Büyükler küçükleri yuttu!

AVRUPALI uçak imalatçısı Airbus, Kanadalı Bombardier şirketinin bölgesel yolcu uçağı CSeries’i satın aldı. Airbus renklerine boyanan ve ‘A220’ adı verilen uçak ile Avrupalı imalatçı koltuk kapasitesi 100 ile 160 arasında değişen farklı bir pazara girdi. Havayolları yeni bir hat açacakları zaman ellerinde 180-200 koltuklu uçakları doldurmakta zorlanıyor. En azından başlangıçta bu hat için yüzde 50 doluluk yani 80-100 yolcu bulunması gerekiyor. Bu da zaman alıyor. Büyük noktalar arasında bu yolcu sayısı bulunsa bile çapraz uçuşlarda böyle bir pazar hemen oluşturulamıyor. Yeni motor, hafif gövde ve kanatları ile düşük operasyon maliyeti ile CSeries’i bünyesine alan Airbus, bir havayolunun 100 koltuklu uçak ile başlayacağı uçuşlarında kısa sürede 50 yolcuyu bulup hattı kârlı hale getirebileceğine dikkat çekiyor.

NEDEN ZARAR ETTİ
Kanadalı Bombardier CSeries Projesi’ne girdiğinde çok iddialıydı. Yeni motor, özel metal alaşımlardan imal edilen gövde, kompozit kanatlar derken işin tasarım ve sonrasında imalat maliyetleri kontrolden çıktı. Şirket sonrasına ciddi bir devlet desteği ile iflasın köşesinden döndü. İki yıl önce hizmete giren uçaktan sadece 38 adet üretebildi. İflasa giden Bombardier CSeries uçaklarını Airbus’a satarak bölgesel uçak pazarından önemli ölçüde çekildi.

İKİ AYRI MODEL
Bu uçaklar A220-100’ün (eski adı CS100) koltuk kapasitesi 100 ila 130 arasında. İkinci model A220-300 yani eski adıyla CS300 ise 160 yolcu taşıyabiliyor. Her iki modelin menzili ise 5 bin 457 ila 5 bin 920 kilometre arasında değişiyor. Uçakların liste satış fiyatları A220-100 için 79.5 milyon dolar, A220-300 için de 89.5 milyon dolar.

Uçağın Airbus bünyesine geçmesinden sonra ilk büyük siparişi ABD’den geldi. JetBlue şirketi 60’i kesin 60’ı da opsiyon toplam 120 adet uçak siparişi verdi. THY yolcularını ABD içinde dağıtan JetBlue A220’leri 2005’te hizmete girmeye başlayan Embraer 190’ların yerine 2020’den itibaren kullanmaya başlayacak. JetBlue alımda operasyon maliyetlerinin etkili olduğunu belirterek farka dikkat çekti: “Embraer 190 filosu yolcu sayımızın yüzde 18’ini taşırken operasyon maliyetlerinin yüzde 25’ine oluşturuyordu. A220’nin koltuk başı maliyetleri yüzde 29 daha düşük. Yakıtta ise yüzde 40 daha az yakıyor.”

BOEING BREZİLYALI EMBRAER’İ ALDI
ABD merkezli havacılık devi, Boeing, bölgesel uçak ve iş jetleri imalatçısı Brezilyalı Embraer’in ortağı oldu. Yapılan anlaşma ile Boeing, Embraer’in yüzde 80 hissesini 3.8 milyar dolara satın alımı için iyi niyet anlaşmasına imza attı. Bu anlaşma sonrasında Boeing ve Embraer ortak girişim oluşturulacak. İki şirket, ortak tasarım, imalat ve pazarlama-satış konusunda iş birliği yapacak. Boeing, Embraer’in 4.75 milyar dolar değer biçilen ticari havacılık bölümünün yüzde 80 hissesi için 3.8 milyar dolar ödeyecek. Hisselerin el değiştirmesinden sonra oluşacak yapıda, yönetim Brezilya’da kalacak. 

