ŞİRKETLERİ ve ücretlileri ilgilendiren iki yasa değişikliği ve bir de 28 Nisan 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararı var.
Şirketlere “kıyak”, ücretlilere “dayak” diyebileceğimiz yasa değişikliği, birkaç yıl öncesine dayanıyor. Anayasa Mahkemesi’nin ücretlilerle ilgili kararı ise çok yeni. ŞİRKETLERE KIYAK NEYDİ? Anonim ve limited şirketlerin, “yüzde 30” olan kurumlar vergisi oranı bir kanun değişikliğiyle “yüzde 20”ye indirildi. 21 Haziran 2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bu indirim, geriye dönük olarak 1 Ocak 2006’dan başlatıldı (Bkz. 5520 Sayılı Kanun Madde 37/b). Böyle olunca, şirketlere Ocak-Mart 2006 dönemi için ödedikleri yüzde 30 geçici verginin 10 puanı, mahsup yoluyla iade edildi. Nisan-Haziran 2006 dönemi vergisi de yüzde 20 olarak tahsil edildi. Özetle, 21 Haziran’da yayımlanan kanun, şirketlerin lehine geriye dönük olarak 1 Ocak’tan itibaren yürürlüğe girince, şirketlere çok önemli bir avantaj sağlandı. Vazgeçilen verginin 6 aylık faturası da 2 milyar TL oldu!.. ÜCRETLİLERE DAYAK NEYDİ? Ücretliler, yaptıkları alış-verişlerde fiş-fatura toplayıp “vergi iadesi” alıyorlardı. 4 Nisan 2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 5615 sayılı kanunla, ücretlilere uygulanan vergi iadesi geriye dönük olarak, 1 Ocak 2007’den itibaren kaldırıldı. Ocak, Şubat, Mart aylarında biriktirdiğiniz fiş ve faturaları da (vergi iadesi geriye dönük kaldırıldığı için) “çöpe atın” denildi. Bunun adı “dayak” değil de ne? DAYAK-KIYAK VE HUKUK Olaya bakar mısınız? Şirketlerin vergisi yüzde 30’dan 20’ye iniyor. Bu başlı başına bir piyango. Bu da yetmiyor, oran indirimi 6 ay geriden başlatılıyor ve şirketlere hiç hesapta olmayan “vergi iadesi” yaratılıyor. Ücretlilerin vergi iadesi de 4 Nisan 2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bir kanunla kaldırılıyor. Bununla da yetinilmiyor. Kaldırma olayı, geriye dönük olarak 1 Ocak 2007’den başlatılıp, Ocak-Şubat-Mart ve 4 günlük Nisan ayı vergi iadeleri buharlaştırılıyor!.. Hukuk devletinin temel özelliği, tüm insanlara “hukuki güvence” sağlamasıdır. Hukuki güvencenin ilk ve en basit şartı ise, aleyhteki kanunların geriye yürümemesidir. Vergi iadesi uygulamasının, geriye dönük olarak, 1 Ocak 2007 tarihinden geçerli olmak üzere kaldırılmasıyla ücretliler, 2007 başından, yasanın yürürlüğe girdiği 4 Nisan 2007 tarihine kadar hak etmiş bulundukları vergi iadesi gelirinden yoksun bırakıldılar. ANAYASA MAHKEMESİ KARARI Anayasa Mahkemesi’nin 28 Nisan 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararına göre; ücretlilerin, vergi iadesi yönünden kazanılmış bir haktan söz edebilmeleri için fiş ve faturaların, izleyen yılın ilk ayı içinde bir beyanname ile işverene teslim edilmiş olması gerekirdi. Harcama belgelerinin biriktirilmiş olması, elde edilmiş bir hak sayılmaz. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararına göre, ücretlilere vergi iadesi, 30 Aralık 2007 tarihinde bile kaldırılmış olsa, 2008’in Ocak ayında fiş ve faturalar işverene bir beyanname ile teslim edilemeyeceği için 12 aylık vergi iadesi güme gidecekti! Şimdi başa dönüp, önce şirketlerin geriye dönük vergi iadesi almalarına, daha sonra da ücretlilerin geriye dönük vergi iadelerinin buharlaşmasına bakıp, bir kıyaslama yapar mısınız?