Uçaklar serinliyor

TÜRK Hava Yolları (THY) yıllar sonra çok ciddi bir karar verdi. Bundan böyle uçakların içi serin olacak. 23 santigrat derecede sabitlediler. Uçağa bindiğinizde terlemeyeceksiniz. Siz gelmeden uçağın içi soğutulacak. Siz gelmeden en ideal ısı 23 derece olarak korunacak. Bana kalsa 21 santigrat derece yapardım. Yolcu uçağa bindikten kısa süre sonra ısı yükselir. Üstelik yolcunun uçağa alınması sırasında kapı ya da kapılar açık olduğu için içeriyi sürekli aynı ısıda tutmak mümkün değildir. Bu yüzden 21 derece ayarı ile sistemi 23 de tutmak daha kolay olurdu. Zaten havalimanlarında koşuşup terlemişsiniz, sıralarda beklemişsiniz ama artık uçağa bindiğinizde rahat bir nefes alacaksınız.

29 DERECEYİ GÖRÜYORDU

Yıllarca uğraştım. Milletçe sıcağı sevdiğimiz için THY ekipleri de kendilerini de düşünerek uçakların iç ısısını hep yüksekte tuttular. 26- 27 hatta 28- 29 derecelerde uçtuk. Sıcak ülkelerde köprüye yanaşmamış uçakların kapısından içeri girdiğimizde bir canavarın ağzından çıkan alevlerin ısısı gibi kabine ayak attığımızda kavrulduk. Nefes alamadık. Kan ter içinde kaldık. Uçak havalandıktan nice sonra kabin ısısı biraz düşüyordu. Bu son derece sağlıksız bir şeydi. Kabinde terlemek su kaybını hızlandırmak insanı bitap düşürüyordu.

Heyecanlar, uçağa gidinceye kadar yaşanan yorgunluk, sonra türbülanslardaki korkular üzerine çullanan yüksek kabin ısısı bizi perişan ediyordu. Ayrıca terleme nedeniyle kabinde hava kalitesi düşüyor ve dayanılmaz kokularda artıyordu. Uçakların fırınlarından çıkan yemek kokusu, ter kokusu hepsi birbirine karışıyordu.

Neredeyse uçaklarımın adı ‘kanatlı fırın‘a çıkmıştı. Bunun ana nedeni pilotların öncelikle uçaklarını teslim aldıktan sonra APU (Auxiliary Power Unit) denen yardımcı güç ünitesini çalıştırmamaları ile başlıyordu. Yani uçağın en arka kuyruk kısmındaki bir tür jeneratör çalıştırılmadığı için içeri soğuk hava verilemiyordu. Sebebi gereksiz yakıt harcanmasının önüne geçmek gibi görünüyordu. Ama kalkıştan, yolcu gelmeden bir süre önce sistemin çalıştırılmasının yakıt maliyetinin komik denecek kadar az olduğu hesap edildi. Bu sistem arızalı ise, ki olabilir (uçuşa engel değildir) o zaman dışarıdan harici sistemlerle uçak kabin ısısı düşürülebilirdi.

Tabii bu yöntemin de bir maliyeti vardı. Ama hiçbir maliyet yolcu konforundan önemli değildi. Üstelik bu maliyet bütün operasyon içinde çok da önemli değildi. Pilotlarda daha az yakıtla bir seferi yapmayı şirketleri açısından önemli sayıyorlardı. Bu doğruydu ama APU çalıştırmanın maliyeti sanıldığı gibi yüksek değildi.

İLKER AYCI EL KOYDU

Sonunda birlikte yaptığımız bir sohbette, THY Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı işe el koydu. Maliyet çalışmaları yapıldı ve kesin karar kabin ısısı 23 derece olarak sabitlendi. Bazı havayolları bunu 21- 22 derece olarak belirlemişlerdi. Bundan böyle THY uçaklarında kabin ısısı 23 derece olacak. Tabii bu arada asıl görev kabin amirine ve koktpit ekibine düşüyor. Başlangıçta 23 dereceye gelen kabin ısısı özellikle uzun uçuşlarda birkaç saat sonra yeniden yükseliyor. İşte o zaman ekipler ısıyı belki 20- 21’lere düşürerek kabini 23 derecede tutmak için çaba gösterecekler. İkramın detayları gibi ısının da sürekli izlenmesi gerekiyor. Koca bir uçağın gövdesinde farklı ısıda bölgelerde oluşuyor. Bununda çaresine bakılması gerekir.

Neyse şükürler olsun, önümüzde yaz var ve biz pişmeden uçacağız. Bu diğer özel havayollarımıza da örnek olacaktır.

Şunu hiçbir zaman unutmayın yukarıda terlemek yerdekine benzemez. Çok hızlı su kaybı olur ve çok sağlıksızdır. Cildiniz kurur….

Üşüyorsanız bir battaniye isteyin, ama terlemenize izin vermeyin.

