En hızlı başkanlık uçağı

İş jetleri arasında en büyük, en uzun menzilli ve en hızlı olacağı ilan edilen Gulfstream G650, hangardan çıkıp tören yapılan bir başka hangarın önüne geldiğinde neredeyse uçacak gibiydi. Öyle pushback araçları ile itilip kakılarak getirilmemişti.
Amerika’da Georgia eyaletinde Savannah kentindeki Gulfstream uçak fabrikasının ana üssünde bütün bu kavramlar değişti. Farklı bir roll-out töreni yaşadım. G650 kendi motorları ile gelmişti. Dışında mükemmel bir boya vardı. Yeni kanat konsepti ile oldukça heybetli duruyordu. Hiçbir uçakta görmediğim, neredeyse 70 santimi aşan koca pencereleri ile yolcusuna panoramik görüntü imkanı sunacaktı. Karganın gagası gibi özel pito borusu, uçağın burnuna hassas testlerin ölçümü için konmuştu. Henüz uçmamıştı ama sanki uzun bir uçuştan gelmiş gibiydi. Çok etkileyiciydi.
Ankara’dan kalkıp Los Angeles’a hiçbir yere inmeden, tam yolcu ile gidebilecekti. Hatta oradan ötesi nerelerse, oralara kadar hiç inmeden uçabilecekti. Gökyüzünün olabilecek en yükseklerine çıkabilecekti.  Öylesine hızlı uçabilecekti ki, ses hızına iyice yaklaşacaktı. Yani süpersonik öncesi son en hızlı iş jeti olacaktı. Geniş gövdeli, aklı başından büyük G650, hükümet ya da başkanlık uçakları kavramındaki geleneksel yerini daha şimdiden almıştı. İş jetleri arasında en genci olacaktı. Bir ağabey edası ile Gulfstream apronuna kurulmuştu.

YENİ GÖVDE

Gulfstream’in imalattaki G450 ve G550 uçaklarının gövde orijini 1966’da ilk uçuşunu yapan jet motorlu GII modelinden geliyor. İmalatçı, 43 yıl sonra yeni bir gövde tasarımına gitti. G650’de, bir önceki gövdeye göre kabin yüksekliği 7.6 cm artırıldı. Kabin eni de 35,6 santimetre genişletildi. Böylece ortaya 16.33 metre uzunluğunda, 1.95 metre yüksekliğinde ve 2.59 metre genişliğinde yani iş jetleri arasında en büyük kabine sahip uçak ortaya çıktı.
71 SANTİMETRELİK CAM
G650, sivil uçaklar arasında en büyük yolcu camlarına sahip. Panoramik görüntü sunan pencerenin yüksekliği tam 71 santimetre. Her iki tarafta toplam 16 cam bulunuyor. Cam içindeki özel ısıtma ile görüntüyü bozacak buzlanmanın, buğulanmanın önüne geçiliyor.
YÜKSEK HIZ
G650, 956 km/saatlik sürati ile sivil uçaklar arasında en hızlısı olacak. 12-14 saatlik uçuşlarda G650 rakiplerinden 1-1.5 saat daha çabuk ve daha az yakıt harcayacak. Rolls Royce imalatı BR725 motorlarının karbon salınımı düşük. Uçağın hızlı uçmasında geriye doğru açısı derecesi artırılan, Boeing 787 ve Airbus A350XWB gibi yeni nesil uçaklarda kullanılan ince kanat konseptinin önemli bir rolü var.
BASINÇ YORMUYOR
Uzun uçuşlarda yolcuların dehidrasyon yani kuruluk ve yüksek basınçtan etkilenmesinin önüne geçilmesi için kabin basıncının yüksekliği 2 bin 600 metreden 1400 metreye indirdi. Böylece yolcu uzun uçuştan yorulmadan, kulak sorunları çekmeden inecek. Jetlag’den daha az etkilenecek.
 FİYATI 64.5 MİLYON DOLAR
G650’nin standart donanımlı fiyatı 64.4 milyon dolar. Mart 2008’de sipariş almaya başlayan Gulfstream, kısa sürede 200 adedi aştı. Bugün sipariş verilse teslimat için 2016’ya gün veriliyor.
TESLİMATLAR 2012’DE
İlk uçuşunu aralıkta yapması planlanan uçak, 2011 sonuna kadar test ve havacılık otoritelerinin yaptığı sertifakasyon programını tamamlayacak. İlk teslimat Ocak 2012 içinde planlanıyor. Gulfstream yeni gövde konseptini uzatarak veya kısaltarak yeni bir iş jeti ailesini de geliştirmeyi planlıyor.

İSTANBUL’DAN SYDNEY’E UÇABİLİYOR
Menzili: 12.964 kilometre
Maksimum Hızı: 956 km/saat
Kalkış Pist Uzunluğu:
1.829 metre
İniş Pist Uzunluğu: 914 metre
En Fazla Seyir Yüksekliği: 15.545 metre (51 bin feet)
Maksimum Kalkış Ağırlığı: 45.178 kilogram

DÜNYADA 16 BİN 257 İŞ JETİ VAR

Yapılan araştırmalara göre dünyadaki toplam iş jeti sayısı 16 bin 257. Bunların yüzde 69’u ABD ve Kanada’da (11 bin 235 adet) bulunuyor. Avrupa’da 2 bin 433 (yüzde 15), Güney/Latin Amerika’da 1467 (yüzde 9), Ortadoğu ve Afrika’da 596 (yüzde 4) ve Asya’da da 526 (yüzde 3) jet var. Krize rağmen pazar dağılımında özellikle çok uzun menzilli uçaklarda fazla bir düşüş yok.

3 GULFSTREAM YOLDA

Türkiye’de halen Gulfstream imalatı 4 uçak bulunuyor. Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlığa hizmet veren GIV tipi TC-GAP ile TC-ATA uçakları 1988’de alındı. Bunu 1992’de Genelkurmay Başkanlığı için alınan 003 kuyruk numaralı GIV izledi. Bu yıl nisan ayında Başbakanlık için THY tarafından satın alınan TC-DAP (Doğu Anadolu Projesi) tescilli G550 tipi uçak hükümet filosuna katıldı.
TC-GAP, ATA ve DAP, Airbus A319CJ tipi TC-ANA uçağıyla birlikte Türk Hava Yolları tarafından işletiliyor. Genelkurmay Başkanlığı’nın GIV’ünün uçuş operasyonları Etimesgut/Ankara merkezli 211’inci Filo’da.
Gulfstream, yıl sonunda Doğuş Grubu portföyündeki Körfez Havacılık şirketine bir adet G450 teslimatı gerçekleştirecek. Ayrıca Hava Kuvvetleri’ne biri bu yıl sonu, diğeri de 2010 sonunda iki adet G550 teslim edecek. Komuta Kontrol Uçağı olarak kullanılacak askeri G550’ler, özel elektronik sistemlere sahip olacak.