Boeıng 787’ye ‘5G’ rötarı

ABD havalimanlarının yakınında 5G ağlarının konuşlandırılması nedeniyle havacılık güvenlik sistemleri üzerinde olası bir etkiyi önlemek için FAA, havayollarını Temmuz 2023’e kadar büyük ticari uçaklarındaki altimetreleri yükseltmeye veya değiştirmeye çağırdı. 5G’den kaynaklanan ve havalimanları çevresinde  meydana gelebilecek parazitler-sapmalar  nedeniyle uçaklarda yükseklik ölçen (altımetre) sistemlerdeki sapmaların hayati tehlike yaratabileceği belirtilerek havayollarının hemen tedbirlerini almaları istendi. 3 Mayıs 2023 tarihli bir Federal Kayıt dosyasına göre, 787-8, 787-9 ve 787-10 dahil olmak üzere tüm Boeing 787 ailesi uçakları için 5G düzenlemelerinin hızla revize edilmesi önerildi.

HAVAYOLLARI UZATMA İSTEDİ

Ayrıca tüm havayollarından 5G-C bandı girişimi nedeniyle daha uzun iniş mesafesi prosedürlerini takip etmeleri istendi. Bu prosedürler tüm pist koşulları için geçerli ve 30 Haziran 2023 tarihinden önce mevcut uçuş kılavuzlarına da dahil edilmesi öngörüldü. ABD’deki birçok havayolu FAA’yi süreyi uzatmaya çağırdı. Airlines 4 America (A4A) tarafından temsil edilen American Airlines, Delta Air Lines ve United Airlines dahil olmak üzere 10 ABD havayolundan oluşan bir grup, FAA’dan 1 Temmuz 2023 olan son tarihi Haziran 2024’e kadar uzatmasını talep etti.

Bunun nedeni, birçok havayolunun mevcut son tarihten önce filolarını yenilemek için yeterli zamana sahip olmayacağı endişesi. A4A, uzatmanın nedenleri olarak “teknik gerçekleri ve birçok uçağın devam eden güvenli operasyonunu”  gösterdi. Bu arada Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA), birçok havayolunun tedarik zinciri sorunları, sertifikasyon gecikmeleri ve lojistik zorluklar nedeniyle orijinal teslim tarihini karşılamakta zorlanacağı konusunda uyardı.

YAZ PLANLARINI BOZDU

ABD havayolları ve IATA, kararı ağır şekilde eleştirmeyi sürdürüyor. Birçok havayolu şirketi, tüm uçak altimetrelerini son teslim tarihine kadar yeniden takmak için yardıma ihtiyaç duyma konusunda endişelerini dile getirdi; bu da, havayollarının tam kapasiteye ihtiyaç duyduğu yılın yaz tatillerinde, filolarının bir kısmını yere indirmek zorunda kalacakları anlamına geliyor. Bu eleştirilere yanıt olarak ABD Ulaştırma Delegesi Bay Buttigieg, havayollarının yaz operasyonları üzerindeki etkiyi en aza indirmek için filolarının yenilenmesini hızlandırmaya odaklanmaları gerektiğini belirtti.

TAM BİR KAOS VAR

Şimdi havayolları ile inatlaşan FAA arasında tam bir kaos yaşanıyor. Buna bir de uçak imalatçılarının gerekirse imalatlarını yavaşlatarak FAA’in istediği değişiklikleri yapmaları önerildi. Verilen son tarih ise Haziran 2023. Bu tarihe kadar istenenlerin bütün Amerikan Havayolları tarafından yetiştirilmesi mümkün görünmüyor. Ayrıca bu ülkeye uçan diğer havayollarının nasıl bir yol izleyecekleri konusunda yapılan açıklamalar ise henüz basına yansımadı. 5G-C bandı kavgasının kısa sürüde büyüyeceği ama havayolu şirketleri ile uçak fabrikalarının uygulamanın 2024 yılı Haziran ayına ertelenmesi konusunda başarılı olacakları sanılıyor.

THY TEKNİK: HAZIRLANIYORUZ

Amerika’ya yoğun seferler yapan THY’de teknik ekip 5G içi uçaklarını hazırlamak amacıyla çeşitli şirketlerle görüşüyor. Yeni bir erteleme ihtimalinin yüksek olduğu uygulamaya karşı THY Teknik çalışmalarını sürdürüyor. En kısa sürede uçaklarımızdaki değişimlerin gerçekleştirileceği gelen bilgiler arasında.

HAVALİMANINDAN DIŞARI TAŞAN ADAM

O, ortaya çıkana kadar böyle geniş hacimli bir sektör yoktu. Yani hem havalimanlarında hizmet verilecek hem de bir yiyecek fabrikasından bütün kentin önemli kurumlarını besleyecek imalat yapacak bir şirket. Sistemin lideri Sadettin Cesur, TAV havalimanları portföyünde işe başladığında başta Atatürk Havalimanı olmak üzere sonra sayıları artan havalimanlarının yiyecek içecek bölümlerini yönetti. Hem hizmet hem ürün üreten bir konumdaydı. Sonra BTA adlı şirket için dev bir fabrika kurdu. Bu fabrika havalimanlarındaki yiyecek içecek noktalarını beslemek içindi. Ama o işi büyüttü, dışarı taştı. Ve kente de indi. Sonunda TAV’dan ayrılıp İstanbul Havalimanı’nın TAYA adlı şirketinin başına geçti.

