Herkesin sevgilisi Bitcoin

Üç sene önce Bitcoin’in ne olduğunu bilmeyenler bugün Bitcoin uzmanı. Bu muhteşem gelişme, 17. yüzyılda “Lale Çılgınlığı” diye adlandırılan, ilk spekülatif balonu ve “Dot Com balonu” olarak tanımlanan, 1999-2000 yıllarında start-up’lardaki değer artışının gündeme oturduğu dönemi hatırlatıyor. Bitcoin fenomeninin bu örneklerden farkı çok daha hızlı gelişmesi.

Bitcoin ve diğer kripto para birimlerini yıllar içinde alıp sattım. Kripto para birimlerinin arkasındaki Blockchain teknolojisi ise beni en çok heyecanlandıran gelişmelerin başında geliyor. Edindiğim bilgi ve deneyimler ışığında kripto para birimlerinin ve Blockchain’in geleceğine inanıyorum.

Bu gelecek tanımında kripto para birimleri, verimliliği artıran araçlar olarak yer alacak. Komisyonsuz, anında ve anonim kripto para gönderimi ile gün gelecek, kripto paralar bugünün bankalarını birer dinozor haline getirecek. Bunların henüz öngörü olmasının sebebi işlem yapan insan sayısının az ve işlem zorluklarınınsa fazla olması. 1994’te internetten ürün ısmarlarken bağlantınız yavaştı, ödeme sistemleri gelişmemişti ve ürün size haftalar sonra ulaşıyordu. Fakat bir gün her şeyi internetten alacağınızı öngörebiliyordunuz. Kripto paralar da günümüzde bu durumda.

Balon emareleri: Efsaneler
Kripto paraların en şöhretlisi Bitcoin’in bir balon olduğuna dair göstergeler mevcut. Örneğin Venezuela Cumhurbaşkanı Maduro, ülkesinin bir kripto para (Petro) çıkartacağını duyurdu. Venezuela’nın durumunu takip edenler, bunun bir çaresizlik emaresinden ibaret olduğunu bilirler.

Sosyal medyada hızla yayılan yeni şehir efsaneleri de balon emarelerine örnek niteliğinde. “ 2010’da bir kişi 10 bin Bitcoin karşılığında iki pizza almış, o Bitcoin’leri harcamasa değerleri bugün yüzlerce milyon dolar olurmuş” gibi fantastik hikayeler halihazırda dolaşımda. Oysa Bitcoin’in tarihindeki en düşük değer 0.08 ABD doları olmuş. Hikayedeki iki pizzanın fiyatı en fazla 800 ABD doları olabilir. Bu da bu hikâyenin uydurma olduğunu gösteriyor. Kulaklarınızı bu gibi hikayelere kapatın.

Bitcoin’in satış hacminin arttığı ülkelere baktığımızda, ilk beşte Çin, Nijerya, Kolombiya, Venezuela ve Peru’yu görüyoruz. Türkiye altıncı sırada. Herkes buradan yola çıkarak bu dağılımın güven verici yönünü sorgulayabilir.

Net bir balon göstergesi de Bitcoin’in ödeme aracı olma vaadinde gizli. Bitcoin’in toplam değeri bu yazının yazıldığı tarih itibarıyla 230 milyar dolar civarında. Elbette bugün, dünyada Bitcoin ile toplam 230 milyar dolarlık bir mal alım satımı yapılmıyor. Ödeme aracı olan bir kripto paranın toplam değeri, onunla yapılan ödeme hacminin 100 katı ise bazı şeyleri sorgulamalıyız. Esasında Bitcoin’in değerinin artmasının tek sebebi “bir başkasının onun için sizden daha fazla para ödeyeceğine” inanmanız. Bu inanç temeline dayanan fenomenlerin ismi de tarih boyunca “balon” olmuştur.

Her dönemin, her ülkede bir temsilcisi vardır. “Bankerler” döneminde Banker Kastelli herkesin bildiği bir isimdi. Mutlaka kripto para dönemi için de bir “Kripto Kastelli” çıkacaktır. Bu tarz sembolik isimler henüz ortaya çıkmadığından, bu gidişatın bir süre daha devam edeceğini düşünebiliriz.

Balon emareleri kripto geleceğe inanmaya engel değil

Bitcoin yatırımcıları “balon” nitelemesine biraz kızıyor. Bitcoin’in bir balonun içinde olduğunu düşünmek, kripto paraların geleceğine inanmamın önünde bir engel değil. Hatta dünyayı değiştirmeye aday bir olayın geçmesi gereken yol, balon yoluyla yükselen bilinirlik de olabilir.

Önümüzdeyse yanıtlarını bulmamız gereken birçok soru uzanıyor:

- Kripto para regülasyonu gelecek mi? (Yapacakları kesin)
- Ne zaman Bitcoin fonları alabiliriz?
- Bitcoin’in faizi olacak mı?
- Bitcoin kazançları nasıl vergilendirilecek? (Düzenleme geleceği kesin)

***

“Dalgalar gittiğinde, kimin mayosunun olup olmadığını görürsünüz” Warren Buffet’in spekülatif zamanlar için söylediği bir söz