Neden 'no name'

*İsimsiz

Türkiye genelinde, en çok vergi ödeyen 100 vergi rekortmeninden 35’i adının açıklanmasını istememiş. En yüksek kira geliri beyan eden 100 kişiden de 45’i adının gizli tutulmasını istemiş. Türkiye’nin en zenginleri listesinde yer alan 100 kişiden 70’i, ‘En çok vergi ödeyenler’ listesinde yok. İşte nedenleri?

DÜNKÜ Hürriyet’te, 2012 gelirleri nedeniyle 2013’te en çok vergi ödeyen, “vergi rekortmeni” 100 kişinin listesi yayınlandı.
Listeyi inceleyen okurlarımız iki konuyu çok merak etmişler:
1- Türkiye genelinde, en çok vergi ödeyen 100 Vergi rekortme-ninden 35’i adının açıklanmasını istememiş.
En yüksek kira geliri beyan
eden 100 kişiden de 45’i adının “gizli” tutulmasını istemiş. Neden?
2- Türkiye’nin en zenginleri listesinde yer alan 100 kişiden 70’i, “En çok vergi ödeyenler” listesinde yok. Niçin?



ADINI GİZLEYENLER

Adının açıklanmasını istemeyen vergi rekortmeni sayısı, nedense her geçen yıl artıyor.
Örneğin; 2009’da 12, 2010’da 19, 2011’de 22, 2012’de 27 ve 2013 yılında da bu sayı yüzde 30 artmış ve 35 rekortmen, bir önceki yıl gelirinin vergisi nedeniyle kimliğinin açıklanmasını istememiş!
Kira geliri beyan
edenlerde bu sayı daha yüksek. Türkiye genelinde, kira geliri nedeniyle en çok vergi ödeyen ilk üç kişinin üçü de adlarının açıklan-masını isteme-miş! 2012 yılında en çok kira geliri elde eden 100 kişinin 45’i, 2013 yılında beyan ettikleri gelirleri nedeniyle, adlarının gizli tutulmasını istemişler.
İller bazında, en çok gelir vergisi ödeyenler yönünden de benzer bir tablo var.
2009 yılında, Gelir İdaresi Başkanlığı, iller bazında “en çok vergi ödeyen 5 kişiyi”  açıklamıştı. Örneğin Karabük’te en çok vergi ödeyen 5 kişinin ödediği vergi açıklanmış ama bu 5 rekortmenin 5’i de adının “gizli” tutulmasını istemişti. Çorum’da 5 rekortmenden 4’ü, Denizli, Diyarbakır ve Tekirdağ’da 5 rekortmenden 3’ü adının açıklanmasını istememişti!
Nitekim izleyen yıllarda Gelir İdaresi Başkanlığı, iller bazında vergi rekortmeni 5 ismi açıklamaktan vazgeçmişti.
Türkiye genelinde adının gizli tutulmasını isteyen rekortmen sayısının her yıl arttığı göz önüne alınırsa, bir kaç yıl sonra, açıklama olayının bütünüyle kaldırılması söz konusu olabilir.

BİRKAÇ NEDENİ VAR

İnsanın, Türkiye genelinde en çok vergi ödeyenler listesinde yer alması, “onur verici” bir olay.
Peki...
İnsanlar niçin isimlerinin gizli tutulmasını istiyorlar?
Hepimiz biliyoruz ki “vergilendirilmiş kazanç kutsaldır”
Buna itiraz eden yok ama isimlerinin yayımlanmasına itiraz edenler var.
Vergi dairesine başvurup, yasal haklarını kullanıyorlar ve “İsmimizi açıklamayın” diyorlar.
Düşünebiliyor musunuz?
Türkiye genelinde ve bulunduğu ilde en çok vergi ödeyenlerin önemli bir kısmı “İsmimi gizleyiniz” diyor.
Oysa, vergi ödemek özellikle en çok vergi ödeyenler arasında olmak, iftihar edilecek bir olay...
Buna rağmen insanlar, “İsmimi gizli tutun, açıklamayın” diyorlar daha doğrusu diyebiliyorlar.
Bu çok önemli...
İnsanlar niçin böyle diyorlar ve en çok vergi ödeyen kişilerden biri olduklarının gizlenmesini istiyorlar?
Bunun birkaç nedeni olabilir.
1- Mütevazi görünmek isteyip, kamu oyunda ön plana çıkmaktan çekinenler,
2- Eş, dost ve akrabanın, “borç istemesinden” uzak durmak isteyenler,
3- Dernek, vakıf ve benzeri yerlerin davetiye satışı, bağış vb. aramalarına muhatap olmamak,
4- Hırsızlık, şantaj, terör vb. sevimsiz olaylara muhatap olmaktan kaçınmak, ilk akla gelen nedenler.
Hatırlanacağı gibi, Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun ilk şeklinde, tüm şirketlerin internet sitesi oluşturması ve bu sitede; kasa ve bankalardaki paralarını, mal varlığını, alacak ve borçlarını, “herkesin kolayca ulaşabileceği şekilde” açıklaması istenildiğinde de “büyük tepki” oluşmuş ve bu konuda “geri adım” atılmıştı.

Gelir vergisi servetten alınmıyor borsa geliri beyan edilmiyor

KAMUOYUNCA yalılarıyla, yatlarıyla, özel uçaklarıyla bilinen, milyarlık ihalelerde adı geçen, özelleştirme ihalelerinde milyar dolarlık alımlar yapan, ancak “vergi rekortmenleri” listesinde adına rastlanmayan kişileri soranlar da var.
Merak edilen isimlerin, listede yer almayışının bir kaç nedeni olabilir.
Birincisi,100 kişilik “vergi rekortmenleri” listesinde 45 kişinin adı saklı tutulmuş. Merak edilen isimlerden bazıları “adı gizli tutulanlar” arasında olabilir.
İkincisi, gelir vergisi servet üzerinden alınmıyor. Bazılarının serveti, ortak oldukları şirketteki hisselerinin değerinden geliyor. Şirket kâr dağıtmayınca, beyanname vermiyorlar. Şirket kârı sürekli sermayeye ekliyor veya yeni yatırımlar yapıyor.
Bu arada borsa kazançları, faiz ve repo gelirleri, tutarı ne olursa olsun beyan edilmiyor.
Örneğin borsadan 10 milyon lira kazanan ya da 50 milyon lira mevduat faizi ve repo geliri elde eden veya bir banka hissesini ya da anonim şirket hissesini iki yıl geçtikten sonra satan ve 50-100 milyon TL veya 1-2 milyar lira kazanan kişi 1 lira dahi vergi ödemiyor. Çünkü yasa böyle.

Harcama kaynağını sorgulama yok

BAZILARI; “Vergi ödeyenler listesinde yok veya sembolik bir vergi ödüyor ama her yıl serveti artıyor. Karısı bir giydiğini bir daha giymiyor. Bir ayakları Türkiye’de bir ayakları Avrupa’da, onlar niye sorgulanmıyor?” diye soruyorlar.
Yürürlükte olan yasalara göre, bir iş adamına veya eşine, “Bu servetinizin ya da harcamalarınızın kaynağı ne?” diye sorulamıyor. Daha doğrusu sorulamayacağına dair yasa çıktı
(9 Ocak 2003 Tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 4783 sayılı Yasa).
Yabancı ülkelerde (İngiltere, Fransa, Almanya, ABD örneği) bu tür sorgulamalar yapıldığından, insanlar servet artışı ve harcamalarına göre gelir beyan etmek zorunluluğunu hissediyorlar..