Easyjet Türkiye'ye geliyor

Londra ve İsviçre’nin Basel şehirlerini İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’na bağlayacak havayolu tek yön vergiler hariç Londra ve Basel’e 37.99 eurodan başlayan fiyatlarla uçuş imkanı sunuyor.

Son yıllarda havacılık sektöründe Düşük Maliyetli Havayolu (DMH) fırtınası esiyor.

Her geçen gün taşıdığı yolcu sayısı artan bu şirketler, büyük havayollarına oranla farklı bir konsept sunuyor: Fiyatlar ucuz. Satışlar internet üzerinden yapılıyor. Ama kabinde koltuk aralıkları dar. İkram verilmiyor. Seferler ana meydanlardan değil, şehrin yakınındaki havalimanlarından yapılıyor.

NASIL BAŞLADI

Aslında DMH şirketleri ilk olarak 1960’larda İngiltere’de ortaya çıktı. Britannia ve Monarch Havayolları, tatil noktalarına yaptıkları tarifeli ve ucuz uçuşlarla yeni yaklaşıma imza attı. Bu uygulamanın en başarılısı ABD’de ortaya çıkan Southwest Havayolları’ydı. DMH, 1990’ların ortasında Avrupa’da tekrar popüler oldu. İrlandalı Ryanair’i, İngiliz Easy arkasından da Alman Germanwings gibi şirketler izledi. Şimdi bu konsept Hindistan ve Uzakdoğu’da hızla yayılıyor. THY, bu modeli Turkish Express adıyla hayata geçirmek istiyor.

Bu şirketlerin ana yaklaşımı maliyetleri düşürmek ve bunu fiyatlara yansıtmak. Ancak havacılıkta kurallar çok sıkı. Havayolu uçağın bakımından kısıp maliyetlerini düşüremiyor. Bu nedenle farklı yaklaşımlara gidiyor. Örneğin, uçaklar maksimum koltuk kapasitesinde. Koltuk aralıkları dar. Karnınız acıkırsa kabinde ikram satın alıyorsunuz. Bazı şirketler televizyon, müzik gibi eğlence sistemlerini de paralı olarak yolcularına sunuyor.

DMH şirketleri tek tip uçak kullanıyor. Bu pilot, bakım ve eğitim maliyetlerini düşürüyor. Uçak havalimanına indiğinde normalde 60 dakikalık yeniden havalanma süresi DMH şirketlerinin uçakları için 25-30 dakikaya indiriliyor. Uçak hemen yolcularını alıp gün içinde daha fazla uçuyor.

Bu şirketler daha ucuz fiyat veren ana havalimanlarına yakın daha küçük meydanlara uçuş yapıyor. Biletlerin satışlarının tümü internet veya danışma hatlarından gerçekleşiyor. Böylece seyahat acentelerine komisyon ödenmiyor.

SABİHA GÖKÇEN

İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı havacılığın hızlı büyümesiyle her geçen gün daha fazla havayoluna hizmet veriyor. İç hatlarda Pegasus’un ana üssü Sabiha Gökçen, aynı zamanda DMH şirketlerinin de merkezi oluyor. Yeni başlayacak Easyjet’in yanı sıra Germanwings buradan Hamburg, Köln, Stuttgart ve Berlin’e, Condor nisanda başlayacağı tarifeli seferle Münih’e, Corendon ise Amsterdam, Eindhoven ile Brüksel ve Paris’e dönüşümlü uçuyor.

Geçen yılı dört kat artışla 1 milyon yolcuyla tamamlayan Sabiha Gökçen’de büyüyen trafikle birlikte yeni bir terminal projesi gündemde. Savunma Sanayii Müsteşarlığı’na ait havalimanının yap-işlet-devret veya farklı bir modelle yıllık 5 milyon yolcu kapasiteli yeni bir dış hatlar terminaline kavuşması hedefleniyor. Tolga ÖZBEK

KOLAY HAVAYOLU

Easyjet’in sahibi Stelios Haji-Ioannou, yirmili yaşlarında üniversiteyi bitirdikten sonra ailenin gemicilik şirketinde çalışmaya başlamıştı. Ama aklında hep kendi işini kurmanın hayalleri geçiyordu. Beklediği fırsatı 28 yaşında yakaladı. Babası anlattığı havayolu projesini çok beğenerek 5 milyon sterlin sermaye verdi. "Bu benim kazandığım en kolay para" diyerek havayoluna "Easyjet" yani kolay adını verdi. İki kiralık uçakla seferlerine 1995’te başlayan şirket hızla büyüdü. 1998’te Tea Basel Havayolları’nı alarak İsviçre’den de uçma hakkına kavuştu. 2002’de British Airways’in DMH şirketi Go’yu portföyüne kaldı. Şirket, aynı yıl Airbus’a verdiği 120 uçak siparişiyle dikkatleri üzerine çekti. Geçen yılı 30 milyon yolcu taşıyarak tamamlayan havayolunun toplam 96 uçağı var.

Ana pist bakımda

İstanbul Atatürk Havalimanı’nın uzun yıllardır ana yükünü çeken 18L-36R pisti dört aylık bakıma alındı. 25 Haziran’a kadar sürecek çalışmalarda 1974’ten bu yana hizmet veren piste 32 yıllık tarihinin en kapsamlı yenileme çalışması yapılacak. Bu süre içinde rötarların oluşabileceğini belirten uzmanlar yolcuları uyarıyor.

Bakım sırasında uçak trafiği aynı doğrultuda olan 18R-36L üçüncü pist ve Ataköy-Florya yönündeki daha kısa olan 06-24 pistine veriliyor. Yaklaşık 110 gün olarak planlanan çalışmalarda 40 günde pist üzerindeki beton kaplama özel bir teknikle piste zarar vermeden toz haline getirilerek kırılacak. Alttaki katman yeniden sıkıştırılıp betonlanacak.

