“ZENGİNİN malı züğürdün çenesini yorar” sözünde olduğu gibi, son birkaç gündür en çok konuşulan konu “Varlık Barışı” Yasası’ndan yararlanıp 7.1 milyar lira beyan eden, gizemli milyarderin parası ve kim olduğu ile ilgili.
Kendisi kimliğinin açıklanmasını istemediği için Maliye Bakanlığı, bu yıl da “vergi rekortmenleri” listesinde bazı isimleri gizli tuttuğu gibi, bu ismi de açıklayamıyor. VERGİ SÜRPRİZİ Gizemli milyarder, hiç beklemediği bir “vergi sürprizi” ile karşı karşıya!.. Varlık Barışı Yasası’nın “Uygulama Esasları” başlıklı 3/5. maddesine göre; “1 Haziran 2009 tarihi itibariyle sahip olunan ve yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar nedeniyle, 1 Ocak 2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin, hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamaz.” Dikkatle bir kez daha okuyoruz; ilgili yasada, 1 Ocak 2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin, hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacağı belirtiliyor. O halde 2008 ve 2009 yılları için, vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılması için yasal bir engel yok. Başka bir anlatımla, gizemli milyarder yurt dışındaki 7.1 milyar liranın 2008 ve 2009 yıllarına ait getirilerini, Türkiye’de niçin beyan etmediğine dair vergi incelemesine tabi tutulabilir ve kendisinden “vergi”, verginin bir katı “vergi ziyaı cezası” ve ayrıca “gecikme faizi” istenebilir. REKORTMENİN 8 KATI Konuyu, basit bir örnekle açıklayalım. 7.1 milyar lirayı yaklaşık 5 milyar dolar, yıllık getirisini de yüzde 5 yani 250 milyon dolar olarak kabul edelim. Bu durumda, yurt dışında 2008 ve 2009 yıllarında elde edilen 250 milyon dolar gelirin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 85. maddesi uyarınca, Türkiye’de beyan edilmesi gerekiyordu. · 250 milyon dolar gelirin 2008 yılı gelir vergisi yaklaşık 100 milyon dolar yani 150 milyon TL. Gizemli milyarderden, ayrıca 150 milyon lira “vergi ziyaı cezası” ve gecikme faizi 31 Aralık 2013 tarihine kadar istenebilecek. · “Türkiye Vergi Rekortmeni” 2008 yılı için 18 milyon lira, 2009 yılı için de 19.2 milyon lira gelir vergisi ödemişti. Gizemli milyarder, bu örneğe göre rekortmenin 8 kat fazlası vergi ödeyecek. · 2009 yılı için de yine 150 milyon lira gelir vergisi, 150 milyon lira vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi, 31 Aralık 2014 tarihine kadar istenebilecek. Bu hesaplamayı, 7,1 milyar liranın tamamının nakit olduğu ve yılda yüzde 5 getiri sağladığı varsayımına göre yaptık. Bir kısmı altın, gayrimenkul vs. olması durumunda ya da paranın getirisinin yüzde 5’ten fazla olmasına göre, vergi ve cezaları aşağı-yukarı değişebilir. 2007, 2006 VE 2005 SÜRPRİZİ Basında yer alan haberlere göre, gizemli milyarder 7.1 milyar TL’nin, yüzde 2 vergisini ödemiş ancak parayı Türkiye’ye mart ayında getirebilmiş. Bu doğru ise, gizemli milyarderin Varlık Barışı Yasası’ndan yararlanması mümkün değil. Varlık Barışı Yasası’nın 3/7. maddesine göre; beyan edildiği halde, bildirim veya beyanın yapıldığı tarihten itibaren bir ay içinde (yani en geç 31 Ocak 2010’a kadar) Türkiye’ye getirilmeyen veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmeyen para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları dolayısıyla, “1 Ocak 2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılamayacağı” hükmü uygulanmaz. Eğer varlıklar süresinden sonra yani Mart 2010’da hatta Şubat 2010’da Türkiye’ye getirilmişse, gizemli milyarder Varlık Barışı Yasası’ndan yararlanamaz. Böyle olunca, yurt dışındaki paraların 2005, 2006 ve 2007 yıllarına ilişkin getirileri üzerinden; yüz milyonlarca lira gelir vergisi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi istenebilir. Belki bir kısmınız için “inanılır gibi değil” ama yasalar bunu öngörüyor. ÜÇ ÇÖZÜM YOLU VAR Birincisi, gizemli milyarder Ocak-Mart döneminde “ağır hastalık” raporu almışsa, Vergi Usul Kanunu’nun 13. maddesine göre, bu durum “mücbir sebep” sayılır. Mücbir sebeplerin yani ağır hastalığın devam ettiği günler boyunca süre işlemez. Böyle bir rapor 2005, 2006 ve 2007 yılları için vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı riskini ortadan kaldırabilir. İkinci Yol: Gizemli milyarder, 2008 ve 2009 yılları getirilerini, Vergi Usul Kanunu’nun 371. maddesine göre, “pişmanlıkla” beyan edip, vergiyi faiziyle öder. Vergi ziyaı cezasından kurtulabilir. Üçüncü yol, biraz zor. Bir kanun çıkartılır ve parasını geç getirenlere, zamanında getirmiş gibi işlem yapılacağı ve 2008-2009 yıllarıyla ilgili vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı belirtilir. Böyle bir kanun “kişiye özel” olamayacağı için, biraz zor. Ancak herkesi kapsarsa ve 2008-2009’u yurt içinde de kapsayan yeni bir “Varlık Barışı Yasası” çıkartılırsa sorun yok. Hürriyet okuyucuları hatırlayacaktır; 2008 ve 2009 yılları ile ilgili soruna defalarca dikkat çekip, uyarıda bulunmuştuk. Görüyorsunuz, sorunlar başladı. Bakalım bundan sonraki gelişmeler nasıl olacak? Hep beraber izleyeceğiz...