Uyumlu HSYK

Sadece cemaat mensuplarını değil, iktidarın hoşuna gitmeyen hâkim ve savcıları cezalandıran, yargıyı yeniden hizaya getiren bir kararname...

Daha önceki kararnamelerde de HSYK kendi yönetmeliğini bile çiğneyerek atamalar yapmıştı.

Türkiye’de adalete güven yerlerde sürünüyor!

Daha vahimi, “yürütmeyle uyumlu HSYK”yı iktidar çıkardığı kanunlarla bilinçli olarak yarattı.

LİSTE SEÇİMİ

2010 referandumu için hazırlanan anayasa taslağında “bir adaya bir oy” ilkesi geçerliydi. Hiçbir siyasi hizbin, hiçbir cemaatin, hiçbir ideolojik grubun “liste” halinde kazanması mümkün olmayacak, çoğulcu yani tarafsız bir HYSK üye yapısı oluşacaktı.

Adalet Bakanı Sadullah Ergin bu konuya çok önem vermiş, tasarı AB ilkeleri dikkate alınarak hazırlanmıştı.

Fakat ‘eski’ Anayasa Mahkemesi yetkisini de aşarak anayasa değişikliğinin bu hükmünü iptal etti, “liste usulü”nü dayattı!

O zamanki Anayasa Mahkemesi çoğunluğu HSYK seçimlerini YARSAV listesi kazanır diye mi düşünmüştü acaba? Bu soru aklıma gelir fakat bir şey diyemem.

Her ne olursa olsun, bozulma “liste usulü” ile başladı!

Ben o zaman itikadi, etnik ve ideolojik liste savaşlarına yol açacağını belirterek bu usulü eleştirmiş, seçim yerine kıdem ve liyakate göre HSYK üyelerinin belirlenmesini savunmuştum. (23 Mart 2010)

Seçimleri Cemaat’in etkili olduğu bir “liste” kazandı... Sonra yaşananlar malum.

İKTİDAR VE HSYK

2013 yılındaki 17-25 Aralık soruşturmalarını “darbe teşebbüsü”  olarak gören iktidar yargıyı “düzenlemek” için peş peşe kanunlar hazırladı. Elli gün sonra 15 Şubat 2014’te 43 maddelik torba yasa çıkardı, bunun toplam 18 maddesi HSYK’nın ‘düzenlenmesi’ konusundaydı. Anayasa Mahkemesi birçok maddesini iptal etti. En önemlisi şudur:

İktidar HSYK’ya üye seçimlerinin yüksek yargıda “bir adaya bir oy” usulüyle, fakat ilk derece mahkemelerindeki seçimlerde “liste” usulüyle yapılmasını öngörmüştü!

Çünkü iktidar o zaman yüksek yargıya güvenmiyordu. İlk derece mahkemelerindeki seçimlerde ise Adalet Bakanlığı’nın etkili olacağını hesaplamıştı.
Anayasa Mahkemesi 10 Nisan günlü kararında bu “çelişik ve eşitsiz” düzenlemeyi iptal etti, yargının her kademesinde ya “liste” veya “bir adaya bir oy” usulünün geçerli olması gerektiğini belirtti. (Karar No: 2014/81)

Dahası AYM “bir adaya bir oy” usulünü tavsiye etti, bu yöndeki Avrupa Hukuk Yoluyla Demokrasi Komisyonu’nun tavsiye kararını da hatırlattı.

Öyle olsaydı çoğulcu yani tarafsız bir HSYK teşekkül edecekti.

Bu durumda yargının bağımsız ve tarafsız olmasını samimiyetle isteyen bir iktidarın “bir adaya bir oy” usulünü yasalaştırması gerekmez miydi? Hayır, “liste usulü”nü yasalaştırdı! Ve Adalet Bakanlığı’nın desteklediği “liste” kazandı!

İşte “yürütmeyle uyumlu” HSYK böyle oluşturuldu.

YARGIYA GÜVEN?

Nitekim HSYK seçimlerinde “Yargıda Birlik Platformu” adlı grubu iktidar açıkça destekledi. Hatta Başbakan’ı ziyaret ederek hâkim ve savcılara maaş zammı için söz aldılar! İktidara sırtını dayamayan bir yargı grubu seçimlerde “maaş zammı” vaadinde bulunabilir miydi?

Dahası Adalet Bakanı’nın anayasaya aykırı olarak HSYK’ya atadığı bürokrasi de hâlâ görev başında; çünkü AYM kararları geriye yürümez...

Fransız anayasasında HSYK’nın başkanı cumhurbaşkanıydı, Adalet Bakanı da HSYK başkan yardımcısı...

Fakat Fransızlar 23 Temmuz 2008’de anayasayı değiştirip cumhurbaşkanını da adalet bakanını da HSYK’dan çıkardılar. (mad. 65)

Yargıya güven nasıl artar, Fransa’daki gibi... Nasıl tahrip edilir, bizdeki gibi.