Katlanır kanat seneye teslim

Ticari havayolu uçakları arasında en üst sıralarda yer alacak Boeing imalatı 777X, 1 milyar dolara mâl olan dev tesiste sona yaklaştı. Amerika Seattle’da Boeing’in Everett fabrikasında imal edilen uçak geniş gövdesi, çok konforlu iç yapısı, geniş pencereleri ve güçlü motorları ile en uzaklara rahatça uçacak. Yeni nesil Boeing 777X Boeing’in tarihinde imal ettiği en uzun ve kanat açıklığı en fazla olan ilk uçak olacak. 777-9 modelinde uzunluk 77 metre kanat açıklığı ise 72 metre ile çok görkemli bir uçak. Kanat açıklığı geleneksel modelinden 7 metre fazla. Katlandığı zaman kanat uzunluğu 65 metreye düşüyor. Bu da bu kadar büyük uçağın yer hareketinde pilotlara ciddi kolaylık sağlıyor. Katlanan kanat uçlarının uçuş sırasında katlanmasını önlemek için çok özel bir kilit sistemi konuldu. İnişten sonra pilot tarafından bir butona basılarak açılacak katlanacak olan kanat uçlarının sayesinde başka uçaklara yerde temas etme ihtimali daha azalıyor. Kanat açıklığında toplam 7 metrelik bir kısalma gerçekleşiyor. Bu tasarımı ciddi yakıt tasarrufu ve tırmanışta da performans sağlıyor.



YAKIT TASARRUFU

Tamamen kompozitten üretilen kanatlar aşağı ve yukarı alışılmış standartların çok üzerinde esneyebiliyor. Yani yukarı doğru 8 metreyi geçen esnemelerde bile kanatta bir hasarlanma görülmedi. Yapılan işkence testlerinden olumlu sonuçlar çıkınca hızla imalata geçildi. Boeing’in resmi açıklamasına göre bu kanatlar sayesinde Airbus 350’den yüzde 12 daha fazla yakıt tasarrufu sağlanıyor. Kanat yapısı uçağa ciddi bir ekstra kaldırma gücü de sağlıyor. İki modelde ortalama 400-425 koltuk kapasiteli katlanır kanatlı uçak Dubai-Panama City arasında duraksız uçabilecek. Böyle bir uçak bugüne dek yapılmadığı için Amerikan Federal Havacılık Otoritesi (FAA) 777X’in 8 ve 9 modeli için yeni düzenlemeler hazırlamak zorunda kaldı.

İlk 777X uçuş test ve sertifika programlarının ardından 2020 yılında müşterilere teslim edilecek. Uçağın GE9X turbofan motorları Boeing’e teslim edilecek. Motor testlerinin tümünde bir sorun çıkmadı. Bu uçağın ilk modeli olan 777 yaklaşık 20 yıldır havayollarında uçuyor ve ciddi bir ticari başarı sağladı. THY’de 777’nin önemli kullanıcılarından biri.

İLK MÜŞTERİLER

B777X uçağının ilk müşterileri belli oldu. Sipariş veren ilk şirket Boeing 787’de olduğu gibi Japon ANA şirketi bu uçağa ciddi bir yatırım yapıyor. Cathay Pasific, Emirates, Lufthansa, Katar Havayolları ve Singapur Hava Yolları şimdiden bu uçağa göre rotaları bile belirledi. Sipariş veren Ethiad’da yaşanan ekonomik krizi nedeniyle siparişi iptal edebileceği söylentileri ise henüz doğrulanmadı.