TÜRKİYE YİNE YAYA KALDI
TÜRKİYE kendi yolcu uçağını yapmak için yola çıkmıştı ama yoldan döndü. Dornier platformu üzerine önce turboprop yani pervaneli sonra da jet motorlu uçaklar yapacaktık. 50-70 ya da biraz daha fazla koltuklu uçaklar için Amerika’daki ünlü Türk şirketi Sierra Nevada ile anlaşılmıştı. İlk uçaklar Amerika’da imal edilecek sonra imalat hattı Türkiye’ye taşınacaktı. Sunumlar yapıldı. İş hızla ilerliyor gibi oldu. Ama olmadı. Birden vazgeçildi. Sanırım doğru bir projeydi. Şimdi baktığımızda hala 100 koltuklu uçakların altında bir sınıf boşluğu var. Eğer yapsak ve pazara hızla girebilseydik ciddi satış rakamları yakalanabilirdi.

DRONE PİLOTLUĞU BAŞLIYOR
Son yüzyılın en önemli icatlarından biri tartışmasız drone’lar. Akıl almaz özelliklere sahipler. Başlangıç platformlarından yola çıkılarak neler neler yapıldı. Havadan görüntü, fotoğraf almakla başlayan serüven, kargo taşımacılığından drone taksiye kadar geniş bir yelpazeye ulaştı.

Artık geri sayım başladı. Birçok şirket kent içi ürün dağıtımını drone ile yapmak için ciddi yatırım yapıyor. Önce Dubai, sonra başka kentlere de sıçrayacak drone taksi projeleri hızla artıyor. Bu küçük elektrik motorlu araçlar yaşamımızı ciddi bir biçimde rahatlatacaklar. Değişik sektörlerde ve alanlarda inanılmaz hizmetler yapacaklar. Geliştirildikçe boyundan büyük işler yapacaklar. Ama gelgelelim, aynı zamanda ciddi bir tehlike de oluşturuyorlar. En büyük dert uçakların-helikopterlerin yollarına çıkmaları.

YENİ TEDBİRLER GELİYOR
Bu konuda araştırma yapanlar arasında ağırlıklı çalışmaları İngilizler yönetiyor. İniş-kalkış trafiğinin en yoğun olduğu havalimanlarından Heathrow çevresinde yaşanan tehlikeler üzerine ciddi tedbirler alınmaya başlandı. Sadece Heathrow değil bütün havalimanları çevrelerinde drone kullanımını yasaklayan ve izin verilen maksimum yükseklikleri sınırlayan yönetmenlikler çıkmaya başladı.

Artık 250 gramdan daha fazla drone’lar için mutlaka internet üzerinden bir eğitim alınması gerekecek. Eğitim alanlar yine internet üzerinden sınava girecekler. Lisansı olmayan hiç kimse yakın gelecekte Drone’ları resmi olarak kayıtlı olsa da uçuramayacaklar.

100 YABANCI KABİN MEMURU GELİYOR
TÜRK Hava Yolları yolcu memnuniyetini arttırmak için 100 yabancı kabin memuru alacak. Dil sorunun da azalması için Rusça bilen 40 Litvanyalı kabin memuru için görüşmelere başlandı. Ayrıca Afrika hatlarında yoğun olarak çalışacak.40 Mauritus vatandaşı kabin memuru için geçtiğimiz hafta seçmeler yapıldı. Seçilecek kabin memurları ağırlıklı olarak Mauritus-Madasgaskar uçuşlarında bulunacaklar. Kolombiyalı 20 kabin memuru için yapılan çağrılara 200 den fazla başvuru oldu.

BOŞ BAVULA DİKKAT
Belki dikkatinizi çekmiştir. Bir yere giderken, alışveriş yaparım diye bir boş bavul götürüyorsanız ve bu bavul dışı sert maddeden yapılmışsa hasarlanma ihtimali çok büyük.

Yükleme sırasında üzerine ağır diğer bavullar atıldığında, ne kadar iyi bir marka olursa olsun mutlaka hasar meydana geliyor. Boş bavul üzerindeki ağırlığa direnemiyor. Bavulun içi dolu olunca kolay ezilmiyor ve hasarlanma ihtimali çok düşüyor.

Gittiğiniz yerde boş bavulunuzu aldığınızda sert dış kısmında çatlak hatta delik oluşabiliyor.

Bunu önlemek için boş bavulunuza üstüne ağırlık geldiğinde direnebilecek bir şeyler koyun. Sonra onları gittiğiniz yerde çöpe atabilirsiniz. Ama bunu yapmadığınızda hasarlanan boş bavulunuz başınıza dert olacaktır.