Airex 10 yaşında

Onuncu yılını kutlayan fuar aynı zamanda hızla büyüyen Türk havacılık sektörünün de bir aynası. Her yıl katılımcı firma ve uçak sayısı artan Airex’te bu yıl 2004’te olduğu gibi yeni uçak satış anlaşmalarının imzalanması bekleniyor. Uçak imalatçılarının yanı sıra havalimanı işletmecileri ve uçuş eğitim sektörü de hareketli geçecek.

TÜRKİYE YAKIN TAKİPTE

Airex’e uluslararası ilginin sadece firma yönünde değil devlet olarak da geldiğini belirten organizatör Mint Fuarcılık Genel Müdürü Feyzan Erel, "İngiliz Hükümeti, Airex’i hızla büyüyen Türkiye pazarı nedeniyle sürekli takip edilmesi gereken fuarlar listesine aldı. Buraya gelen İngiliz şirketleri hükümet tarafından destekleniyor" dedi.

On yıldır olduğu gibi Ulaştırma Bakanlığı’nın desteğinin yanı sıra Türk Hava Yolları ile TAV’ın ana sponsorluğunda düzenlenecek Airex 2006’ya halen 30 uçağın gelmesi kesinleşti. Katılımcı firma ve uçak sayısının fuar tarihine kadar daha da artacağı tahmin ediliyor.

HANGİ UÇAKLAR GELİYOR

Bombardier Dash 8Q400, CRJ900, Global Express, Challenger 350, Challenger 604, Learjet 60, CL415, Embraer 190, Dassault Falcon 7X, Falcon 900EX, Falcon 2000EX, Gulfstream G5, Hawker 800XP, Cessna Citation Excell, X, Sovereign, Caravan, 182, 172, Piaggio P180, Vulcan Air, Pilatus PC21, PC9, Kore KT1, Socata TB21, Cirrus SR20, SR22, Eurofox ultralight. Ayrıca Airbus, Antonov ve ATR şirketleriyle de uçak getirilmesi konusunda görüşmeler sürüyor.

RJ’ler gidiyor, doğu seferleri zorda

Türk Hava Yolları’nın kısa pistlere inip kalkabilen RJ100 serisi uçakların son kalan ikisinin bu yıl kiralama süreleri bitip iade edilecek olmasıyla doğudaki bir çok havalimanına sefer yapılamayacak. Uzmanlar bir uçak parası yani 25-30 milyon dolarlık yatırımla bu havalimanlarında uçuş emniyetinin artırılacağına dikkat çekiyor.

THY filosunda kalan son iki RJ100 uçağından biri bu ay sonu, diğeri de nisanda uçuştan çekilerek teslimat bakımları başlatılacak. Böylece THY’nin elinde küçük havaalanlarına inip-kalkabilecek uçak kalmayacak. THY kısa vadede bölgesel uçak kiralayarak kapatmayı planlıyor. Ancak bu doğudaki havaalanlarının sorunlarına çare olmuyor.

Doğudaki illerin ulaşım can damarı olan havaalanlarına, kısa ve dar pistleri, yaklaşmasındaki engebeler, seyrüsefer cihazların yetersizliği gibi nedenlerle zorlukla uçuş yapılabiliyor. Bu havaalanlarına ancak RJ100 gibi küçük ve özel tasarlanan uçaklar inip kalkabiliyor. Örneğin standart olarak 45 metre olması gereken pistlerin eni Elazığ, Ağrı, Şanlıurfa, Kahramanmaraş, Sivas, Adıyaman, Mardin havaalanlarında sadece 30 metre. Dar pistlere 737, A320 gibi yere yakın motorlu uçaklar inmek riskli. Motorlar pist dışından taş-toprak gibi yabancı maddeleri çekerek ağır hasarlanabiliyor.

PİSTLER KISA

Pist uzunlukları da standartların epey altında. Örneğin Elazığ’ın pisti 1700 metre. Adıyaman gibi bazı havaalanlarında ise uzunluk yeterli olmasına rağmen pist sonunda büyük uçakların dönebileceği cep olmadığı için sorun yaşanıyor. Artan sefer sayısıyla uçakların durduğu apron trafiği kaldırmıyor. Bazı havaalanlarında yetersiz seyrüsefer sistemleri görüşte yaşanacak bir düşüşle birlikte sefer iptalini yanında getiriyor.

Yapılan hesaplamalar, bu havaalanlarına yapılacak bir

bölgesel uçak değerinde yani 25-30 milyon dolarlık yatırımla çok daha emniyetli hale getirilebileceğini ortaya koyuyor.

