Ne demek bu mayday?

Denizde tehlikeli bir durumla karşılaştığımızda telsizden “tehlike çağrısı” yaparız. Can ve mal güvenliğini tehdit eden her durumda bu çağrı gerçekleştirilir. Bildiğiniz gibi tehlike çağrısı “mayday” sözcüğüyle yapılır. (Meydey okunur.) Umarım hiç kimseye lazım olmaz ama yine de doğru tehlike çağrısı yöntemi bilinmelidir: “Mayday mayday mayday, burası falanca tekne, şu an falanca mevkideyim, böyle böyle bir tehlike içindeyim (varsa biraz daha ek bilgi), tamam.” 
Mayday anonsu Kanal 16’dan yapılmalıdır ki çevredeki herkes bunu duysun. Anons telsizden duyulur duyulmaz, o an sürmekte olan tüm diğer çağrılar sessizliğe bürünür ve acil yardıma ihtiyacı olan kişiye/tekneye/istasyona dikkat edilir. Gerekirse çağrısının daha uzak istasyonlara ulaşması için yardım edilir (mayday relay çağrısı ile).

İNGİLİZCE DEĞİL FRANSIZCA

Dediğim gibi umarım hiç kimseye gerekmez bu çağrı. İyi ama ne demek mayday? Nereden gelir? İngilizce düşünecek olursak “mayıs günü” gibi bir anlamı oluyor ama acil durumla ne ilgisi var?
Efendim tabii ilgisi yok çünkü İngilizce değil bu laf. Fransızca’dan geliyor. Ve daha da ilginci denizcilikle ilişkilendirilmesi çok daha sonra zira ortaya çıkışı havacılıkla ilgili. Londra’daki Croydon Havaalanı’nda çalışan telsiz görevlisi Frederick Stanley Mockford’a amirleri 1923 yılında bir gün demişler ki, “Arkadaş, uçaklarda acil durumlarda SOS kullanılıyor ama bu cızırtılı telsiz operasyonları sırasında pek anlaşılmıyor. Zaten halen pek çok uçakta SOS için mors alfabesi sinyali kullanılmakta ama bu da yeterli gelmiyor. Hadi bize iyi bir çağrı bul ki hem anlaşılsın, hem de bütün milletlerce kabul edilebilir bir şey olsun.”

ARAYAN BULUR

Bu talimatı ya da ricayı alan Mockford oturup düşünmeye başlamış. O sırada Londra ile hava trafiği en çok Fransa Paris’te bulunan Le Bourget Havaalanı arasında olduğundan, uzman arkadaşımız, Fransızların da anlayabilmesi için çağrıyı Fransızca bir lafı evirip çevirerek bulmuş. Lafın Fransızca orijinali “venez m’aider”. Yani “gel bana yardım et.” Buradaki “venez” atılmış ve m’aider veya m’aidez kısmı da söylendiği, dile geldiği şekliyle ve biraz da herkesin ağzına oturabilecek biçimde yayılarak kullanılmış: MAYDAY!

BU HAFTA SONU HAVA VE DENİZ

BİRAZ YAĞMUR BİRAZ POYRAZ

- BUGÜN (cuma) pek rüzgâr yok, her zaman söylediğim gibi sıcaklığa bağlı olarak yerel rüzgârların gelişmesi normaldir, olabilir; kara ısınınca denizin üzerinden karaya doğru hava akar. Ancak sistemin genelinde bugün bir sakin görünmekte. Fakat tam da bugün Çanakkale Boğazı’ndan yukarı çıkacak tekne varsa, uygun bir havayı buldu demektir zira bugün Boğaz, aşağıdan yukarıya esen lodosla şenlenecek. Tabii yukarıdan aşağıya inecek tekne varsa zorlanabilir, o da ayrı konu. Fakat bu durum yarın (cumartesi) değişiyor ve kuzeyli rüzgârlar başlıyor, hem de 15-18 mil civarında. Ve bu poyraz pazar günü de devam ediyor, üstelik Bandırma ve Karacabey dolaylarına yine yüklenerek. Cumartesi günü öğle saatlerinden itibaren Marmara’nın doğusu, İstanbul, Yalova, İzmit ve Gemlik körfezleri yağmur alacak ama bu yağmur akşam saatlerinde geçecek gibi görünüyor. Baharda yağmayan yağmurun aklı başına şimdi geldi demek. Olsun, yağmur iyidir. Felakete yol açmadığı zaman hep iyidir. Tüm denizcilere selamet, tüm okurlara da bol neşe dilerim. #tayfuntimocin

LÜTFEN OY KULLANALIM

- DENİZCİLİKLE bir ilgisi yok tabii ama vatandaşlıkla ilgisi olduğu için yazmak istedim. Bir apartman ya da sitede, yönetimin her yaptığını sağda solda eleştiren, çekiştiren kimseler vardır, bilirsiniz. Her şeye ama her şeye takacak bir kulp bulurlar, bulamazlarsa uydururlar. Ama genel kurul toplantısına katılmaz, taşın altına elini koymazlar. Bir başkası yönetici seçilir, bu sefer onu her fırsatta yerden yere vurmayı sürdürürler. Bir sonraki genel kurula da katılmazlar. Ne sinir bozucu değil mi? İşte oy vermemek de böyle bir şey bence. Vatandaş olarak taşın altına elini koymak, en demokratik haliyle gidip oy kullanmaktan geçiyor. Bunu bile yapmaktan kaçınmak bence ülkemize ve diğer vatandaşlarımıza karşı saygısızlık ve sevgisizlik olarak algılanmalı. Lütfen gidip oyumuzu kullanalım. Sonuç ne olursa olsun, hepimiz için hayırlı olsun.