oluyor

Airbus Industries yöneticileri ve hükümet yetkililerinin yaptıkları ortak toplantıda, Avrupa'daki tüm havacılık kuruluşlarının ortak bir şirkette birleşmeleri gündeme geldi. Alman, Fransız ve İngiliz hükümetlerinin de desteklediği bu planda, sadece sivil değil tüm askeri havacılık firmaları da Airbus şemsiyesi altına girecek.

Yeni oluşumla Avrupa, Amerikan Boeing ve Lockheed Martin şirketlerine karşı hem sivil hem de askeri alanda bir güç oluşturmak istiyor. Ancak mülkiyetin Amerikan şirketlerindeki gibi özel mi yoksa devletin mi olacağı henüz belirlenmedi.

Emirates'ten indirim

Emirates Havayolları 30 Haziran’a kadar Asya, Afrika, Orta Doğu ve Avusturalya'ya yaptığı seferlerde indirim başlattı. Bangkok, Hong Kong, Singapur, Kuala Lumpur, Manila, Jakarta, Komor Adaları ve Johannesburg bilet ücreti 715 Dolar olarak belirlendi. Melbourne 1000, Nairobi ve Dar Es Salaam 770, Sanaa 630 Dolar. Gidiş veya dönüşün Çarşamba günü gerçekleşmesi halinde ise İstanbul'dan Dubai, Doha ve Moscat biletleri de 420 Dolar'dan satılacak. Öte yandan da Osaka, Tokyo, Seul, Taipei, Pekin ve Sidney uçuşları ise Emirates'in anlaşmalı olduğu havayollarıyla yapılacak. Bu seferin fiyatı ise bin 200 Dolar.

Delta'yla Güney Amerika

Delta Havayolları, Güney Amerika'da yeni uçuş noktaları açıyor. 1 Nisan'da Caracas, 5 Nisan'da da Guatemala, Panama, San Salvador ve San Jose uçuşları Atlanta çıkışlı olarak başlayacak. Yeni hatlarda Delta Havayolları özel fiyatlar sunuyor. Şirket ayrıca Amerika'daki iç hat uçuşlarında özel indirimler başlattı.