Kutupta kendi pistini yaptı

Yardım çağrısını elektronik posta (e-mail) ile kurtarma merkezine yollayan 34 yaşındaki Mill, gelecek uçak için buz üzerinde kısa sürede bir pist hazırladı. Yürüyüşü yarım kalmıştı ama böylece Kuzey Kutbu'nda kendi havaalanını da inşaa eden ilk kaşif ünvanını kazandı.

Dave Mill, 54 gün önce hiç bir yardım almadan Kanada'dan 666 kilometre kuzeye yürüyerek Kuzey Kutbu'na ulaşmak üzere yola çıktı. Yanına haberleşme amaçlı uydu telefonu almıştı. Bu telefon yardımı ile yazdığı günlüğünü, çektiği fotoğrafları internetteki sitesine yolluyordu. Katlanabilir güneş enerjisini toplayan özel paneller, telefonuna güç sağlıyordu. Rekor denemesi 34 yaşındaki kaşifin ikinci girişimiydi. Geçen yılki yürüyüş kötü hava şartları nedeniyle yarıda kalmıştı.

KAYBOLDU

Ruhundaki macera arzusu bir türlü dinmeyen Mill, buzlarla kaplı Kuzey Kutbu'ndaki bu yürüyüşü sırasında üç kez kayboldu. Hedefe ulaşmakta ciddi zaman kaybeden İngiliz Kaşif, hava şartlarının giderek kötüleşmesi üzerine yürüyüşü durdurma kararı aldı. İlerlemenin neredeyse imkansız hale geldiği denemede Kuzey Kutup noktasına ulaşması için önünde daha 330 kilometrelik yol vardı. Devam edemeyeceğini anlayan Mill denemeden vazgeçti. Hemen elindeki uydu telefonu ile kurtarma merkezine e-mail yollayarak koordinatlarını bildirdi. Milli Kurtarma Merkezi’nde alarm verildi. Harekete geçen merkez olay yerine bir uçak yollama kararı aldı.

ŞANSLI AN

Ancak uçak nereye inecekti? Yüzeyin tam düz olmaması nedeniyle uçak iniş sırasında kaza yapabilir, kurtarma çalışmaları aksayabilirdi. Önce meteoroloji için bölgenin uydu görüntüleri alındı. Tahminler yoğun kar yağışının birkaç saatliğine duracağını gösteriyordu. Kurtarma ekipleri Mill'den bölgenin fotoğraflarını çekerek e-mail ile merkeze yollamasını istedi. Kaşif, e-mail ile pilotlara bölgeye nasıl alçalacaklarını, rüzgarın yön ve şiddeti içeren bilgiler de yolladı. Uçağın inebileceği düz bir alan belirleyen Mill, bu bölgenin fotoğraflarını da merkeze geçti. Seçilen yerdeki buz pistin yüzeyinde yer yer çukurluklar bulunuyordu. İniş sırasında uçağın iniş takımları altına konan kızaklardan birinin bu çukurlara gelmesi uçağa takla attırabilirdi.

Kurtarma ekibi yeniden meteorolojiyi inceledi. Hava düzelmeye başlamıştı. Ancak bir kaç saat içinde tekrar bozacaktı. Harekatın yapılması için sadece kısıtlı bir süre vardı. Hesaplamalar yapıldı. Yaklaşık 6 saatlik bir süre olduğu görüldü. Kaşifle irtibat kuran kurtarma ekibi 6 saat içinde Mill'in uçağın ineceği alanı düzlemesini istediler. Operasyon bu konuda uzmanlaşmış aynı zamanda bölgesel havayolu olan First Air'in Twin Otter uçağı ile yapılacaktı. Twin Otter'ın inip kalkabilmesi için 400 metre düzlük yeterliydi. Çift motorlu, üstten kanatlı Twin Otter uçağı bu görevler için tasarlanmıştı. Uçak iniş takımlarının altına konulan özel kızaklar sayesinde rahatlıkla buza inip kalkabiliyordu.

David Mill, hemen çalışmalara başladı. yüzeydeki çukurlukları kapattı, küçük buz tepeciklerini düzledi. Herhangi bir çökme tehlikesine karşılık zeminin dayanma gücünü elindeki ekipmanla olabildiğince kontrol etti. David'in çalışmaları bitmek üzereyken bölgenin üzerinde Twin Otter uçağı görüldü. Pilot alçalıp birkaç defa ineceği pist üzerinden geçti. Rüzgar ve diğer faktörleri kontrol eden pilot dördüncü alçalmasında tam iniş için pisti karşıladı.

BUZDAN PİST

Yaklaşık 5 ton ağırlığındaki uçak, iniş takımlarına takılmış kızaklarını nazikçe buz piste koydu. Normalde yapılması gereken tekerlek freni yapılamadığı için pilot reverse yani motor frenini devreye koydu. Ters yönde çalışmaya başlayan pervaneler uçağın kısa mesafede durmasını sağladı. Uçağın başarıyla inmesiyle sevinçten yerinde duramayan Dave Mill önce pilotu kucakladı. Arkasından da hemen eşyalarını toplayarak uçağa yükledi.

Havanın bozma tehlikesine karşılık hızla Dave'in hazırladığı pist başına gelen pilot, maksimum gaz açtı. Buzda uçağını çok dikkatli koşturmaya başlayarak hızlandı... Pist sonuna doğru yavaşça Twin Otter'ı buzdan keserek yükseltti. Uçağın dönüş rotasına girmesiyle hem kurtarma ekibi hem da Dave Mill'i bekleyen ailesi derin bir nefes almıştı.

Kabinde Mill'i bir sürpriz bekliyordu. O an cennette olduğunu düşünen İngiliz kaşif, en sevdiği peynirden yapılmış sandviçi nasıl midesine indirdiğini hatırlamıyor bile.