EN İYİLER UZAKDOĞU’DA
HİÇ böyle olacağı tahmin edilmiyordu. Ama Asya- Pasifik ülkelerinde iyi hava yolu ve iyi havalimanı işletmeleri arasında yıllar önce başlayan rekabet markalar yarattı. Artık dünyanın en iyi havayolu şirketleri ve havalimanları kısmen Ortadoğu ama çoğu Uzakdoğu’da. Öylesine havalimanları yaptılar ki, dünyanın en iyi mimarlarını, mühendislerini acımasız bir yarışa soktular.  Paradan kısmadılar, yatırımları bir an önce bitirebilmek için devlet gücünü de işin üstünde tuttular. Doğunun havayolları da aynı rekabet hırsı ile büyüdüler ve çok tecrübeli Avrupa havayolları karşılarında dimdik durur hale geldiler. Sağlam sermayelerle kusursuzluğa ulaştılar. Üstelik havayollarının havalimanlarından çok daha fazla rakipleri vardı. Koca Amerika kıtası, Amerika Doğuya rekabetin şartlarını ciddi bicimde zorlayacak operasyonlar yapıyorlardı. Kıran kırana rekabet doğunun işine yaradı. ABD’nin laptop bahanesi ile başta THY olmak üzere Ortadoğulu havayollarının önünü çevirmesi bir işe yaramadı. Oluşan krizler kısa sürede atlatıldı.

İLK 10 FİRMA

Dünyadaki en iyi ilk 10 havalimanından 6’sı orta ve Uzakdoğu’da yer alıyor. Japonya, Güney Kore gibi ülkeler havalimanlarını hem teknolojik hem de hizmet kalitesinde en yükseğe taşıyorlar. Havayollarında ise en iyi 10‘da 9 hava yolu Orta ve Uzakdoğulu. Bu havayolları ayrıca uçak imalatçılarına zor zamanlarında verdikleri çok yüksek sayıda uçak siparişleri ile de tanınıyorlar. Özellikle Katar özel istekleri ve Singapur Airbus’taki kabin içi tasarımları ile ciddi hareketlilik sunuyorlar. All Nippon neredeyse imalatlara katılımı ile çok önemli bir hava yolu haline geldi.

EN İYİ HAVALİMANLARI

 1- Singapur Changi

 2- Incheon Seul

 3- Tokyo Haneda

 4- Hong Kong International

 5- Hamad International Doha

 6- Münih

 7- Nagoya Japonya

 8- Londra Heathrow

 9- Zürih

 10-  Frankfurt Main

EN İYİ HAVAYOLLARI

 1- Katar Havayolları

 2- Singapur

 3- ANA All Nippon

 4- Emirates

 5- Cathay Pacific

 6- EVA Air

 7- Lufthansa

 8- Etihad Airways

 9- Hainan Airlines

 10- Garuda

ATATÜRK EN İYİ 3. HAVALİMANI

Havalimanları ile ilgili değişik değerlendirme kuruluşları değişik kriterleri göz önüne alarak listeler oluşturuyorlar. E- Dreams yolcuların geri bildirimlerini göz önüne alarak 2018’in en iyi havalimanlarını seçti. 50 bin yolcunun katıldığı ankete göre birinci Singapur Changi olurken ikinci Zürih, 3’üncü ise İstanbul Atatürk Havalimanı seçildi. Havalimanlarındaki restoranların kalitesi, alışveriş olanakları ve bekleme salonlarının rahatlığı göz önüne alınarak yapıldı. Şirket bu değerlendirmeye göre dünyanın en kötü 5 havalimanı olarak Kazablanka, Roma Ciampino, Berlin Tegel, Berlin Schöenefeld ile Londra Luton seçildi.

ETTORE BILOTTA ÜNİFORMALAR ŞEKİLLENİYOR
THY üniformalarını tasarlayan ünlü İtalyan modacı Ettore Bilotta ilk çalışmalarını şirkete verdi. Üniforma değişim ve tasarım çalışmalarını THY Kurumsal İletişim Başkanı Seda Kalyoncu yönetiyor. Kırmızı ve füme - biraz antrasit ağırlıklı renkler kullanıldı. Kırmızının kurumsal kırmızılığı konusu hâlâ tartışılıyor. Ağırlıklı olarak dar etekli elbise üzerine ceket olacak. Kırmızı elbise üzerine antrasit ya da füme ceket gelecek. Ya da bunun tersi de tasarlandı. Düz pilesiz etekler dar ama rahat bir tasarıma sahip. Kabin Amiri - Kabin memuru arasında farklı bir üniforma kombinine henüz karar verilmedi. Ağırlıklı olarak Kabin amirlerinin kırmızı elbise üzerine füme ceket giymeleri düşünülüyor. Çoraplar da füme olacak. Bilotta, ceketlerde apolet kullanmamayı tercih etti. Henüz Kabin memurlarının taşıyacağı bavul ve çanta konusunda kararlı bir ilerleme yok ama ön belirlemeler var. Pilotlar ise geleneksel lacivert giyecekler. Ancak kravatlarla, ayakkabı modellerinde farklılık bekleniyor.

Türkiye ve İtalya’da yapılan toplantılarla son şekil verilmeye çalışırken üniformaları üretecek Türk firması içinde görüşmeler yapılıyor. Kumaşların dokutulması ve kalitesi de henüz bir karara bağlanmadı.