100 SİTENİN 20’Sİ SAHTE BİLET SATIYOR

DÜNYANIN dört bir yanında ortaya çıkan internet üzerinden uçak bileti satışı yapan 100 siteden en az 20’si sahtekar çıkıyor. Yapılan araştırmalarda bilinen gerçekler şunlar. Dünya çapında gönderilen tüm e-postaların yaklaşık yüzde 90’ı spam, sahtekarlık ve kimlik avını girişimleri. Uçak bileti ödeme akışı bu tip sahtekarlık için kurulmuş internet sitelerinin çok ciddi hedefi oldular. Giderek büyüyen pazar, ‘Size çok özel indirim.’ Gibi ana başlıklı sloganlarla müşteri çeken sitelerden alınan uçak biletlerinin çoğu zaman hiçbir karşılığı olmuyor. Havayolu taşımacılığı endüstrisinde tahmini 858 milyar dolarlık bir ödeme pastası var. Bunun yaklaşık 639 milyar doları havayolu ve seyahat endüstrisindeki diğer şirketler tarafından ödenmektedir. Bu kadar cazip bir para hareketi de sahtekarları peşinden sürüklüyor. Bilet aldıklarını sanan on binlerce yolcu havalimanlarına gittiklerinde acı gerçekle karşılaşıyorlar. Aldıkları biletle binebilecekleri hiçbir uçak yok. Böyle bir yolculukta zaten sistemlere girmemiş. Bu duruma düşmek istemiyorsanız ağırlıklı olarak havayolu şirketlerinin resmi internet sitelerini kullanın ya da artık bilinirliği belli üzerinde IATA garantisi olan acentaları tercih edin. Yoksa e-ticaret sahtekarlığının ağına düşersiniz.

TEŞEKKÜRLER KAPTAN ÇOK TEŞEKKÜRLER

HOLLANDA Amsterdam’a uçuyorum. Atatürk Havalimanı’nda A330 uçağı köprüde. Yolcusunu almış. Kapısını kapatmış. Ama hareket yok. Tarife saatini 3-5 dakika geçmişti ve kaptanın anonsu duyuldu: “Avrupa hava sahasında (Eurocontrol) meydana gelen yoğunluk nedeniyle 15-20 dakikalık bir gecikme olacak.”
Bu çok normal bir olaydı. Avrupa hava sahasında birçok nedenle anlık yoğunlaşmalar oluyor. Binlerce uçak Avrupa üzerinde uçuyor ya da katediyor. Yani geçip gidiyor. Böyle olunca da sıkışmaları Eurocontrol kendisine bağlı ülkelerin havalimanlarına uyarı yollayarak üst geçişleri hızla yeniden organize ettiğini bildiriyor.
Sonuçta bir uçağın İstanbul’dan kalkıp Amsterdam’a giderken nerelerden hangi yükseklikte gideceği belirleniyor. Meteorolojik şartlara göre kaptanlar değişiklikler isteyebiliyor. Bizim uçağın Sorumlu Kaptan Pilotu Gökhan Karakuş bizi sık aralıklarla bilgilendirdi. Söylediği süre sonunda motor çalıştırma izni aldı. Havada yerdeki gecikme kapatıldı. Tam zamanında Amsterdam’a indik. Boğaziçi Makine Mühendisliği masterına sahip, sonra Amerika’da Embry-Riddle Aeronautical Üniversitesinde pilotaj eğitimi almış. 14 bin saat uçuşu var. Ve aynı gün saat 14.00’da THY’de sınava gireceğini öğrenip saat 16.00’da ilk sınavı kazanmış. Olacakları annesi rüyasında görmüş.
Bunu şunun için yazıyorum. Uçak yolcusu her zaman tedirgindir. Aksiliklerden çok ürker. Yerdekinden farklı bir durumdur bu. Kaptanının doğru ve zamanında bilgilendirmesi belki de havayolu yolculuğunun en önemli konforudur. Kokpitte bir sessizlik olup beklemeler uzayınca yolcunun aklına bin bir türlü şey gelir. Uçuşun keyfi kaçar. Sinirler gerilir. Bence bizim kaptanın zamanında yaptığı, açarak anlattığı durum zorunlu ama zarifti. Hep böyle olması gerekir. Her zaman yapılmadığı içinde beni böyle karşılaşmalar heyecanlandırıyor... Teşekkürler kaptan...