Müslümanların temel ihtiyacı

Trump’ın İslamofobik tavırlarına karşı yüzbinlerce Amerikalı meydanlarda, sokaklarda Müslümanlara sahip çıkıyor, onları savunma anlamında “Hepimiz Müslümanız” diyorlar. Hürriyet Heykeli’nin tesettürlü bir kızı sevgiyle kucaklamasını resmeden çizim muhteşemdir.

İslamcılık adına çeşitli terör eylemlerine maruz kalan Amerika’da oluyor bunlar.

Demek ki, Batı’da Müslümanlara nefretle bakanlar olduğu gibi “insan hakları” açısından sempatiyle bakanlar da vardır ve çoktur.

LABORATUVAR GİBİ

İkincisi, Müslüman toplumların hiçbirinde bugün mevcut olmayan “hukukun üstünlüğü” konusudur. Bir yargıç, başkanın kararını askıya alıyor; başka bir yere sürülmüyor, sürülemez zaten.

Kalabalıklar şiddetsiz, saldırısız “toplantı ve gösteri özgürlüğü”nü kullanıyor.

Bir de Ortadoğu’daki kanlı mezhep kavgalarını, katliamları düşünün.

İslam toplumları yüksek bir hukuk düzeyine ve özgürlükler bilincine ulaşmadıkça, hiçbir alanda gelişmiş ülke olamazlar.

Evet, Amerika’da hâlâ ırkçılık sorunları var. Bu yüzden bazen cinayetler, öfkeli patlamalar, yağma ve tahripler oluyor.

Hukuk, özgürlük ve eşitlikle bunların eksik olmasının sonuçlarını görmek için Amerika tipik bir laboratuvardır.

‘MÜSLÜMANLAR KARDEŞTİR’

Elbette “Müslümanlar kardeştir”. Fakat yalnız benim mezhebim, benim tarikatım, benim cemaatim, benim siyasetim “hak yolda” ise, nasıl olacak bu kardeşlik?!

Siyasi çatışmalar olan Cemel ve Sıffin savaşlarında hangi tarafın itikadı bozuktu?! Hangi taraf “Müminler kardeştir” demiyordu!

Sorun, iktidar mücadelesini düzenleyecek ayrıntılı kuralların ve o kurallara göre karar verecek kurumların o çağlarda gelişmemiş olmasıydı. Bu yüzden “güç kullanımı” egemen olmuştu.

Cevdet Paşa Muaviye’yi anlatırken, “Etrafında büyük fukuha (hukukçular) yoktu, olanlar da ağzını açmaktan korkardı” diye yazar.

Sadece İslam tarihi değil, bütün dünya tarihi böyledir; hele de Avrupa tarihindeki kan gölleri!

YENİDEN DÜŞÜNMEK

Asayiş ve düzen ihtiyacı Doğu ve Batı tarihlerinde mutlak hükümdarlıklara yol açtı. Onların istibdadına karşı, son iki yüzyılda Batı’da özgürlük ve kuvvetler ayrılığı yönünde fikir hareketleri gelişti.

Bunun iktisadi ve siyasi birçok sebebi vardır.

Çağımızdaki temel hak ve hürriyetler, hukuk devleti, kuvvetler ayrılığı gibi modern değerler iki yüzyıllık gelişmenin eseridir.

Müslümanlar bu değerleri özümsemeden, eski fetvalarla 21. yüzyılda gelişmiş toplum olamazlar.

Toplumsal barış ve güvenin de teminatı olan bu yüksek hukuki değerleri benimsemek, Muhammed İkbal’in deyimiyle “İslam’da Dini Düşüncenin Yeniden Teşekkülü” ile mümkün olabilir

Nitekim büyük Cevdet Paşa Mecelle’yi yazarken farklı mezheplerin içtihatlarından bile yararlanmıştı, ulemanın dar kafalılığı yüzünden.

UFUK AÇICI

Bugün fıkıh bilgini Prof. Ferhat Koca “hukuklar arası yakınlaştırma ve birleştirme” fikrini savunuyor, “başta Birleşmiş Milletler olmak üzere, uluslararası hukuk ve adalet kurumlarının temel belgeleri ile uygar toplumların hukuk metinlerine” vurgu yapıyor. Bunlarla Müslüman kimliğinin “yakınlaşması” gerektiğini vurguluyor. (İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, 2015, s. 52-75)

Böyle ufuk açıcı, yüksek seviyeli tahliller maalesef dar akademik çevrelerde kalıyor. Müslüman toplumlarda en az konuşulan, hukuktur; varsa yoksa siyaset!

Siyasallaşma ahlakı da hukuku da eziyor. Ama temel ihtiyaç hukuktur, er geç görülecektir.