Sadettin Cesur

SEKTÖRE RAKİP OLACAK

TAYA adının ne anlama geldiğini İGA Kurumsal İletişim Direktörü Gökhan Şengül’e sordum. Meğer bir açılımı yokmuş. Havalimanı bölgesinin adı olan Tayakadın’dan alınmış. TAYA Ağırlama hizmetleri ve Parekende Grup CEO’su olan Sadettin Cesur, yeme-içme dahil havalimanında sistemin tamamını yönetecek. Yani Otel vs. ne varsa. Ama işin başka bir hedefi daha var. Kente inip ve belki uluslararası bir dağılımla yiyecek içecek sektöründe  rakip olmak için büyüyecek. Yani şu Doğuş grubu portfoyündekinin benzeri ve daha yaygın hali. TAYA adını İGA İstanbul Havalimanı dışında çok farklı noktalarda çok kısa sürede görmeye başlayacağız.

Cesur, yiyecek içecek sektöründe sosyal medya dünyasının lideri oldu. Tüm restoranlar,  işletmeciler, gurmeler hepsi onun yarattığı geniş ağlı bir sosyal şemsiyenin altında sık görülmeye başlandı. Hep yeni kuruluşları destekleyen, onlara cesaret veren kimliği de öne çıkmaya başladı. Sanıyorum Sadettin Cesur’la önümüzdeki dönemde çok yeni açılımlarla ve elbet başarılarla karşılaşacağız. Ayrıca büyük ihtimalle yurtdışında da bazı markaların katılımıyla uluslararası bir işletmenin liderliğine yerleşecek.

SADETTİN CESUR’UN HİKÂYESİ

Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı İstanbul Havalimanı’nın işletmecisi İGA Havalimanı İşletmesi A.Ş. iştiraklerinden TAYA Ağırlama Hizmetleri & Perakende Grup CEO’luğuna atanan Sadettin Cesur’un ayrıca, İGA İstanbul Havalimanı yeme içme alanlarının tek işletmecisi konumundaki TUM’un Yönetim Kurulu Üyeliği görevini de yürüteceği açıklandı. Pearson College London, Travel & Tourism Management mezunu olan Cesur, Chicago’da Four Seasons tarafından düzenlenen Management Successfully programında Turizm ve Otelcilik ile ilgili kapsamlı bir eğitim aldı.

Sadettin Cesur çalışma hayatına 1991 yılında Çınar Otel’de başladı. Sırasıyla Parksa Hilton, Conrad İstanbul, Four Seasons Sultanahmet, Tepe Grubu Billingtur Catering’de Yiyecek ve İçecek Hizmetlerinde Üst Düzey Yönetici pozisyonlarında görev aldı ve ardından 1999 yılında TAV Holding yapısı içindeki BTA Havalimanları Yiyecek ve İçecek Hizmetleri’nin kurucu ekibine Genel Müdür Yardımcısı olarak atandı. Cesur, 13 yıl boyunca şirketin İcra Kurulu Başkanı/CEO’su olmak üzere 25 yıl süreyle aynı grupta Türkiye, Gürcistan, Suudi Arabistan, Makedonya, Tunus, Umman, Letonya ve Hırvatistan’da bulunan toplam 17 havalimanında yiyecek içecek hizmeti yönetimi, Cakes&Bakes ve BTA Sealines üretim tesisleri kurulum ve yönetimi başarılarına imza attı.

THY CIP LOUNGE’LARINI BÜYÜTÜYOR

Dünyada büyük ilgi gören ve eşine az rastlanan THY CIP Lounge’ları kısa sürede yetersiz hale geldi. Uçuşların artması, yolcu sayısındaki hızlı yükselişle birlikte hem dış hem de iç hatlarda salonlar her zaman dolu olmaya başladı. Şirket bu nedenle ihaleye çıkarak dış hatlardaki salonun hemen yanında bulunan alanı İGA’dan alarak yeni salon için harekete geçti.  Çıkılan ihalede işin mimari kısmı Autoban Mimarlık şirketine verildi. Konsept ise aynı olacak. Bu arada salona, sigara için bir serbest alan oluşturulması da gündeme geldi. İpç hatlardaki salonun da büyütülmesi için çalışmalara başlandı. Öte yandan THY’nin New York JFK Havalimanı’ndaki CIP Lounge’da hızla dolmaya başladı. THY uçaklarının yanaştığı kapıların yanında yapılan salondan ayrıca Star Alliance üyesi havayolu şirketlerinin business ya da özel yolcu kartları olan yolcuları da yararlanmaya başladılar.