HÜRRİYET’te daha önce duyurup, kira geliri olanları da uyardığımız operasyon, bir süre önce başlatıldı.
Bodrum, Alanya, Marmaris, Fethiye, Didim ve benzeri yerleşim bölgelerinde, kiraya verildiği halde, kira geliri vergi dairesine beyan edilmeyen, yazlık evler tespit ediliyor.
OLAY NEYDİ?
Yazlık evi olanlar, her yıl belli süre evlerine gidip, tatil yapıyorlar.
Evlerini kullanmadıkları dönemde de; oğluna, kızına, kardeşine, annesine, babasına, bedelsiz (kirasız) olarak tahsis ediyorlar. Onlar da tatil yapabiliyorlar.
Buraya kadar bir sorun yok. Ancak, yukarıda sıralananların dışındaki kişilere, örneğin; halaya, dayıya, yakın arkadaşlara ya da diğer kişilere, bedelsiz dahi olsa, yazlık evin kiralanması olayında "Gayrimenkul sermaye iradı" yani "kira geliri" elde edilmiş sayılıyor.
Yazlık evden kira geliri elde edenlerin (elde etmiş sayılanlar dahil), yıllık gayrisafi kira tutarı belli bir sınırı (örneğin 2004’te 1.800, 2005’te 2.000, 2006’da da 2.200 YTL’yi) aştığında, izleyen yılın 1-15 Mart tarihinde, beyan edip, gelir vergisi ödemeleri gerekiyor (GVK Md. 21, 70-74 ve 117/2).
5 YILLIK SORUŞTURMA
Vergi daireleri şu anda, yazlık yerleşim alanlarında, 2001 yılından bu yana kiraya verilen yazlık evleri araştırıyor. Vergide zamanaşımı süresi 5 yıl olduğu için, 2001’den önceki yıllar için bir şey yapılamıyor (VUK Md. 114).
Ancak 2001, 2002, 2003, 2004 ve 2005 yıllarında, kira geliri elde edip bunu beyan etmediği saptananlardan, ödenmeyen gelir vergisi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte istenecek.
2006 yılında elde ettiği kira gelirini beyan etmeyenler için, şu aşamada sorun yok. Nedenine gelince, 2006 yılı konut kira gelirleri, 1-15 Mart 2007 tarihinde beyan edilecek. Hesaplanacak gelir vergisi de Mart ve Temmuz 2007’de iki eşit taksitte ödenecek.
YABANCILAR DA ÖDEYECEK
Türkiye’de yabancılara ait 30 binin üzerinde yazlık konut var.
Yabancıların da Türkiye’deki yazlık konutlarını veya diğer konutlarını kiraya vermeleri durumunda, kira gelirlerini Türkiye’de beyan etmeleri ve gelir vergisi ödemeleri gerekiyor. Ancak Türkiye’de stopaja (vergi kesintisine) tabi işyeri kira geliri elde eden yabancıların, bu kira gelirlerini tutarı ne olursa olsun, beyan etmeleri gerekmiyor (GVK Md. 86/2).
Yabancıların, kendi ülkeleri ile Türkiye arasında "Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması" bulunması, konut kirasının, Türkiye’de beyan edilip, gelir vergisi ödenmesine engel değil.
ÇÖZÜM YOLU VAR
Yazlık konutunu kiraya verip, kira gelirini beyan etmeyenlerin, bu yazıyı okuduklarında, telaşa kapılacaklarını tahmin ediyorum.
"Eyvah, hem vergi hem ceza, bir de gecikme faizi... Ben ne yapacağım?" diyenler için, bir çözüm yolu var.
Bunu da yarın ele alacağımız bir başka sorunun çözüm yolu ile birlikte, Perşembe günü açıklayacağız.
YARIN: EVİNİ, ARSASINI 4 YIL İÇİNDE SATANLAR YANDI