NE YAPILMALI

Öncelikle pistlerin genişliğinin 45 metreye, uzunlukların da en az 2200-2300 metreye çıkartılması gerekiyor. Aynı şekilde pist sonu dönüş alanlarının, taksi yollarının ve artan trafik için apronun büyütülmesi havayollarının talepleri arasında. Aksi halde buralara 737, A320 gibi uçaklar uçamayacak.

Ayrıca küçük askeri uçaklar için yapılan askeri meydanlarda pistin taşıyıcılık özelliği düşük. Bu nedenle uçaklar tam yüklü havalanamıyor. Operasyon maliyetleri artıyor.

Pist ve taksi yollarıyla birlikte uçakların emniyetli yaklaşma yapabilecek seyrüsefer sistemlerinin de geliştirilmesi gerekiyor. Hassas yaklaşma sağlayan Aletli İniş Sistemi’nin (ILS) kullanılamayacağı yerlerde en azından düşük maliyetle yerleştirilecek VOR sistemi ile uçuş emniyeti artırabilir. Ayrıca turlu yaklaşma yerine müsait yerlerde yeniden planlanacak aletli alçalma prosedürlerinin standartları yükseltileceğine dikkat çekiliyor.Tolga ÖZBEK

Pakistan’ın ilk kadın uçuş ekibi

Pakistan Havayolları PIA’nın tamamen kadınlardan oluşan uçuş ekibi ilk seferini yaptı. İslamabad’dan 40 yolcusuyla havalanan Fokker F27 tipi turboprop uçağın pilotları Ayşe Rabia Naveed (sağda) ile Sadia Aziz oldu. Lahor’a yapılan bu uçuşun kabin memurları ise Shazia Kauser ve Tauseef Ashraf’dı. PIA’nın ilk kadın kaptan pilotu olan 48 yaşındaki Ayşe Rabia Naveed, hedefinin uzun menzilli Boeing 777’lerde de kaptan pilot olarak uçmak olduğunu söyledi. Havayolunun 58 yıllık tarihinde bir ilke imza atılırken uçuş, aşırı dinci gruplar tarafından protesto edildi.

Lufthansa Ankara’ya yeni müdür

Ela Kınay, Alman Lufthansa Havayolları’nın Ankara Bölge Müdürü oldu. Sektörde 17 yıllık tecrübeye sahip Kınay, amaçlarının Lufthansa’nın Ankara’daki pazar payını artırmak olduğunu söyledi. Halen Ankara’dan Münih’e haftada 11 sefer yapan Lufthansa, bu uçuşlarıyla Avrupa ve Amerika hatlarında uygun bağlantılar sunuyor.

TAV’dan dünya ortaklığı

Kurduğu bilişim şirketiyle yazılım sektörüne de el atan Tepe Akfen ortaklığı (TAV), dünyanın en büyük havalimanı yazılımcısı SITA ile temsilcilik anlaşması imzaladı. Türkiye’de SITA ürünlerini satacak olan TAV, ayrıca ortak program ve yazılım geliştirme konusunda çalışmalar yapacak. Yeni nesil yazılımlar sayesinde havalimanında check-in ve bagaj işlemlerinin daha verimli ve hızlı gerçekleştirilmesi planlanıyor. TAV’ın bu ortaklıkla ayrıca birden çok havalimanı işleten gruplar için özel yazılımlar da geliştirmesi hedefler arasında.

SITA’nın dünyada 120 ülkeye doğrudan satış yaptığını söyleyen TAV’ın CEO’su Sani Şener, "Bu ortaklıkla SITA dünyada ilk defa TAV grubuna satış temsilciliği verdi. Bu açıdan anlaşma TAV’ın geldiği noktanın da bir göstergesi" diye konuştu.

Özel fiyatlar

Singapur, ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş Dubai’ye 189, Bali’ye de 475 eurodan başlayan fiyatlar sunuyor.
Swiss, Zürih, Basel ve Cenevre hatlarında business bilet alan yolcularına ikinci bileti yüzde 50 indirimli satıyor.

Air France, 31 Mart’a kadar, ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş Frankfurt ve Münih’e 169, Venedik’e 179, Madrid’e 199, Berlin, Brüksel ve Hamburg’a 209, Nice ve Strasbourg’a da 239 eurodan başlayan fiyatlarla uçuyor.

Alitalia, ekonomi sınıfı, vergiler hariç, gidiş-dönüş Venedik, Verona ve Bologna 179, Milano ve Roma da 259’dan başlıyor.