Bu yıl başarılı olamayan Mill gelecek yıl üçüncü kere şansını deneyecek. Buz üstünde yürüme gibi rekorlara sahip kaşif üçüncü kerede Kuzey Kutup Merkezi’ne yürüyerek ulaşmayı hedefliyor.


TWIN OTTER


Kanadalı De Havilland şirketi tarafından tasarlanan iki motorlu Twin Otter ilk uçuşunu 1964 yılında yaptı. Kısa mesafeli uçuşlar için tasarlanan 19 koltuk kapasiteli uçak 1989'a kadar imalatta kaldı. Toplam 600 adet üretildi. Saatte 297 kilometre hızla uçabilen Twin Otter 1427 kilometre menzile sahip. Maksimum kalkış ağırlığı 5 ton olan uçak büyük iniş takımları sayesinde her türlü toprak piste inip kalkabiliyor. Twin Otter'ların gerektiğinde iniş takımlarına kızak veya suya iniş için bot yani float da takılabiliyor.


AIREX 2002 heyecanı dorukta


MİNT Fuarcılık tarafından Türkiye'de dördüncüsü gerçekleştirilecek AIREX 2002 Havacılık Fuarı, uluslararası toplantılara ev sahipliği yapacak.

Dünyanın en büyük uçak imalatçıları, havalimanı ekipmanı satıcıları, havalimanı temsilcilerinin katılacağı fuar 6-9 Haziran tarihleri arasında gerçekleşecek. Yaklaşık 50 uçak ve 150'ye yakın firmanın katılacağı Airex 2002, Türkiye'nin tanıtımında da büyük bir rol üstlenecek. Fuarın ana sponsonları arasında yer alan Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminal İşletmecisi TAV ve Antalya Havalimanı Dış Hatlar Terminal İşletmesi ilginç sürprizler hazırlıyorlar.

İstanbul Atatürk Havalimanı'nın Askeri Apronu'nda gerçekleşecek fuar için Hollanda'dan gelen dev çadırlar kurulmaya başlandı. Airbus Endüstri'nin A330-200 uçağı ile katılacağı fuarda Boeing de son yılların en büyük gösterisini yapacak. Airbus ayrıca fuar sırasında Türk Hava Yolları'na 'En iyi A340 uçağı kullanıcısı' ödülü verecek.

Amerikan uçak imalatçısı Boeing, havacılık dünyasında uçuş güvenliği ile ilgili alışılmış standartları değiştirecek yepyeni anlayışını getireceği özel bir simülatörle Türk Pilotlarına ve ilgililere tanıtacak. Fuar sırasında Havacılık Müzesi'nde yapılacak toplantının ardından simülatörün THY Eğitim Üssü'ne kurulması ve burada pilotlara eğitim uçuşları ile gösterilmesi planlanıyor. Airbus Endüstri fuarın açılışından bir gün önce yine Polat Oteli salonlarında Başkan Yardımcısı düzeyinde bir katılımla basın toplantısı yapacak, havacılık dünyasındaki gelişmeler anlatılacak.

BAKAN VURAL

Ulaştırma Bakanı Oktay Vural, Airex 2002 Fuarı'na ECAC (Avrupa Sivil Havacılık Konferansı) üyesi ülkelerin ve komşu ülkelerin ulaştırma bakanlarını davet etti. Şu ana kadar 19 ülkenin Ulaştırma Bakanı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün Hilton Oteli'nde düzenleyeceği toplantıya katılacaklarını bildirdiler. Bakan Oktay Vural'ın büyük çabası ile çok kısa sürede gerçeleşen bu davet Türk Havacılığı için ciddi bir ağırlık gösterme, gücünü anlatma ve gelişmelerini sunma şansı verecek. İki gün fuarı gezecek olan bakanlar, fuarın ikinci günü Hilton Oteli salonlarındaki toplantıya da katılacaklar. Fuarın ilk günü saat 12.00'de Türk Yıldızları müthiş bir gösteri yapacaklar. Ayrıca Ali İsmet Öztürk de akrobasi gösterisi ile hergün fuara katılanlara heyecanlı dakikalar sunacak. Yine ilk gün Delta Havacılık ve Bakırköy Belediyesi'nin okullar arasındaki havacılık resim ve kompozisyon yarışmalarının ödülleri dağıtılacak. Aynı gece fuar şerefine düzenlenen kokteylde havacılık dünyasının önemli kişileri bir araya gelecek.

Fuarın ikinci günü Delta Havacılık saat 14.30'de Polat Otelinde Uzay ve Havacılık konusunda bir panel yapacak. Bu toplantıda İstanbul Teknik Üniversitesi'nin havacılık dalında MBA programı da anlatılacak. Bölgesel pervaneli uçak imal eden ATR şirketi 8 Haziran’da Polat Otel’de saat 11’de 'Bölgesel Hava Ulaştırma Toplantısı' düzenleyecek. ATR Başkan yardımcısı Carlo Logli bu toplantıda konuşma yapacak. Fuar ilk kez bu yıl bütün ziyaretçilere açık tutulacak.


Bölgenin en büyük havacılık fuarı olan Airex'te bu yıl Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC) üyesi ülke ve komşu ülkelerden 19 Ulaştırma Bakanı da gelerek toplantı yapacak. Ulaştırma Bakanı Oktay Vural ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün organize ettiği bu toplantıda sektörün sorunları ve son gelişmeler ele alınacak. Bu tür toplantıların fuarın derinliğini arttırdığını söyleyen Mint Fuarcılık yetkilileri Feyzan Erel ve İbrahim Anıl, Airex'e 50 uçağın katılacağını açıkladılar.