Bakım işlemiyle birlikte pist başı ve sonundaki taksi yollarına ek olarak iki adet hızlı çıkış yapılacak. Böylece uçaklar pisti daha çabuk terk edecek. Üçüncü pist yapıldıktan sonra bağlantıyı sağlayan taksi yollarının 80 metrelik bölümü tamamlanmıştı. İki pist arasındaki mesafe ise 210 metre. Trafik akışını hızlandıracak 06-24 pisti paralel taksi yolu da 25 Haziran’a yetiştirilecek.

Üçüncü pistin kalkış doğrultusunda yükseklik limitini geçen binalardaki 700 konutun yakılmasıyla ilgili yasal sürecin işletilmesi için çalışmalar hızlandırıldı.

Atatürk Havalimanı’nın 06-24 pistinin Ataköy yönünde 500 metre uzatılması için arazi tahsisi tamamlandı. Önümüzdeki günlerde bölge dikenli telle çevrilecek. İhale çalışmalarını başlatan DHMİ, 500 metre uzayacak pist, kargo köyü için çalışmaların 2008’e kadar tamamlanmasını hedefliyor.

Hurda uçakları çekin

Özel Hangarlar bölgesi yeni VIP terminalin açılmasıyla birlikte tekrar eski canlılığına kavuştu. Ancak VIP Terminali’nin yakınındaki hurda uçaklar ciddi görüntü kirliliği oluşturuyor. Türkiye’ye ilk defa gelen yabancı işadamları ilk intiba olarak uçak hurdalığı ile karşılaşıyor. Yolculardan bu konuda çok sık şikayet aldıklarını belirten hava taksi işletmeleri, Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nden hurda uçakların özel hangarların arka bölümüne çekilmesini istiyor. Çoğu batan havayolu şirketlerine ait bu uçaklar, mahkemeleri devam etmesi nedeniyle parçalanamıyor.

Usaş’a dünya ödülü

Türkiye’nin en büyük havayolu ikram şirketi Gate Gourmet Usaş, Air France tarafından en iyi ikram şirketi seçildi. Havayolunun sefer yaptığı tüm noktalarda 120 mutfak arasından yapılan değerlendirmede Usaş yüz üzerinden 95 puanla birinci oldu. Aynı ödülü Usaş geçtiğimiz iki yıl da üst üste kazanmıştı.

Air France’ın İkramdan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Didier Piriou, kalite, müşteri memnuniyeti, hijyen ve fiyat konusunda Usaş’ın birinci olduğunu belirterek "2001’den bu yana düzenlediğimiz Dünya İkram Tedarikçisi Değerlendirmesini Usaş üçüncü kez üst üste kazandı. Ne yazık ki ödülü üç defadan fazla veremiyoruz. Gelecek yıl da Usaş birinci olursa özel bir ödül hazırlamak zorundayız" dedi.

Usaş’ın Genel Müdürü Muhammed Hammam geçtiğimiz yıllarda emekli olan sesten hızlı yolcu uçağı Concorde’un motor parçasından tasarlanan ödülü almaktan büyük onur duyduklarını söyleyerek "Sadece Air France değil, farklı havayollarından aldığımız ödüller Usaş’ın kalite göstergesi" diye konuştu.

Denetime standart eğitim

Avrupa’da giderek sıkılaşan uçuş emniyetiyle ilgili denetimlerin standart hale getirilmesi için ilk eğitim İstanbul’da yapıldı. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün (SHGM) koordinesinde Avrupa Sivil Havacılık Konferansı ECAC desteği ile gerçekleştirilen eğitime 20 ülkeden 40 denetçi katıldı.

SHGM Genel Müdür Vekili Barış Tozar’ın adına Genel Müdür Yardımcısı Vekili Haydar Yalçın’ın açılış konuşmasıyla başlayan eğitimde teorik derslerin yanı sıra Türk Hava Yolları’nın uçakları üzerinde uygulamalı denetim de gerçekleştirildi.

40 KİŞİ KATILDI

Geçen yaz döneminde başta Onur Air olmak üzere Türk şirketleri Avrupa ülkelerinde sıkı bir denetime tabi tutulmuştu. Bu denetimlerde standardizasyon sağlanamadığı için bazı ülkeler uçuş durdururken bazı ülkeler sorun olmadığını belirtmişti. ECAC bünyesindeki bu tür eğitimlerle denetim çalışmaların standart hale getirilmesi hedefleniyor.

Uçuşlar artıyor

British Airways, 26 Mart’ta başlayacağı İzmir-Londra seferlerinin satışlarında yakaladığı yüksek doluluk oranıyla haftalık uçuş sayısını üçten dörde çıkarma kararı aldı.

Air France, Frankfurt, Lizbon ve Madrid’e ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş 129 eurodan başlayan fiyatlar sunuyor. Havayolu ayrıca 17 Temmuz-27 Ağustos arasında İstanbul-Paris seferlerine saat 20.10 kalkışlı seferiyle günlük dörde çıkartıyor.

Alitalia, 30 Haziran’a kadar ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş New York, Boston, Chicago’ya 298, Washington’a 307, Atlanta’ya 329, Miami’ye 335, Milano, Roma’ya 139, Pisa, Trieste’ya 179, Napoli, Cagliari ve Palermo’ya 189 eurodan başlayan fiyatlarla uçuyor.

Hindistan Havayolları Air India, Orlando ve Los Angeles’a ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş 549 dolardan başlayan fiyatlar sunuyor.