Çocuğunuzu sigorta ettirdiniz mi

NİÇİN?

Komşular ya da işyerindeki arkadaşlar birbirine soruyorlar: "Çocuğunuzu sigorta ettirdiniz mi?"

Geçenlerde, Neriman Teyze’ye de komşusu sormuş;

- Senin üniversitede okuyan torunu sigorta ettirdiniz mi?

Neriman Teyze de ona sormuş;

- Durup dururken bu da nereden çıktı?

- Haberin yok mu Neriman Hanım, bugünlerde bir kanun çıkacak. O kanun çıkmadan sigortalı olanlar, ileride yüzde 10 fazla emekli aylığı alacaklar. Çocukların ve torunların geleceğini kurtarmak için son şans. Acele edin, kanun çıkarsa bu şans kaybolur.

DOĞRU MU?

Neriman Teyze, akşam soluğu bizde aldı.

- Evladım, bir kanun çıkacakmış. Benim torunları da ilgilendiriyormuş. Bugünlerde sigortalı olurlarsa, ileride yüzde 10 fazla emekli maaşı bağlanırmış. Nedir bu?

- Anlatayım, Neriman Teyze. Şu anda Meclis’te sosyal güvenlikle ilgili bir yasa tasarısı görüşülüyor.

Bu tasarı kanunlaştığında, emekli aylığı bağlama oranı, her yıl için yüzde 2’ye düşecek. Yasa çıkmadan önce, sigortalı olarak bir işte çalışan işçilere, ilk 10 yılda her yıl için yüzde 3 oranında, emekli aylığı hesaplanacak. Böyle olunca, yasa çıkmadan sigortalı olarak işe başlayanlara yüzde 10 fazla emekli aylığı bağlanacak.

YAŞ VE GÜN AVANTAJI

Neriman Teyze dikkatle dinledikten sonra sordu;

- Tamam evladım anladım. Torunum bugünlerde sigortalı olursa, ileride emekli olduğunda yüzde 10 fazla emekli aylığı bağlanacak. Peki... Başka avantaj da var mı?

- Bir de emeklilik yaşı yönünden avantajı var. Şu andaki yasaya göre, kadınlar 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Yeni yasa ile, kadın ve erkek sigortalıda emekli olma yaşı 65’e yükseltiliyor.

Yeni yasadan önce, sigortalı olan kız çocukları 65 yerine 58 yaşında emekli olacağından, "7 yıl avantaj" sağlayacaklar. Erkekler ise 65 yerine 60 yaşında emekli olacağından, "5 yıl avantaj" sağlayacaklar.

Bir avantaj da "prim ödeme gün sayısı" yönünden. Yeni yasadan önce sigortalı olanlar 7.000 gün, yeni yasa çıktığında ise 7.200 gün prim ödeyenler emekli olabilecek.

KÜÇÜK ÇOCUKLAR

NE OLACAK?

Neriman Teyze, anlattıklarımı dinledikten sonra;

- Peki... Benim 10 yaşındaki diğer torunum ne olacak?

diye sordu.

- Neriman Teyze, normal koşullar altında 15 yaşından küçük çocukların çalıştırılması yasak (İş Kanunu Md. 71). Olsa olsa, istisnai bazı işlerde örneğin; reklam filmlerinde, dizilerde ya da diğer filmlerde oynayabilir, çocuk kıyafetleri ile ilgili defilelerde, sirklerde (örneğin ip cambazı) ve benzeri yerlerde çalışabilir. Bu arada, ilk öğrenimini bitirmiş olan ve 14 yaşını doldurmuş çocukların "hafif işlerde" çalıştırılması mümkün. Bununla ilgili yönetmeliğe göre; 14 yaşını dolduran çocuklar gazete ve dergi dağıtım işinde, çiçek toplama işinde, fırın, pastane ve içkisiz lokantada komi olarak çalışabilirler. 15-18 yaş arasındaki çocuklar da büro işleri, çay işletmesi gibi hafif işlerde çalıştırılabilirler.

Bunun dışında, örneğin bir inşaat firmasında ya da fabrikada çalışamaz. Burs alıyorsa, sorun yaşayabilir. O nedenle, sigortadan avantaj sağlayacağız diye kendinize ciddi bir sorun yaratmayın.

Neriman Teyze;

- Anladım evladım. Ağzına sağlık. Bunları yazarsan bilmeyenler de öğrenir dedikten sonra, "bana müsaade" diyerek gitti.